Doanh nghiệp than khó thủ tục, Cục lo loại mọt nguy hiểm

Hiện nay là cao điểm thu mua và nhập khẩu điều thô năm 2019 - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Giữa tháng 3/2019, Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) Phạm Văn Công đã gửi công văn đến Cục Bảo vệ thực vật, và Chi cục kiểm dịch thực vật Vùng II (Cục Bảo vệ thực vật) xung quanh vấn đề tháo gỡ vướng mắc trong quy định kiểm tra hạt điều nhập khẩu từ châu Phi.

Theo phản ánh của doanh nghiệp, hiện nay, cơ quan kiểm dịch thực vật đã yêu cầu tiến hành kiểm tra, lấy mẫu toàn bộ những lô hàng điều thô nhập khẩu có nguồn gốc từ châu Phi tại cảng, thay vì cho phép đưa về kho của doanh nghiệp như trước kia...

"Trong bối cảnh toàn ngành điều gặp rất nhiều khó khăn năm 2019, việc thực hiện quy định trên đã gây trở ngại và tổn thất cho các doanh nghiệp chế biến và nhập khẩu điều thô", ông Công đánh giá.

Cụ thể, doanh nghiệp phải tăng thêm thời gian và chi phí cho việc nhận hàng hóa đồng thời phát sinh rất nhiều chi phí để phục vụ kiểm tra hàng hóa trong cảng. Các doanh nghiệp cũng phải bố trí nhiều nhân lực giám sát tại cảng, gây ách tắc hàng hóa tại cảng, làm giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và toàn ngành.

Trước tình hình đó, Vinacas đề nghị áp dụng lại quy trình lấy mẫu như đã áp dụng đối với hạt điều thô nhập khẩu như trước, cho phép doanh nghiệp được kiểm tra, lấy mẫu tại kho của doanh nghiệp theo hình thức kiểm tra nhanh, áp dụng đối với mặt hàng hạt điều.

"Hiện nay là cao điểm thu mua và nhập khẩu điều thô năm 2019. Nếu quy định trên không sớm được tháo gỡ sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch sản xuất kinh doanh của toàn ngành năm 2019", Vinacas nhận định.

Theo ông Hoàng Trung-Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT), từ năm 2013 đến nay, cơ quan kiểm dịch thực vật nhiều lần phát hiện các lô hàng điều nhập khẩu từ Châu phi bị nhiễm đối tượng kiểm dịch thực vật Việt Nam là mọt cứng đốt (Trogoderma granarium Everts). Đây là loại mọt nguy hiểm số 1. Tất cả các nước đều đưa loại mọt này vào danh sách kiểm dịch và kiểm soát chặt chẽ.

Trước đây, với tinh thần cải cách hành chính, Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo rất sát sao, đột phá, quá trình kiểm dịch với hàng nhập khẩu qua cửa khẩu biên giới chỉ 4 tiếng là hoàn thiện; nhập khẩu qua đường biển và sân bay là 10 tiếng.

“Doanh nghiệp nhập khẩu hạt điều có thể đến khai tại cảng, kiểm tra sơ bộ rồi đưa hàng về kho nhưng khi phát hiện nguy cơ cao, phát hiện đối tượng kiểm dịch thì phải kiểm tra trước khi cho phép vào lãnh thổ Việt Nam. Hiện nay, chúng tôi tiếp tục phát hiện đối tượng mọt cứng đốt nên không thể cho doanh nghiệp đưa hàng về kho. Doanh nghiệp phải phối hợp với cơ quan kiểm dịch về việc này bởi nếu để lọt loại mọt cứng đốt thì tương lai hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ gặp khó. Bên cạnh đó, chi phí để xử lý loại mọt này rất lớn”, ông Trung nói.

Cũng theo ông Trung, “trong thời gian tới, nếu trong quá trình kiểm tra kiểm soát, phối hợp với cơ quan kiểm dịch nước bạn làm tốt, kiểm tra 5-7 lô hàng hạt điều nhập khẩu thấy ổn thì chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo đưa hàng về kho để tiến hành kiểm dịch, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp”.

Đỗ Hương