Nhiều Bộ chưa quyết liệt cải cách

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Trung bình số điều kiện kinh doanh được đề xuất cắt bỏ, sửa đổi chiếm 54%. - Ảnh minh họa

Nghị quyết 19-2018 của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia khẳng định tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã được nêu tại Nghị quyết 19-2016 và Nghị quyết 19-2017; đồng thời nhấn mạnh/bổ sung thêm tổng số 190 nhiệm vụ gồm 22 nhiệm vụ chung và 168 nhiệm vụ cụ thể.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong quý II năm 2018, một số Bộ, ngành (như Văn phòng Chính phủ, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Công Thương, VCCI,...) và địa phương (gồm Quảng Ninh, Hà Nội, Cao Bằng, Đồng Tháp,...) đã tích cực tiếp tục triển khai các nhiệm vụ được giao và đã đạt được một số kết quả rõ ràng.

Căn cứ theo các thông tin nhận được cho đến nay, các Bộ, cơ quan đã quan tâm hơn tới việc thực hiện Nghị quyết 19 với việc kịp thời ban hành Kế hoạch hành động. Tuy vậy, sự quan tâm và mức độ quyết liệt chưa đồng đều giữa các Bộ, ngành và địa phương.

Đã bãi bỏ, sửa đổi 738 điều kiện kinh doanh

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, ngay trong những tháng đầu năm 2018, các Bộ, ngành đã triển khai rà soát, đề xuất bãi bỏ, sửa đổi các điều kiện kinh doanh.

Tính đến hết quý II/2018, có 738 điều kiện kinh doanh/hơn 5.700 điều kiện kinh doanh được thực sự bãi bỏ và sửa đổi hoặc đơn giản hoá (với việc ban hành Nghị định 08/2018/NĐ-CP sửa đổi một số Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công Thương; Nghị định 25/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 60/2014/NĐ-CP quy định về hoạt động in; Nghị định 27/2018/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 72/2013/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng).

Từ nay đến thời hạn phải ban hành Nghị định sửa đổi các quy định về điều kiện đầu tư, kinh doanh (ngày 31/10/2018) là 4 tháng, ngoài Bộ Công Thương đã có Nghị định sửa đổi, bổ sung điều kiện kinh doanh, thì mới có 02 Bộ (gồm Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định.

Hầu hết các Bộ còn lại đang xây dựng phương án cắt giảm điều kiện kinh doanh và chuẩn bị dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung điều kiện kinh doanh.

Trung bình số điều kiện kinh doanh được đề xuất cắt bỏ, sửa đổi chiếm 54%, trong đó số điều kiện kinh doanh đề xuất cắt bỏ đạt 36%. Tuy nhiên, nhiều điều kiện kinh doanh (đề xuất cắt bỏ, sửa đổi) được quy định tại các văn bản Luật, do vậy thời gian đạt mục tiêu cắt giảm 50% số điều kiện kinh doanh sẽ kéo dài hơn.

Cải cách kiểm tra chuyên ngành: Mới có một số chuyển biến

Cũng trong quý II/2018, tình hình và kết quả cải cách quy định về thủ tục hải quan và quản lý chuyên ngành đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu có nhiều thay đổi với việc ban hành một số văn bản pháp luật liên quan, nhưng kết quả thực tế chưa có sự chuyển biến đáng kể do các văn bản vừa mới bắt đầu có hiệu lực.

“Đáng chú ý là một số quy định tại các văn bản sửa đổi, bổ sung nêu trên thậm chí còn thêm thủ tục, gây khó khăn, phiền phức hơn cho doanh nghiệp so với trước đây. Ví dụ như thủ tục chuẩn bị tờ khai theo Thông tư 39/2018/TT-BTC tăng thêm và gây tốn kém thời gian hơn cho doanh nghiệp”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ.

Bộ Y tế đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 15/2018/NĐ-CP về quản lý an toàn thực phẩm (ATTP), qua đó giảm 95% lô hàng phải kiểm tra ATTP.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Quyết định số 1588/QĐ-TNMT, dự kiến cắt giảm 38/74 hàng hóa, sản phẩm phải kiểm tra chuyên ngành (đạt 51,3%) và bãi bỏ, đơn giản hóa 13/13 thủ tục hành chính liên quan đến kiểm tra chuyên ngành, trong đó đơn giản hóa 10 thủ tục liên quan đến nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất và bãi bỏ 03 thủ tục liên quan đến xuất, nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ozon.

Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã xây dựng Dự thảo Thông tư, dự kiến tổng số danh mục mặt hàng cắt giảm, chuyển đổi phương thức kiểm tra là 17/33 sản phẩm, đạt tỷ lệ 51,51%.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thực hiện rà soát và xây dựng phương án cắt giảm danh mục hàng hóa, chuyển đổi phương thức kiểm tra chuyên ngành. Bộ cũng đang tiếp tục rà soát, đề xuất cắt giảm mặt hàng theo mã HS tương ứng, đồng thời xây dựng danh mục văn bản quy phạm pháp luật cần bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung.

Bộ Xây dựng đã cắt giảm và đề xuất cắt giảm 39 mặt hàng/64 mặt hàng thuộc 10 nhóm sản phẩm.

Bộ Công Thương mới chỉ nêu phương án chuyển 402/702 mặt hàng từ kiểm tra giai đoạn trước thông quan sang sau thông quan, chưa phải kết quả cắt giảm danh mục.

Bộ Khoa học và Công nghệ cắt giảm 24/26 nhóm sản phẩm, hàng hoá. Tuy nhiên, số lượng mặt hàng phải kiểm tra chuyên ngành chủ yếu thuộc 2 nhóm còn lại.

Tóm lại, những kết quả về rà soát, đề xuất cắt giảm danh mục hàng hoá kiểm tra chuyên ngành nêu trên đã có một số chuyển biến trong quý II/2018, nhưng chưa đồng đều, chỉ tập trung ở một số ít Bộ. Đa số các Bộ chưa quyết liệt triển khai nhiệm vụ này. Bên cạnh đó, hầu hết các Bộ đang thực hiện ở giai đoạn đề xuất phương án, chưa hiện thực hóa bằng việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Do vậy, kết quả còn thấp so với yêu cầu của Chính phủ.

Cải cách các quy định về quản lý, kiểm tra chuyên ngành mới chỉ đạt kết quả bước đầu ở một số Bộ trong một số lĩnh vực (như Y tế, Công Thương, Xây dựng), song vẫn còn quá ít so với yêu cầu và mức độ vào cuộc của các Bộ vẫn còn khác biệt. Những vướng mắc trong quản lý, kiểm tra chuyên ngành như danh mục mặt hàng nhiều, quản lý chồng chéo, quản lý không theo nguyên tắc rủi ro, chi phí kiểm tra chuyên ngành lớn… vẫn đang gây nhiều trở ngại cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

“Với Nghị quyết 19-2018, số lượng nhiệm vụ, giải pháp đề ra cho các Bộ, ngành, địa phương nhiều hơn so với các năm trước, bởi vậy, để thực hiện hiệu quả các mục tiêu của Nghị quyết, đem lại kết quả toàn diện và đồng bộ cần có sự vào cuộc khẩn trương, quyết liệt và trách nhiệm của tất cả các Bộ, ngành, địa phương”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định.

Thành Đạt