Quý I, sản lượng huy động thủy điện đạt rất thấp so với kế hoạch

Theo ông Nguyễn Quốc Chính, Phó Trưởng ban Kỹ thuật – Sản xuất của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), năm 2020, theo kế hoạch EVN sản xuất trên 260 tỷ kWh, trong đó sản lượng điện phát ra từ các nhà máy thuỷ điện khoảng 72 tỷ kWh.

Tuy nhiên, số liệu từ Ban Kỹ thuật – Sản xuất của EVN cho thấy tính đến hết quý I/2020, sản lượng thuỷ điện huy động được đạt 8,93 tỷ kWh, thấp hơn nhiều so với các năm trước (năm 2019 phát 10,8 tỷ, năm 2018 phát 12,4 tỷ kWh) và thấp nhất trong 5 năm trở lại đây.

Đáng chú ý, trong tháng cuối cùng của quý I1/2020 cho thấy, hầu hết các nhà máy thủy điện chỉ đạt từ 70-90% theo kế hoạch theo phương thức tháng mặc dù phương thức đặt ra đã điều chỉnh phù hợp với tình hình thuỷ văn cũng như mục đích tăng cường tích nước cho mùa khô. Riêng nhà máy thủy điện Lai Châu chỉ đạt 11% phương thức tháng do lưu lượng nước về hồ Lai Châu quá thấp.

Các tháng tiếp theo trong mùa khô năm 2020, sản lượng tiếp tục giảm do dung tích hữu ích trên hồ còn ít và dòng chảy đến các hồ thấp hơn nhiều so với năm 2019 cũng như trung bình nhiều năm.

Nguyên nhân chính làm các nhà máy thuỷ điện không phát được sản lượng thiết kế là do năm 2019 là một năm đặc biệt khô hạn, các lưu vực sông hầu như không có lũ ,đặc biệt là các lưu vực lớn như sông Đà, sông Đồng Nai, sông Sê San…dẫn đến tình trạng các hồ chứa không tích được nước theo kế hoạch trong khi vẫn phải phát điện phục vụ kinh tế xã hội, cấp nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp vùng hạ du.

Các tháng đầu năm 2020, dòng chảy đến các hồ chứa thuỷ điện cũng thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm dẫn đến việc khai thác các nhà máy thuỷ điện rất hạn chế. 

Đến hết quý I/2020 lượng nước trên các hồ thuỷ điện của cũng chỉ còn khoảng 35% dung tích hữu ích trong khi thời gian tới cao điểm sử dụng điện vào cuối mùa khô vẫn còn dài.

Hiện tại, để giữ nước trên các hồ thuỷ điện để bảo đảm cấp điện cho cao điểm mùa khô 2020, EVN đã phải tăng cường phát điện của các loại hình phát điện có giá thành cao (như dầu) để bảo đảm cung ứng đủ điện cho kinh tế xã hội của đất nước trong mọi điều kiện.

Trong quý I/2020, Tập đoàn huy động 33,91 tỷ kWh nhiệt điện than, tăng 21,3 % so với cùng kỳ năm 2019; nhiệt điện dầu huy động 1,02 tỷ kWh, tăng gần 1 tỷ kWh so cùng kỳ năm 2019.

Để khắc phục những khó khăn này, ngay từ cuối năm 2019, EVN đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan báo cáo Chính phủ về thực trạng và các đề xuất giải pháp tháo gỡ.

Do đó, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 04 năm 2020 về triển khai các giải pháp cấp bách phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn. 

Đồng thời EVN đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương… và các địa phương lập kế hoạch chi tiết cho việc vận hành các hồ chứa thuỷ điện. Trong đó, ưu tiên việc đáp ứng các nhu cầu dùng nước của nhân dân vùng hạ du và bảo đảm an ninh năng lượng cho đất nước. 

EVN kiến nghị các địa phương có phương án sử dụng nước hiệu quả, hạn chế các yêu cầu xả nước hạ du vượt quá nhu cầu thực tế nhằm tránh lãng phí nguồn nước, bảo đảm đủ nước cho phát điện đến cuối mùa khô cũng như tích nước hiệu quả trong mùa lũ.

Toàn Thắng