Đề nghị tăng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu

Ảnh minh họa

Bộ Tài chính cho biết, xăng dầu là sản phẩm chứa các chất hóa học, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường ở diện rộng, ngay cả khi không sử dụng. Hiện Việt Nam đang áp dụng mức thuế MFN đối với xăng là 20% và đối với dầu các loại là 7%, tuy nhiên, thực hiện các cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu thì mức thuế nhập khẩu ưu đãi đối với xăng chỉ là 10% (theo Hiệp định AKFTA) và đối với dầu các loại là 0% (theo Hiệp định ATIGA). Với việc áp dụng mức thuế nhập khẩu ưu đãi nêu trên thì số thu từ hoạt động nhập khẩu xăng dầu liên tục giảm qua các năm.

Giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam cơ bản đang thấp hơn so với các nước có chung đường biên giới nói riêng và nhiều nước khác trong khu vực ASEAN (Theo bảng xếp hạng của trang web Global Petrol Prices vào ngày 27/11/2017, giá bán lẻ xăng của Việt Nam đứng thứ vị trí 45 từ thấp đến cao trong tổng số 167 quốc gia, thấp hơn 122 nước).

Do đó, để khuyến khích tổ chức, cá nhân sản xuất, sử dụng sản phẩm thay thế, thân thiện với môi trường, đảm bảo lợi ích quốc gia trong điều kiện hội nhập sâu khi thực hiện cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết quốc tế, đề nghị phương án điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xăng dầu.

Cụ thể, đối với xăng: Khung mức thuế từ 1.000-4.000 đồng/lít. Mức thuế hiện hành là 3.000 đồng/lít. Đề nghị tăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít.

Dầu diesel: Khung mức thuế từ 500-2.000 đồng/lít. Mức thuế hiện hành là 1.500 đồng/lít. Đề nghị tăng từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít.

Dầu mazut, dầu nhờn: Khung mức thuế từ 300-2.000 đồng/lít. Mức thuế hiện hành là 900 đồng/lít. Phương án 1: Đề nghị tăng từ 900 đồng/lít lên 1.500 đồng/lít. Phương án 2: Đề nghị tăng từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít.

Bộ Tài chính đề nghị thực hiện Phương án 2 để phù hợp với mức thuế BVMT dự kiến điều chỉnh của dầu diesel, đồng thời hạn chế dần sử dụng sản phẩm nhiên liệu hóa thạch, gây ô nhiễm môi trường, khuyến khích sử dụng sản phẩm thay thế, thân thiện với môi trường.

Tăng thuế BVMT đối với than

Theo Bộ Tài chính, khung và mức thuế BVMT hiện hành đối với than như sau: Than antraxit: Khung mức thuế từ 20.000-50.000 đồng/tấn. Mức thuế hiện hành là 20.000 đồng/tấn (mức sàn trong khung mức thuế).

Than nâu, than mỡ, than đá khác: Khung mức thuế từ 10.000-30.000 đồng/tấn. Mức thuế hiện hành là 10.000 đồng/tấn (mức sàn trong khung mức thuế).

Than là sản phẩm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khi sử dụng. Hoạt động khai thác than đá bằng phương pháp lộ thiên tạo nên lượng đất đá thải lớn, ô nhiễm bụi, ô nhiễm nước, mất rừng. Khai thác than bằng phương pháp hầm lò hiện nay làm mất 50% trữ lượng, gây lún đất, ô nhiễm nước, tiêu hao gỗ chống lò và gây các tai nạn hầm lò. Theo kết quả nghiên cứu cho thấy, xét về thành phần hóa học và mức độ tác động đến môi trường thì mức độ ô nhiễm môi trường của than đá cao hơn so với xăng dầu.

Do đó, để khuyến khích hơn nữa việc sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên than, khuyến khích sử dụng nhiên liệu thay thế, có ảnh hưởng ít hơn đến môi trường, đề nghị phương án điều chỉnh mức thuế BVMT đối với than như sau:

Phương án 1: Than antraxit: Đề nghị tăng từ 20.000 đồng/tấn lên 30.000 đồng/tấn; Than nâu, than mỡ, than đá khác: Đề nghị tăng từ 10.000 đồng/tấn lên 15.000 đồng/tấn.

Phương án 2: Than antraxit: Đề nghị tăng từ 20.000 đồng/tấn lên mức trần 50.000 đồng/tấn; Than nâu, than mỡ, than đá khác: Đề nghị tăng từ 10.000 đồng/tấn lên mức trần 30.000 đồng/tấn.

Than là đầu vào của nhiều ngành sản xuất, trong đó có điện. Theo báo cáo của Bộ Công Thương, hiện nay, tổng số lao động trong ngành công nghiệp than khoảng trên 100 ngàn người. Trong thời gian qua, do khó khăn trong khâu tiêu thụ và chịu sức ép cạnh tranh từ than nhập khẩu, hiện lượng than tồn kho nhiều 11,2 triệu tấn (trong đó, than sạch: 9,03 triệu tấn, than nguyên khai: 1,9 triệu tấn). Do đó, để vừa khuyến khích hơn nữa việc sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên than; đồng thời không ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất của ngành than cũng như giá điện, Bộ Tài chính đề nghị thực hiện theo phương án 1.

Mặc dù việc tăng mức thuế BVMT đối với các hàng hóa sẽ tác động đến giá bán của các hàng hóa, tuy nhiên, việc tăng thuế BVMT sẽ khuyến khích sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả; góp phần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng hàng hóa thân thiện với môi trường (xăng E5, túi ni lông thân thiện với môi trường). Từ đó, sẽ giảm phát thải ô nhiễm môi trường, góp phần vào thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về BVMT.

Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.