Doanh nghiệp thay đổi để phù hợp quy định bảo hiểm xã hội mới

Ảnh minh họa

Theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, mức đóng bảo hiểm xã hội sẽ thay đổi từ 1/1/2016 đến hết năm 2017. Việc đóng bảo hiểm xã hội sẽ dựa trên mức lương và phụ cấp ghi trong hợp đồng. Từ năm 1/1/2018 trở đi, người lao động đóng bảo hiểm dựa trên mức lương, phụ cấp và nhiều khoản bổ sung khác ghi trong hợp đồng lao động. Người lao động sẽ đóng 8% và doanh nghiệp sẽ đóng 18%, chiếm 26% lương hàng tháng. Như vậy, người lao động sẽ có cơ hội tích lũy tài sản lâu dài và nhận được nhiều lương hưu hơn so với hiện tại.

So với nhiều quốc gia khác trên thế giới, độ tuổi nghỉ hưu trung bình của người Việt thấp, chỉ khoảng 54,2 (bình quân 55,6 với nam và 52,6 với nữ), còn thế giới là 60-62. Bên cạnh đó, với mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội, lao động nữ nhận được bình quân 3% lương hưu còn lao động nam được 2,5%.

TS. Nguyễn Xuân Thu - Chuyên gia tư vấn cao cấp Luật Lao động & Luật Bảo hiểm xã hội, Phó Giám đốc Học viện Tư pháp, Bộ Tư Pháp cho biết tại Diễn đàn Doanh nghiệp, một trong những nguyên nhân khiến quỹ lương hưu mất cân đối là tình trạng nghỉ hưu sớm và chính sách hưởng lương hưu một lần. Cách tính mới này đảm bảo nguyên tắc đóng nhiều hưởng nhiều, đóng ít hưởng ít, bình ổn quỹ lương hưu, giúp đảm bảo tương lai lâu dài cho người lao động.

Tuy nhiên, việc đóng bảo hiểm xã hội theo quy định mới khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam gặp phải một số khó khăn. Thứ nhất, chủ doanh nghiệp hay giám đốc, trưởng phòng nhân sự, cán bộ tiền lương, chế độ chính sách phải "đau đầu" trong việc hiểu rõ những điều chỉnh trong Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi. Thứ hai, mặc dù doanh nghiệp đã hiểu nhưng vẫn chưa biết cách áp dụng vào thực tiễn, vẫn phải loay hoay tìm cách dung hòa quyền lợi của cả doanh nghiệp và người lao động.

Hai khó khăn lớn này sẽ khiến doanh nghiệp gặp nhiều tình huống khó xử khi đất nước ngày càng mở cửa và hội nhập. Vậy các doanh nghiệp tại Việt Nam sẽ phải cơ cấu tiền lương, điều chỉnh thời gian làm thêm giờ, thay đổi cách tính lương làm thêm giờ như thế nào để không phải rơi vào vấn đề rắc rối về pháp lý, thậm chí vi phạm cả hình sự theo quy định mới.