Trao quyền tự quyết cho DN trong tranh chấp

Các doanh nghiệp (DN) có cơ hội lựa chọn một quy trình phù hợp, tránh các thủ tục pháp lý phức tạp. Ngoài ra, khi tham gia hòa giải, với tinh thần thiện chí và hợp tác, các DN cũng dễ đạt được thỏa thuận một cách nhanh chóng...

Một ưu điểm lớn nữa của phương thức hòa giải là các DN tự quyết định việc giải quyết tranh chấp và luôn biết trước kết quả. Trong quá trình hòa giải, với sự hỗ trợ của hòa giải viên, các bên sẽ có cơ hội được đưa ra quyết định của mình về phương án giải quyết tranh chấp. Đây là ưu thế nổi trội của phương thức hòa giải so với các phương thức tố tụng khác, vốn khó lường trước được kết quả.

Mặt khác, hòa giải mang tính thân thiện rất cao. Thông qua hòa giải, các DN có điều kiện thể hiện thiện chí, hiểu và thông cảm cho nhau hơn, giúp họ tiếp tục duy trì, phát triển quan hệ kinh doanh, đối tác.

Quan trọng hơn, hòa giải là một quá trình không công khai. Đây là tiêu chí được nhiều DN quan tâm. Với việc giải quyết thông qua hòa giải, tên của các bên tranh chấp không bị tiết lộ ra công chúng, tránh nguy cơ ảnh hưởng đến uy tín kinh doanh của DN.

Cũng theo luật sư Dương, nước ta đang bắt đầu hội nhập sâu rộng, một mặt tạo ra các cơ hội kinh doanh nhưng mặt khác cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và nguy cơ phát sinh tranh chấp là điều khó tránh khỏi. Các tranh chấp kinh tế, thương mại phát sinh với số lượng ngày càng nhiều, đa dạng và phức tạp hơn đòi hỏi phải có những cơ chế giải quyết tranh chấp linh hoạt, phù hợp với thông lệ quốc tế và nhu cầu thực tiễn của Việt Nam, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh ổn định.

Thời điểm vàng

Theo bà Nguyễn Thị Mai, Phó Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp, đây là thời điểm vàng để ban hành nghị định về hòa giải thương mại. Tranh chấp được giải quyết bằng hòa giải thương mại thì không có thắng thua, mỗi bên nhường nhịn nhau để đưa ra giải pháp.

Về mặt pháp lý, Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 đã dành hẳn Chương 23 để quy định về thủ tục công nhận kết quả hòa giải thành ngoài tòa án và hiệu lực của kết quả hòa giải thành. Theo đó kết quả hòa giải được tòa xem xét và công nhận là kết quả hòa giải thành vụ việc xảy ra giữa cơ quan, tổ chức, cá nhân do cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền có nhiệm vụ hòa giải đã hòa giải thành theo quy định của pháp luật về hòa giải. Quyết định công nhận kết quả hòa giải thành của tòa sẽ có hiệu lực thi hành như một bản án của tòa.

Tại hội nghị do TAND Tối cao và Ngân hàng Thế giới phối hợp tổ chức ngày 1/3 về những quy định mới về trọng tài và hòa giải của Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, Phó Chánh án TAND Tối cao Tống Anh Hào nhận xét: Việc hòa giải, thương lượng ngoài tòa án được khuyến khích nhằm giảm số lượng vụ tranh chấp phải giải quyết và khắc phục tình trạng quá tải của tòa án. Tinh thần Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 cũng khuyến khích việc giải quyết một số tranh chấp thông qua thương lượng, hòa giải, trọng tài. Tòa án hỗ trợ bằng việc công nhận việc giải quyết đó.

Theo ông Hào, đối với hòa giải, điều quan trọng nhất là tôn trọng sự lựa chọn, định đoạt của đương sự, không xâm phạm lợi ích của người thứ ba. Thỏa thuận phải hoàn toàn tự nguyện, không bị ép buộc, lừa dối. Nội dung thỏa thuận không trái điều cấm mà pháp luật quy định, không trái đạo đức xã hội và không nhằm trốn tránh nghĩa vụ với Nhà nước hoặc người thứ ba. Về thủ tục công nhận hòa giải thành, chỉ cần một hoặc cả hai bên có đơn yêu cầu là tòa sẽ xem xét...

Bà Nina Mocheva, chuyên gia cao cấp của WB, cho biết các doanh nhân và nhà đầu tư rất ưa chuộng hòa giải ngoài tòa án. Khảo sát của WB năm 2013 cho thấy 46% các quốc gia được khảo sát có một luật chung bao trùm gần như toàn bộ các khía cạnh của hòa giải thương mại. 64% các nền kinh tế được khảo sát có các quy định cho phép tòa giới thiệu, khuyến khích các bên tranh chấp sử dụng hòa giải trong việc giải quyết tranh chấp thương mại khi tòa bắt đầu các thủ tục tố tụng.

Theo báo Pháp luật TPHCM