Phát biểu của Thủ tướng tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam giữa kỳ năm 2014

Thưa bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam,

Thưa quý vị và các bạn thân mến,

Tôi hoan nghênh và đánh giá cao Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam, một diễn đàn rất có ý nghĩa, một cơ chế đối thoại thường xuyên và hiệu quả giữa Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp. Thay mặt Chính phủ Việt Nam, tôi nhiệt liệt chào mừng quý vị đại biểu và các bạn đã đến dự Diễn đàn rất thiết thực hôm nay.

Thưa quý vị,

Tôi rất trân trọng lắng nghe ý kiến của tất cả các quý vị tại Diễn đàn này và tối qua, tôi cũng đã đọc dự thảo các bài phát biểu mà quý vị đã gửi trước cho Ban tổ chức. Tôi đánh giá cao những ý kiến xây dựng của các quý vị đối với Việt Nam chúng tôi.

Bộ trưởng, Thứ trưởng của chúng tôi đã trình bày ý kiến về một số nội dung mà quý vị khuyến nghị. Việc trao đổi ý kiến sẽ còn tiếp tục tại các phiên thảo luận tiếp theo. Giờ đây, tôi xin chia sẻ những nội dung chủ yếu mà quý vị và các bạn quan tâm.

- Thứ nhất, về tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam. Tôi xin nhấn mạnh 4 vấn đề.

Một là, kinh tế Việt Nam năm 2013, 5 tháng đầu năm và dự kiến cả năm 2014, có thể khẳng định là ngày càng ổn định và phát triển vững chắc hơn. Lạm phát đã được kiểm soát tốt. Năm 2013, giá tiêu dùng chỉ tăng khoảng hơn 6%. Năm 2014 này chúng tôi kiểm soát lạm phát khoảng 5%. Tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2013 đạt 5,4%; năm 2014 khoảng 5,8% và kế hoạch năm 2015 là trên 6%. Xuất khẩu của Việt Nam 3 năm 2011, 2012, 2013, bình quân tăng trên 20%; trong 5 tháng đầu năm xuất khẩu tăng 16%, dự báo cả năm tăng 15 - 16%. Tỉ giá ngoại tệ ổn định, lòng tin vào đồng tiền Việt Nam tăng lên, dự trữ ngoại tệ của Việt Nam tăng mạnh, đã bảo đảm trên 12 tuần nhập khẩu từ năm 2012 đến nay. Cán cân thanh toán tổng thể thặng dư lớn, dự báo sẽ đạt hơn 8 tỷ đô la trong năm 2014. Đã kiểm soát khá tốt thị trường vàng. Lãi suất giảm mạnh theo mức độ của kiểm soát lạm phát và phù hợp với kinh tế thị trường. Nợ xấu của hệ thống ngân hàng được kiểm soát và xử lý giảm dần. Tái cơ cấu kinh tế của Việt Nam, trọng tâm là tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng tài chính, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, tuy chưa đạt được như mong muốn nhưng cũng đã có những chuyển biến và kết quả tích cực, góp phần vào tăng trưởng kinh tế và từng bước nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam. Xuất khẩu của Việt Nam tăng mạnh cũng nói lên phần nào sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.

Hai là, cùng với phát triển kinh tế, tiến bộ công bằng xã hội và bảo vệ môi trường ở Việt Nam tiếp tục được thực hiện. Các lĩnh vực y tế, giáo dục, việc làm, thất nghiệp, giảm nghèo, quản lý tài nguyên, khoáng sản... đều có những chuyển biến và kết quả tích cực. Đặc biệt trong điều kiện kinh tế rất khó khăn nhưng Việt Nam đã hoàn thành hầu hết các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ trước thời hạn và nhận được sự khuyến khích, biểu dương của Liên Hợp quốc trong suốt 3 năm qua.

Ba là, chính trị xã hội ở Việt Nam luôn ổn định vững chắc trên cơ sở đồng thuận và ủng hộ của người dân đối với các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ đất nước của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Bốn là, Tôi xin chia sẻ với quý vị và các bạn về sự việc manh động, vi phạm pháp luật, phá hoại tài sản của một số doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam vừa qua.

Thưa quý vị, việc Trung Quốc đặt giàn khoan thăm dò dầu khí trong vùng biển của Việt Nam đã gây phẫn nộ trong cả dân tộc Việt Nam. Tại một số địa phương, người dân đã biểu tình phản đối hành động ngang ngược này của Trung Quốc. Lợi dụng việc biểu tình thể hiện lòng yêu nước của người dân, một số người đã có hành vi vi phạm pháp luật, đánh người, cướp giật và phá hoại tài sản của doanh nghiệp. Ngay khi xảy ra sự việc, Chính quyền Việt Nam đã thực hiện quyết liệt các biện pháp cần thiết kiểm soát và ngăn chặn rất nhanh, đồng thời kiên quyết không để tái diễn tình trạng này.

Các cấp chính quyền của Việt Nam đã trực tiếp chia sẻ, hợp tác, hỗ trợ, giúp đỡ và hầu hết các doanh nghiệp bị thiệt hại đã nhanh chóng trở lại sản xuất kinh doanh bình thường. Còn lại khoảng 20 doanh nghiệp bị hư hại nặng hơn chưa hoạt động trở lại. Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành và chính quyền các địa phương trực tiếp cùng bàn bạc với chủ doanh nghiệp để có phương án khôi phục lại sản xuất phù hợp đối với từng doanh nghiệp. Chúng tôi đang làm việc này một cách chân thành, trách nhiệm và cũng đã nhận được sự đồng thuận và hợp tác của các chủ doanh nghiệp. Rất mong các bạn ủng hộ để cùng nhau giải quyết thật tốt sự cố không mong muốn này, đem lại lợi ích chung cho tất cả chúng ta.

- Vấn đề thứ 2, nhân Diễn đàn hôm nay, tôi xin thông báo với các bạn. Chính phủ Việt Nam đang xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 với mục tiêu tổng quát là: Kiên định, nhất quán và quyết tâm xây dựng một đất nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, hòa bình, độc lập, tự chủ, dân giàu, nước mạnh, công bằng, văn minh. Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của các quốc gia và là thành viên tích cực, xây dựng của cộng đồng quốc tế. Việt Nam sẽ tiếp tục đưa nền kinh tế phát triển nhanh, bền vững trong thể chế kinh tế thị trường ngày càng hoàn thiện và chủ động hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Phát triển kinh tế phải đi liền với tiến bộ, công bằng xã hội, bảo vệ môi trường và bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh của đất nước.

Nếu như năm 2014 chúng tôi tăng trưởng kinh tế khoảng 5,8%, năm 2015 khoảng 6% thì giai đoạn 2016-2020 Việt Nam sẽ đạt mức tăng trưởng kinh tế bình quân khoảng 6,5 - 7% năm, trên cơ sở ổn định kinh tế vĩ mô và phát triển bền vững.  

- Vấn đề thứ 3, để thực hiện mục tiêu nêu trên, Việt Nam sẽ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp chính sách. Trong đó, tôi xin nhấn mạnh 5 nhóm chính sách và giải pháp chủ yếu sau đây:

Một là, Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa hiện đại, năng động và hiệu quả. Cùng với hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, Việt Nam sẽ chủ động đẩy nhanh và hiệu quả tiến trình hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới. Chúng tôi sẽ thực hiện đầy đủ các quy luật của kinh tế thị trường, nhất là thực hiện cơ chế giá và phân bổ nguồn lực. Đồng thời với thực hiện cơ chế kinh tế thị trường, Việt Nam sẽ thực hiện các chính sách, công cụ và giải pháp phù hợp, kể cả sử dụng các nguồn lực của kinh tế nhà nước để định hướng phát triển nền kinh tế, để điều tiết, phân phối nhằm thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.

Việt Nam là thành viên của WTO và đã tham gia 8 Hiệp định Thương mại tự do. Chúng tôi khẳng định sẽ thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế của mình. Đồng thời Việt Nam cũng đang chủ động tham gia đàm phán 6 Hiệp định Thương mại tự do khác, trong đó có Hiệp định Thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định Thương mại tự do với EU, Hiệp định Thương mại với Liên minh thuế quan Nga – Kazakhstan – Belarus, Hiệp định Thương mại tự do với Hàn Quốc... Tiến trình đàm phán các Hiệp định đang tiến triển tích cực. Việt Nam vừa hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường trong nước, vừa chủ động hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới, hai mặt này tác động qua lại, thúc đẩy tiến trình cải cách, phát triển và nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.

Trong tổng thể nêu trên, chúng tôi đang tập trung thực hiện cải thiện môi trường kinh doanh và cải cách mạnh các thủ tục hành chính, tạo mọi thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế hoạt động sản xuất kinh doanh, cạnh tranh minh bạch và bình đẳng trong nền kinh tế thị trường.

Trên tinh thần đó, tôi rất cảm ơn ý kiến góp ý rất xây dựng của các quý vị. Tôi yêu cầu các Bộ trưởng của chúng tôi giải quyết các kiến nghị hợp lý của các quý vị. Đồng thời giao Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư tổng hợp đầy đủ các khuyến nghị của các quý vị về cải thiện môi trường kinh doanh tại Việt Nam, trình Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định, phù hợp với các cam kết quốc tế, phù hợp với kinh tế thị trường và tiến trình hội nhập quốc tế của Việt Nam.

Hai là, Việt Nam đang đẩy mạnh tái cơ cấu với mục tiêu là nâng cao nhanh hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Chúng tôi coi đây là một nội dung có ý nghĩa rất quyết định đối với phát triển bền vững của Việt Nam. Tái cơ cấu kinh tế được tiến hành đối với toàn bộ nền kinh tế, cả khu vực công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ. Trong đó tiếp tục tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng và các định chế tài chính, tái cơ cấu hệ thống doanh nghiệp. Đặc biệt là tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước.

Về tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước. Chúng tôi đã tiến một bước rất dài. Năm 2014, 2015, chúng tôi sẽ cổ phần hóa khoảng hơn 400 doanh nghiệp, trong đó có nhiều Tổng công ty và Tập đoàn kinh tế. Đồng thời với cổ phần hoá là các giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp. Đặt doanh nghiệp nhà nước vào môi trường cạnh tranh bình đẳng trong cơ chế thị trường.

Chính phủ sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi nhất để phát triển doanh nghiệp tư nhân và coi đây là một động lực chủ yếu để phát triển bền vững nền kinh tế Việt Nam. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để thu hút mạnh mẽ hơn nữa các nhà đầu tư nước ngoài vào đầu tư sản xuất kinh doanh, cạnh tranh bình đẳng và thành công tại Việt Nam. Đầu tư và thương mại của nước ngoài tại Việt Nam những năm qua trong bối cảnh khó khăn vẫn liên tục tăng và hiệu quả.

Ba là, Việt Nam sẽ bổ sung chính sách khuyến khích mạnh mẽ hơn nữa các thành phần kinh tế, cả trong nước và ngoài nước đầu tư vào phát triển kết cấu hạ tầng, cả hạ tầng kinh tế và xã hội, bao gồm cả hệ thống giao thông, điện, năng lượng, xử lý môi trường, bệnh viện, trường học..., trong đó khuyến khích mạnh hình thức đầu tư công tư (PPP). Chính phủ Việt Nam cũng sẽ tiếp tục dành nguồn lực thỏa đáng, đồng thời với thực hiện cơ chế thị trường để đầu tư phát triển nhanh y tế, giáo dục, nhất là đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động và nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp.

Bốn là, Việt Nam đang tiếp tục hoàn thiện thể chế nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân; xây dựng một Nhà nước kiến tạo phát triển và quản trị quốc gia hiệu lực hiệu quả; một Nhà nước trong sạch, vững mạnh, ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng; bảo đảm và phát huy quyền dân chủ trực tiếp của người dân cũng như quyền dân chủ của người dân thông qua các tổ chức tự nguyện và hợp pháp của mình. Và để nâng cao hiệu lực hiệu quả của nhà nước pháp quyền, chúng tôi đặc biệt coi trọng xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách, cải cách hành chính, tập trung trước hết vào một số lĩnh vực còn nhiều vướng mắc, phiền hà như di chuyển thể nhân, lao động, đất đai, thuế, hải quan, bảo hiểm, đầu tư xây dựng... mà quý vị và các bạn cũng đã nêu trong Diễn đàn này.

Năm là, Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường ngày càng vững chắc về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; đảm bảo môi trường sống an toàn, bình yên của mọi người dân. Một lần nữa Chính phủ Việt Nam khẳng định với quý vị và các bạn rằng, Việt Nam sẽ đảm bảo an ninh, an toàn tuyệt đối cho các tổ chức, các doanh nghiệp, người nước ngoài công tác, học tập, làm ăn sinh sống tại Việt Nam. Hệ thống chính trị của Việt Nam hoàn toàn có đủ khả năng và điều kiện để thực hiện mục tiêu này và quyết tâm này.

Việt Nam kiên quyết đấu tranh bằng các biện pháp hòa bình để bảo vệ chủ quyền quốc gia, theo đúng luật pháp quốc tế. Đồng thời chúng tôi cũng cam kết sẽ không có tình trạng manh động phá hoại tài sản doanh nghiệp như vừa qua để tất cả chúng ta không phải phiền lòng.

Thưa quý vị và các bạn,

Từ thực tế đã qua và với các chủ trương, chính sách, giải pháp trong thời gian tới, các bạn và quý vị hãy vững tin vào Việt Nam. Việt Nam - một quốc gia trong tương lai không xa là 100 triệu dân. Một quốc gia chính trị xã hội ổn định và có nền kinh tế phát triển nhanh, bền vững; có môi trường đầu tư kinh doanh công bằng, minh bạch, thân thiện và cạnh tranh bình đẳng trong thể chế kinh tế thị trường ngày càng hoàn thiện và chủ động hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Việt Nam sẽ luôn là bạn, là đối tác tin cậy của các quốc gia và là thành viên tích cực, xây dựng của cộng đồng quốc tế.

Chúc Quý vị và các bạn sức khỏe, hạnh phúc, thành công.

Xin trân trọng cảm ơn!