DN sợ cán bộ “bảo sai là sai, bảo đúng là đúng”
(Chinhphu.vn) - Qua thực tế khảo sát, các chủ doanh nghiệp (DN) nói họ không lo Bộ trưởng mà sợ cán bộ trực tiếp thu thuế.
 |
| Đại diện các doanh nghiệp tới quyết toán thuế ở Chi cục Thuế TP.HCM-Ảnh: Tuổi Trẻ |
Sáu cơ quan cùng thực hiện giám sát nội dung nói trên, gồm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Tài chính, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Hiệp hội DN nhỏ và vừa, Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam.
Hai mũi tiên phong cải cách
Theo khái quát của Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc, thuế và hải quan đang trở thành hai mũi tiên phong trong cải cách hành chính. Chương trình giám sát cho thấy DN Việt đánh giá cao những chuyển biến tích cực của ngành thuế và hải quan trong thời gian qua.
Có tới 80% hiệp hội DN và liên minh hợp tác xã cho biết hài lòng với thủ tục về khai thuế, đăng ký thuế, nộp thuế, chính sách hải quan rõ ràng, giúp giảm thiểu thời gian nộp thuế và các chi phí. Có 66% đơn vị cho biết thông tin về thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan là sẵn có, dễ tìm
Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, Bộ Tài chính được xếp hạng thứ 2 trong số 19 bộ, ngành về Chỉ số cải cách hành chính được Bộ Nội Vụ công bố tháng 9/2015. Số giờ thực hiện thủ tục hành chính về thuế giảm từ 537 giờ xuống còn 117 giờ. Tính đến nay đã có 90,81% DN đăng ký tham gia nộp thuế điện tử.
Việc thông quan đối với luồng xanh giảm chỉ còn 3 giây. Bộ đã triển khai Cơ chế hải quan một cửa quốc gia tại 12 cảng biển, DN chỉ phải nộp 1 bộ hồ sơ duy nhất và giảm được 10-20% chi phí thực hiện thủ tục hành chính, cắt giảm 30% thời gian thực hiện thủ tục hành chính về xuất khẩu, nhập khẩu.
Ccác đại biểu cho rằng kết quả từ công tác cải cách thủ tục hành chính theo Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ cho thấy chủ trương cải cách lĩnh vực thuế và hải quan kịp thời, trúng và đúng hướng, đã góp phần quan trọng làm động lực phát triển nền kinh tế đất nước.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đánh giá nỗ lực của ngành thuế, hải quan đã góp phần tạo nên những đổi mới có tính chất tiên phong trong quản lý nhà nước về kinh tế.
Phiền nhất là thanh tra, kiểm tra thuế
Tuy nhiên, kết quả khảo sát cũng cho thấy còn rất nhiều vấn đề cần tiếp tục giải quyết trong thời gian tới. DN cho rằng các thủ tục miễn giảm thuế, hoàn thuế và thanh tra thuế là những thủ tục gây phiền hà nhất, mà phiền nhất là thủ tục thanh tra, kiểm tra thuế. Trong đó, 65% cho rằng thời gian giải quyết các thủ tục thuế quá dài, 54% số DN bị yêu cầu bổ sung thêm các thông tin không cần thiết.
Với ngành hải quan, thủ tục giải quyết khiếu nại, thông quan và xử lý vi phạm hành chính còn gây khó khăn cho DN.
Vẫn đáng lo ngại là thái độ phục vụ của cán bộ. Chỉ có khoảng 20% các đơn vị tham gia khảo sát cho rằng cán bộ công chức hai ngành lắng nghe ý kiến của khách hàng khi giải quyết thủ tục hành chính. Một nửa số DN khảo sát cho rằng cán bộ thuế không hướng dẫn tận tình DN. Hơn 32% cán bộ không lắng nghe ý kiến, 25% hống hách, gây nhũng nhiễu và gây khó khăn phiền hà cho DN.
Theo ông Lộc, con số 20% cán bộ lắng nghe DN là quá nhỏ và cần được đảo ngược trong thời gian tới. Tức là 80% cán bộ, công chức tận tình chu đáo với DN. Chủ tịch VCCI nhấn mạnh rằng cộng đồng DN “muốn được nhận sự tận tình chu đáo, chứ không chỉ lạnh lùng thực hiện trách nhiệm”.
Đặc biệt, có tới 55% DN được khảo sát có tâm lý e ngại nếu không chi trả phí không chính thức trong lĩnh vực thuế, sẽ bị phân biệt đối xử. Theo đó, khi không chi các khoản "lót tay”, DN dễ bị yêu cầu bổ sung giải trình hồ sơ, bị kéo dài thời gian làm thủ tục, thậm chí bị cán bộ thuế “thái độ”.
Tương tự như ngành thuế, với ngành hải quan, 30% cán bộ hải quan không lắng nghe và hơn 20% hách dịch, gây nhũng nhiễu, phiền hà cho DN. Cũng một nửa số DN được khảo sát tỏ ra e ngại nếu không trả chi phí không chính thức cho hải quan, sẽ bị phân biệt đối xử. Các hình thức phân biệt đối xử trong hải quan sẽ là kéo dài thời gian làm thủ tục, yêu cầu thêm thủ tục, tỏ thái độ không lịch sự khi làm việc.
Sợ cán bộ hơn Bộ trưởng
Cũng đánh giá cao nỗ lực của Bộ Tài chính trong việc cải cách thủ tục hành chính thuế, hải quan và phấn đấu hoàn thiện môi trường kinh doanh Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng, song ông Nguyễn Đình Cung cho rằng cần làm rõ những vấn đề về thái độ, động lực làm việc của công chức.
Ông Cung cho biết khi trao đổi, có DN đã “nói thẳng rằng họ không sợ ông Bộ trưởng mà sợ cán bộ trực tiếp đi thu thuế. Vì cán bộ đó nói DN sai thì là sai mà nói DN đúng thì là đúng. Nếu như Chính phủ ban hành chính sách tốt nhưng thực hiện không tốt thì sẽ làm DN mất lòng tin”.
Vị Viện trưởng cho rằng, với nền kinh tế mở như Việt Nam, chỉ số cải cách trong lĩnh vực thuế và hải quan tác động tới hơn 333 tỷ USD. Một chuyên gia Hoa Kỳ của CIEM tính toán, nếu giảm một ngày thực hiện thủ tục này thì hằng năm, đất nước tiết kiệm được khoảng một tỷ USD.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn thừa nhận thách thức lớn nhất trong lĩnh vực thuế là công tác thanh tra, kiểm tra về thuế. Ông Tuấn khẳng định cần phải cải cách mạnh hơn nữa, tập trung vào đối tượng có nhiều rủi ro, không thể để DN chấp hành tốt pháp luật mà bị thanh tra, kiểm tra. Cùng với đó, công tác hoàn thuế làm sao cho nhanh, kịp thời để tạo điều kiện cho DN phát triển.
Còn đối với ngành hải quan, việc kiểm tra tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa, thời gian và đối tượng chưa phù hợp với thực tế, chưa thật sự khuyến khích DN xuất khẩu, chưa tạo điều kiện cho sản xuất kinh doanh phát triển. Đối tượng kiểm tra quá cao so với thông lệ quốc tế.
Thanh Hằng
