Cộng đồng doanh nghiệp kỳ vọng vào quyết tâm cải cách

Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam 2016 khai mạc sáng 5/12 tại Hà Nội. Ảnh: VGP/Huy Thắng

Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc cho biết điều này tại Diễn đàn DN Việt Nam (VBF) thường niên 2016 diễn ra ngày 5/12 tại Hà Nội.

Theo ông Vũ Tiến Lộc, cộng đồng DN  đánh giá cao chủ trương xây dựng một Chính phủ kiến tạo với các quan điểm dứt khoát và chương trình hành động rõ ràng nêu trong các Nghị quyết 19, Nghị quyết 35/2016 của Chính phủ… tiến tới mục tiêu Việt Nam có được một môi trường kinh doanh thuận lợi thuộc nhóm 4 nước đứng đầu ASEAN và có 1 triệu DN hoạt động có hiệu quả vào năm 2020.

Các chương trình hành động này đang bước đầu được thực thi có hiệu quả, mang lại niềm tin cho cộng đồng DN. Sự thăng hạng của Việt Nam trong các báo cáo tổng hợp của Ngân hàng Thế giới, Diễn đàn Kinh tế thế giới và con số DN  thành lập mới vượt ngưỡng 100.000 trong năm nay là những minh chứng sống động.

Tuy vậy, theo ông Vũ Tiến Lộc, vẫn còn một khoảng cách khá xa về chỉ số môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh và số lượng DN của nước ta so với các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Bên cạnh đó, nhiều chính sách kinh tế còn bất cập, việc thanh tra kiểm tra còn chồng chéo, thủ tục hành chính còn phiền hà, thực thi chưa nhất quán, sự thiếu minh bạch của môi trường kinh doanh và chi phí không chính thức còn cao… đang là những mối quan ngại lớn của cộng đồng DN.

Đại diện cộng đồng DN cho rằng, năm 2017 sắp tới sẽ tiếp tục là một năm khó khăn như TPP đang trắc trở, xu hướng chống toàn cầu hóa gia tăng, khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) có thể tăng lãi suất và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang ập tới… Những nhân tố đó có thể dẫn tới sự đảo chiều của thương mại, đầu tư quốc tế và sẽ có ảnh hưởng lớn đến các nền kinh tế mới nổi, có độ mở cao, coi xuất khẩu và đầu tư nước ngoài là những động lực tăng trưởng chính như Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, yêu cầu đẩy mạnh cải cách thể chế, khơi dậy nội lực, thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân trong nước và kết nối được khu vực này với các chuỗi giá trị toàn cầu, với khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chính là chìa khóa của sự phát triển bền vững.

Chính phủ đang triển khai chương trình thúc đẩy cải cách thể chế, phát triển khu vực kinh tế tư nhân và việc triển khai thực hiện Luật DN, Luật Đầu tư, trình ra Quốc hội dự thảo Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa là những nỗ lực đáng kể…

Tuy nhiên, để tạo ra bước phát triển đột phá thực sự, ông Vũ Tiến Lộc đề nghị cần siết chặt kỷ cương thực hiện, tăng cường sự giám sát, phản biện của người dân và DN. Bên cạnh đó, việc thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ để thúc đẩy thực thi là một giải pháp tốt và cần được thực hiện ở mọi cấp, mọi ngành.

Ông Lộc cho rằng cần sớm có chương trình hành động hỗ trợ chuyển đổi các hộ kinh doanh thành DN, sửa đổi những yêu cầu về thủ tục hành chính, chính sách thuế, tín dụng… không phù hợp để khuyến khích và thúc đẩy quá trình này.

Cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, cần chuẩn bị tích cực để có thể trình ra Quốc hội một dự luật sửa nhiều luật liên quan đến môi trường đầu tư kinh doanh ngay trong kỳ họp tới và việc này phải được tiến hành thường xuyên vì tình hình đang thay đổi hết sức nhanh chóng. Bên cạnh đó, Quốc hội cần ban hành Luật sửa đổi Bộ luật Lao động hiện hành theo hướng sửa đổi các quy định về thời gian làm thêm một cách linh hoạt, trên cơ sở thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động, theo thực tiễn tốt ở các nước trên thế giới; điều chỉnh các chính sách về tiền lương, bảo hiểm xã hội cho phù hợp, bảo đảm sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Trong cải cách hành chính, ông Vũ Tiến Lộc đề nghị triển khai rộng rãi các mô hình, công nghệ cải cách đã được thí điểm thành công ở một số địa phương và bộ, ngành; đẩy mạnh thực hiện Chính phủ điện tử; thực hiện mô hình trung tâm dịch vụ hành chính công và cơ quan xúc tiến và hỗ trợ đầu tư độc lập đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo tỉnh như tại Quảng Ninh. Ông Lộc cũng đề nghị tăng cường các kênh đối thoại giữa lãnh đạo chính quyền và DN và cần khuyến khích cơ chế đối thoại không chính thức như “cà phê doanh nhân” bên cạnh các kênh đối thoại chính thức.