Giải quyết tình trạng không quốc tịch

>>Phần 1: Nhu cầu của dân về quốc tịch còn rất lớn

>>Phần 2: Nhập quốc tịch cho người Việt Nam ở nước ngoài

Các thủ tục về quốc tịch được giải quyết nhanh chóng, đơn giản - Ảnh minh họa

Luật gia Lê Văn Hà (Hà Nội) hướng dẫn, Thủ tục nhập quốc tịch cho những người thuộc diện trên được đơn giản hóa theo hướng là hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam chỉ gồm Đơn xin nhập quốc tịch Việt Nam và Bản khai lý lịch theo mẫu do Bộ Tư pháp quy định; không nhất thiết phải nộp chứng chỉ tiếng Việt, giấy tờ tùy thân, bản sao thẻ thường trú, giấy tờ chứng minh đảm bảo cuộc sống ở Việt Nam; thời gian giải quyết nhập quốc tịch cũng sẽ ngắn hơn. Còn đối với những người không quốc tịch sống ổn định ở Việt Nam chưa đủ 20 năm (tức là ở Việt Nam từ sau ngày 1/7/1989 đến nay) nếu muốn nhập quốc tịch Việt Nam thì phải theo thủ tục thông thường như người nước ngoài khác.

Nghị định 78/2009/NĐ-CP cũng quy định chi tiết một số điều kiện nhập quốc tịch Việt Nam cụ thể về khả năng biết tiếng Việt của người xin nhập quốc tịch Việt Nam; điều kiện thường trú tại Việt Nam của người xin nhập quốc tịch Việt Nam; điều kiện bảo đảm cuộc sống tại Việt Nam của người xin nhập quốc tịch Việt Nam; giấy tờ chứng minh một số trường hợp được miễn điều kiện nhập quốc tịch Việt Nam.

Để thúc đẩy việc giải quyết các trường hợp không quốc tịch, quy định hiện hành thống nhất quy trình xác minh để có thể xác minh chính xác thời gian sinh sống tại địa phương của người không có quốc tịch, giải quyết dứt điểm thực tế tồn đọng từ nhiều năm nay, tình trạng người không có quốc tịch sinh sống ở Việt Nam trên 20 năm, nhằm giúp họ ổn định cuộc sống, được bảo đảm các quyền lợi hợp pháp như những người Việt Nam khác.

Thủ tục nhanh chóng, đơn giản

Luật gia Lê Văn Hà nêu, về thủ tục, các cơ quan ở trung ương và địa phương có trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết tất cả các hồ sơ tồn đọng và các hồ sơ mới. Những hồ sơ nhận trước ngày luật mới có hiệu lực thì vẫn được giải quyết theo trình tự cũ, hồ sơ nhận sau ngày luật có hiệu lực (ngày 1/7/2009) thì giải quyết theo trình tự mới, có thể bổ sung những giấy tờ cần thiết vào hồ sơ trong quá trình xem xét giải quyết.

Trong khi đó, các địa phương sẽ tiếp tục tuyên truyền, khảo sát, thống kê, phân loại và hướng dẫn làm hồ sơ. Bộ Tư pháp có trách nhiệm phối hợp với Bộ Công an, Bộ Ngoại giao hướng dẫn UBND cấp tỉnh trong việc xây dựng kế hoạch rà soát, lập danh sách và hỗ trợ việc giải quyết hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam cho những người nêu trên. 

Rút ngắn thời gian giải quyết, công khai thông tin

Một trong những vướng mắc hiện nay khi giải quyết hồ sơ xin thôi quốc tịch Việt Nam là khi công dân nộp hồ sơ thì giấy tờ bảo đảm việc cho nhập quốc tịch của nước ngoài còn thời hạn nhưng khi hồ sơ được chuyển về Bộ Tư pháp thì giấy tờ đó đã hết hạn. Để đảm bảo quyền lợi của người dân, quy định nêu trách nhiệm của các cơ quan như Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài khi thực hiện các bước trong quy trình thủ tục xin nhập, xin trở lại, xin thôi quốc tịch Việt Nam chỉ trong thời hạn từ 5 đến 10 ngày. Sau khi có quyết định của Chủ tịch nước về việc cho nhập, cho thôi quốc tịch Việt Nam, các cơ quan Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp có trách nhiệm thông báo cho cơ quan đăng ký hộ tich ở địa phương hoặc cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Thay cho lời kết, Luật gia Lê Văn Hà chia sẻ, các cơ quan thực thi pháp luật ở địa phương và người dân đều hy vọng với các quy định pháp luật đồng bộ, đầy đủ, bảo đảm rõ ràng, minh bạch hơn về thủ tục đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam nhằm giải quyết tình trạng không rõ ràng về quốc tịch của một bộ phận người Việt định cư ở nước ngoài, một bộ phận người dân di cư đang sinh sống tại Việt Nam, tạo điều kiện cho những công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài quay trở về Việt Nam được hưởng một số quyền lợi hợp pháp đang được mở rộng như: miễn thị thực xuất nhập cảnh, mua nhà ở./.

Cổng Thông tin điện tử Chính phủ