Các Ngoại trưởng ASEAN quan ngại sâu sắc tình hình Biển Đông

Ngày 8/8, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47 (AMM-47) chính thức khai mạc tại Trung tâm Hội nghị quốc tế, Nay Pyi Taw, Myanmar, mở đầu chuỗi các Hội nghị lớn giữa ASEAN với các Đối tác. Hội nghị Ngoại trưởng Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn khu vực ASEAN lần thứ 21 (ARF-21) cũng sẽ diễn ra trong thời gian này. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các Hội nghị này.

Ngày khai mạc AMM-47 cũng trùng với ngày kỷ niệm 47 năm thành lập ASEAN (8/8/1967-8/8/2014). Trong phát biểu khai mạc, Tổng thống Myanmar Thein Sein, nước Chủ tịch, nhấn mạnh các thành quả to lớn mà ASEAN đạt được trong 47 năm qua và nêu rõ quyết tâm của các nước thành viên ASEAN tiếp tục phấn đấu, xây dựng thành công một Cộng đồng ASEAN vững mạnh, hòa bình và thịnh vượng.

Chiều 8/8, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47 (AMM-47) tiếp tục diễn ra với phiên họp toàn thể và họp hẹp. Các Bộ trưởng đã tập trung thảo luận các biện pháp đẩy nhanh hơn nữa tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, định hướng tương lai của ASEAN, tăng cường quan hệ đối ngoại và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực, cũng như thảo luận về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Cần sớm có COC

Thảo luận về cấu trúc khu vực, các Bộ trưởng đã nêu bật tầm quan trọng của việc duy trì và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong môi trường khu vực đang có nhiều thay đổi nhanh chóng. ASEAN cần tăng cường đoàn kết, gia tăng hiệu quả các cơ chế hợp tác nội khối, kết hợp hài hoà lợi ích quốc gia và khu vực, phát huy tiếng nói và trách nhiệm chung đối với các vấn đề chiến lược của khu vực, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến hoà bình, ổn định, an ninh và phát triển.

Các Bộ trưởng cũng cho rằng việc chủ động và tích cực tăng cường quan hệ với các nước Đối thoại và đối tác của ASEAN góp phần phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các cấu trúc khu vực đang định hình.

Trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế, các Bộ trưởng chia sẻ khu vực và thế giới đang phải đối mặt với nhiều thách thức phức tạp, bao gồm cả thách thức truyền thống và phi truyền thống, cũng như các điểm nóng trên thế giới và khu vực như Bán đảo Triều Tiên, Trung Đông, Ukraine…

Các Bộ trưởng đã trao đổi về tình hình Biển Đông; bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình căng thẳng phức tạp vừa qua trên Biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông; tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước LHQ về Luật Biển 1982 (UNCLOS); giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thực hiện kiềm chế, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC.

Các Bộ trưởng cũng tái khẳng định các nguyên tắc của ASEAN nêu trong Tuyên bố nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về Biển Đông (7/2012) và Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ngày 10/5/2014; nhấn mạnh sự cần thiết phải sớm đạt được Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC) nhằm góp phần duy trì hoà bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở khu vực. Theo dự kiến, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN sẽ thông qua Thông cáo chung của Hội nghị AMM-47.

* Trước đó, tại cuộc họp của Ủy ban Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đề cao giá trị của Hiệp ước SEANWFZ là một trong các công cụ quan trọng của ASEAN đóng góp vào việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phi vũ khí hạt nhân ở khu vực; nhấn mạnh cam kết tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình hành động tăng cường Hiệp ước SEANWFZ 2013-2014, tiếp tục thúc đẩy các nước có vũ khí hạt nhân tham gia Nghị định thư của Hiệp ước.

* Cùng ngày, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã gặp Đại diện của Ủy ban liên Chính phủ ASEAN về nhân quyền (AICHR). Tại cuộc gặp, các Bộ trưởng hoanh nghênh nỗ lực và kết quả đạt được của AICHR năm qua trong thúc đẩy hợp tác khu vực về nhân quyền, nhất là việc triển khai Tuyên bố nhân quyền ASEAN (AHRD) và chương trình công tác năm 2014. Chỉ đạo công việc của AICHR trong thời gian tới, các Bộ trưởng nhấn mạnh AICHR cần tích cực thúc đẩy các hoạt động hợp tác đóng góp vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 cũng như giai đoạn phát triển cao hơn của ASEAN trong những thập kỷ tới.

An Bình