Tháo gỡ khó khăn trong xuất khẩu đá hoa dạng khối

Theo Quy định của Bộ Xây dựng về hướng dẫn xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng thì những loại đá tự nhiên chưa được gia công thành sản phẩm cuối cùng được gọi là đá khối và thuộc danh mục khoáng sản làm vật liệu xây dựng không được phép xuất khẩu. Quy định này đưa ra nhằm hạn chế xuất khẩu tài nguyên, khoáng sản thô chưa qua chế biến và khuyến khích việc khai thác, chế biến sâu khoáng sản, tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên, tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế cao.

Tuy nhiên, quy định trên vô hình chung đã làm khó cho các doanh nghiệp xuất khẩu đá hoa dạng khối. Bởi đá hoa là một loại khoáng sản tương đối đặc biệt, việc thực hiện khai thác phải có công nghệ và kỹ thuật cao. Để tạo được sản phẩm đá nguyên khối phải qua một quá trình lựa chọn tỷ mỷ từ khai thác, khoan cắt bằng dây kim cương để tạo ra sản phẩm 06 mặt phẳng dạng khối, đã loại bỏ các phần không đảm bảo chất lượng từ khoáng sản nguyên khai để thu hồi sản phẩm đủ chất lượng với tỷ lệ chỉ từ 3%-5%. Như vậy, có thể coi đá hoa dạng khối là sản phẩm cuối cùng của quá trình khai thác và là sản phẩm đầu vào của quá trình chế biến tiếp theo như tạo sản phẩm mỹ nghệ, tạc tượng, cột, kèo, phù điêu… Việc cho phép xuất khẩu đá hoa dạng khối sẽ tạo thêm nguồn thu từ hoạt động xuất khẩu để doanh nghiệp có điều kiện phát huy nội lực và tái đầu tư, đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản.

Do vậy, nhằm quản lý và khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản, đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản đá hoa trong việc tổ chức khai thác, chế biến và kinh doanh các sản phẩm khoáng sản đá hoa phù hợp với điều kiện thực tế và chính sách pháp luật hiện hành, Bộ Xây dựng đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép các doanh nghiệp được xuất khẩu đá hoa dạng khối.

Xét đề nghị của Bộ Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc xuất khẩu đá hoa trắng dạng khối đến thời điểm ban hành, sửa đổi Thông tư 04/2012/TT-BXD ngày 20/9/2012 của Bộ Xây dựng về hướng dẫn xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng.

Bộ Xây dựng rà soát sửa đổi, bổ sung Thông tư 04/2012/TT-BXD bảo đảm sử dụng tiết kiệm tài nguyên khoáng sản theo quy định của Luật khoáng sản và phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội từng thời kỳ.

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND các tỉnh thực hiện cấp phép hoạt động khoáng sản phải căn cứ quy hoạch khoáng sản, phù hợp với năng lực chế biến, sử dụng và có giải pháp tăng cường giám sát bảo đảm yêu cầu về môi trường, quản lý khai thác khoáng sản theo quy định, báo cáo tình hình thực hiện việc xuất khẩu định kỳ theo quy định.