Nhiều tranh cãi xung quanh Dự thảo Nghị định kinh doanh bia

Sau khi xuất hiện rất nhiều dư luận trái chiều liên quan đến những quy định khó khả thi của dự thảo Nghị  định về quản lý kinh doanh bia, chiều 9/9, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội thảo với sự tham gia của nhiều bộ, ngành và các doanh nghiệp để lấy ý kiến đóng góp về dự thảo này.

Cấm bán bia vỉa hè phụ thuộc vào ý thức của nhân dân và trách nhiệm của cơ quan quản lý khu vực đó. Ảnh minh họa

Ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam, cho rằng không thể kiểm soát được việc bán bia vỉa hè, cũng như khó có thể xác định ai là người đang cho con bú, bà mẹ mang thai... vì vậy chưa nên đưa các đối tượng này vào Nghị định.

Ý kiến này cũng nhận được sự đồng tình của đại diện Bộ GTVT, đại diện một số doanh nghiệp và đại diện Bộ Y tế vì việc này khó khả thi. Ông Lê Văn Giang, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho rằng: Dù quy định để hướng đến xã hội văn minh hơn, nhưng văn bản pháp quy thì phải có tính khả thi, không thể sử dụng như một công cụ pháp lý để quản lý được.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến khác lại cho rằng cần phải đưa quy định cấm, đặc biệt đối với trẻ em dưới 18 tuổi, vì đây là việc các nước trên thế giới đã và đang làm. Bà Trần Thị Phương Lan, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội, cho rằng cấm kinh doanh bia tại trường học, vỉa hè, công sở... là hoàn toàn hợp lý.

“Ví dụ trường hợp vỉa hè, Nghị định 186 của Chính phủ, sau đó Thông tư 04 của Bộ Xây dựng đã có quy định rõ cấm sử dụng vỉa hè, đường đô thị để họp chợ, kinh doanh dịch vụ, bày bán hàng hóa vật liệu… Có nước nào sử dụng vỉa hè để kinh doanh đâu. Chỉ có Việt Nam mới tràn ra vỉa hè để kinh doanh đủ các thứ, gây ảnh hưởng an toàn giao thông, mất mỹ quan đô thị, không kiểm soát được chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm…”, bà Lan nói.

Một số đại biểu còn cho rằng nên bổ sung trách nhiệm của Bộ GTVT, vì phòng tránh tác hại của rượu bia thì cần giáo dục và quản lý lái xe. Mặt khác, cũng cần có trách nhiệm của các quận, huyện vì vỉa hè là do Sở GTVT và các quận, huyện, quản lý.

Ngoài ra, một nội dung trong Dự thảo cũng gây tranh cãi khá nhiều là về việc dán tem và in cảnh báo đối với bia. Ông Vũ Xuân Dũng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Bia Hà Nội (Habeco) cho rằng các nước trên thế giới không in cảnh báo tác hại của bia, vì hiện còn chưa rõ sử dụng đến mức nào là gây hại. Do đó, cần nghiên cứu thêm để quy định cho phù hợp.

Riêng về việc dán tem, nhiều ý kiến, đặc biệt là các DN cho rằng chỉ nên dán đối với các sản phẩm bia nhập khẩu, bởi 4 DN lớn trong nước đã chiếm 80% thị phần bia trên thị trường, rất dễ quản lý. Mặt khác, việc dán tem sẽ ảnh hưởng đến sản xuất của DN vì chi phí đội lên. Với sản lượng 10 tỷ đơn vị sản phẩm bia hằng năm, tính dự trù khoảng 160-170 đồng/con tem, thì sẽ phải tốn thêm khoảng 1.600-1.700 tỷ đồng/năm. Riêng trường hợp của Tổng Công ty Bia-Rượu-Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), dự kiến chi phí hằng năm cho dán tem sẽ là khoảng 800 tỷ đồng, cao hơn cả chi phí marketing hiện nay.

Thêm vào đó, hiện nay nhiều nhà máy sử dụng công nghệ, dây chuyền khác nhau, việc dán tem đồng bộ sẽ phải đầu tư thêm thiết bị. Vì vậy, đại diện các DN đề nghị nên áp dụng như thuốc lá, không đưa vào Nghị định mà tiến hành lập đề án, trình Chính phủ phê duyệt, nếu thấy hiệu quả mới áp dụng.

Kết thúc hội thảo, Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ (Bộ Công Thương) Phạm Chí Dũng cho rằng việc cấm bán bia vỉa hè không phải là không thực hiện được mà phụ thuộc vào ý thức của nhân dân và trách nhiệm của cơ quan quản lý khu vực đó. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng không nên đưa quy định này vào vì đã có nhiều văn bản quy định cấm tất cả các loại hình kinh doanh trên vỉa hè, không riêng gì bia.

Riêng về các đối tượng cấm, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa nhấn mạnh, việc này thể hiện ý chí của Thủ tướng trong Quyết định 244 về chính sách Quốc gia phòng chống tác hại của lạm dụng đồ uống có cồn đến năm 2020, nên không thể không đưa vào, tuy nhiên sẽ điều chỉnh câu chữ cho phù hợp. Bộ sẽ tiếp tục chỉnh sửa dự thảo theo hướng tiếp thu các ý kiến phù hợp.

 Phan Trang