Bộ KHĐT công bố dự thảo bộ “giấy phép con” duy nhất

Chỉ các điều kiện kinh doanh được đăng tải trên Cổng Thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia mới có hiệu lực thi hành

Các ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và các điều kiện đầu tư kinh doanh – thường được gọi là “giấy phép con” - là một trong những vấn đề đáng chú ý và gây tranh cãi nhất trong quá trình xây dựng các luật nhằm bảo đảm quyền tự do kinh doanh đã được quy định tại Hiến pháp năm 2013.

Theo kết quả rà soát của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trước khi Luật Đầu tư 2014 được ban hành, có tới 895 điều kiện kinh doanh “cấp 1” (giấy phép “cha”); 2.129 điều kiện “cấp 2” (giấy phép “con”) và 1.745 điều kiện “cấp 3” (giấy phép “cháu”).

Các điều kiện kinh doanh thể hiện đa dạng dưới nhiều hình thức, cụ thể: Có 110 ngành, nghề yêu cầu yêu cầu phải có giấy phép kinh doanh với 171 loại giấy phép kinh doanh; 83 ngành, nghề yêu cầu có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh với 62 loại giấy chứng nhận; 44 loại ngành, nghề cần có chứng chỉ hành nghề với 53 loại chứng chỉ hành nghề; 11 ngành, nghề yêu cầu xác nhận vốn pháp định; 345 ngành, nghề yêu cầu phải có chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Theo đánh giá, các điều kiện kinh doanh đó chưa được xác định, tập hợp và công khai hóa; nhiều quy định về điều kiện kinh doanh đã lạc hậu, không phù hợp với thực tiễn hoặc không cần thiết cho mục tiêu quản lý nhà nước, từ đó gây ra các rào cản gia nhập thị trường, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư, kinh doanh.

Nhiều điều kiện kinh doanh không được quy định cụ thể và thiếu minh bạch về trình tự, hồ sơ, thủ tục hoặc điều kiện, thủ tục không rõ ràng gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tuân thủ các điều kiện kinh doanh đồng thời tạo ra sự tùy tiện, tiêu cực của cơ quan quản lý nhà nước.

Để đảm bảo mục tiêu xây dựng một môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch, bình đẳng cho các nhà đầu tư, Luật Đầu tư 2014 (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/07/2015) đã ban hành kèm theo Danh mục 267 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Trước đó, có khoảng gần 400 ngành nghề kinh doanh có điều kiện, được quy định tại nhiều văn bản khác nhau.

Luật Đầu tư cũng quy định rõ: “Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề đó phải được đăng tải trên Cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia”. Luật cũng giao Chính phủ quy định chi tiết việc công bố và kiểm soát điều kiện đầu tư kinh doanh.

Tại Công văn số 370/TB-VPCP ngày 18/9/2014 của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ đạo các Bộ, ngành tập trung rà soát: “Giảm bớt thủ tục bắt buộc phải cấp phép, chuyển sang công bố công khai điều kiện để người dân, doanh nghiệp chủ động đáp ứng, tuân thủ điều kiện theo quy định, đồng thời tăng cường trách nhiệm hậu kiểm của cơ quan quản lý nhà nước”.

Nhằm chuẩn bị triển khai quy định của Luật Đầu tư 2014 và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở rà soát văn bản quy phạm pháp luật do các Bộ, cơ quan ngang Bộ cung cấp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thống kê, xây dựng dự thảo Danh mục các điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và đăng tải trên Cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia tại địa chỉ: http://www.dangkykinhdoanh.gov.vn.

Đồng thời, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có Công văn đề nghị các Bộ, cơ quan ngang Bộ rà soát, cập nhật thông tin và đề nghị các hiệp hội doanh nghiệp đóng góp ý kiến đối với dự thảo Danh mục. Việc xin ý kiến này được thực hiện đến ngày 31/03/2015.

Việc rà soát và công bố các điều kiện đầu tư kinh doanh là một trong những vấn đề quan trọng nhất để thực hiện quy định về quyền tự do kinh doanh của người dân và doanh  nghiệp. Bởi người dân và doanh nghiệp chỉ phải tuân thủ những điều kiện  được đăng tải trên Cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia, những điều kiện không được đăng tải tại Cổng thông tin này sẽ không có hiệu lực.

Ông Đặng Huy Đông – Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết sau khi các Bộ, ngành và các hiệp hội có ý kiến góp ý, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ hoàn thiện Danh mục các điều kiện kinh doanh và chính thức đăng tải công khai trên Cổng Thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia cùng với Danh mục 267 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện theo quy định của Luật Đầu tư 2014 để mọi tổ chức, cá nhân dễ dàng nắm bắt và tuân thủ.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư mong muốn nhận được sự hợp tác tích cực của các tổ chức, cá nhân để sớm hoàn thiện Danh mục này, góp phần tạo nên một bước tiến quan trọng trong việc cụ thể hóa Hiến định về quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp và xây dựng môi trường kinh doanh ngày một thuận lợi, minh bạch hơn.