Các ngân hàng Mỹ trả giá vì lạm dụng thế chấp nhà

Bank of America đã đồng ý đóng 11,6 tỷ USD tiền phạt liên quan đến những cáo buộc bán các khoản nợ thế chấp giả mạo trị giá hàng trăm tỷ USD -Ảnh: internet

Trong số các ngân hàng này, Bank of America phải chịu án phạt nặng nhất, chủ yếu do việc tiếp quản công ty cho vay thế chấp Countrywide Financial hồi năm 2008.

Theo đó, Bank of America đã đồng ý đóng 11,6 tỷ USD tiền phạt cho Quỹ thế chấp nhà ở Liên bang, gọi tắt là Fannie Mae, để giải quyết các cáo buộc ngân hàng này đã bán các khoản nợ thế chấp giả mạo trị giá hàng trăm tỷ USD cho Fannie.

Rất nhiều trong số các khoản nợ này đã rơi vào tình trạng không thể thanh toán sau khi bong bóng nhà đất sụp đổ năm 2008, hủy hoại giá trị các khoản đầu tư của Fannie, buộc quỹ này phải cầu cứu một gói cứu trợ của chính phủ.

Theo cáo buộc của Fannie Mae, Bank of America đã bán cho họ những khoản nợ “độc hại”, không đủ chuẩn và phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại mà họ đã gây ra. Tổng cộng Bank of America sẽ phải bồi thường cho Fannie Mae 1,3 tỷ USD. Ngoài ra họ còn phải chi thêm 10,3 tỷ USD để khắc phục hậu quả bằng cách chi trả tiền mặt và mua lại các khoản nợ mình đã bán.

Trong giai đoạn trước khủng hoảng tài chính năm 2008, thị trường cho vay mua nhà tại Mỹ phát triển bùng nổ giúp các ngân hàng kiếm lợi nhuận khổng lồ từ việc mua lại các khoản cho vay mua nhà sau đó cơ cấu lại và đem bán cho các nhà đầu tư, trong đó có Fannie Mae.

Tuy nhiên đến năm 2008, khi bong bóng bất động sản (BĐS) vỡ, rất nhiều BĐS trở thành vô giá trị và hàng loạt các khoản cho vay mua nhà bị quá hạn, trở thành tài sản “độc hại”. Khi đó tài sản mà những ngân hàng như Bank of America đã bán cho Fannie Mae mất giá chóng mặt, khiến họ thua lỗ và phải xin chính phủ Mỹ giải cứu.

Đây được xem như chiến thắng pháp lý và kinh tế quan trọng của chính phủ Mỹ trước các ngân hàng nước này, những thủ phạm chính gây ra khủng hoảng tài chính toàn cầu. Ngoài ra, 10 ngân hàng, bao gồm cả Bank of America, hôm qua cũng nhất trí nộp phạt 8,5 tỷ USD tiền mặt cho các nhà quản lý và bồi thường cho các chủ nhà đất, sau những cáo buộc rằng các ngân hàng đã tịch biên hàng triệu căn nhà bất chấp nỗ lực thực hiện thế chấp của những người đi vay. Các ngân hàng phải chấp nhận bồi thường gồm có: Aurora, Bank of America, Citibank, JPMorgan Chase, MetLife Bank, PNC, Sovereign, SunTrust, US Bank và Wells Fargo.

Bồi thường cho 3,8 triệu người

Văn phòng kiểm soát tiền tệ (OCC), một cơ quan độc lập của Bộ Tài chính và Cục dự trữ liên bang Mỹ khẳng định hơn 3,8 triệu người vay tiền có nhà bị tịch biên trong giai đoạn 2009 – 2010 sẽ được nhận tiền bồi thường. Số tiền này sẽ dao động từ vài trăm USD tới 125.000 USD tùy thuộc vào loại sai sót mà các ngân hàng đã phạm phải.

Dù vậy, theo ước tính của một nhóm hỗ trợ pháp lý những người vay mua nhà, chỉ có khoảng 400.000 người đủ điều kiện được nhận bồi thường. “

Trước khi có phán quyết nêu trên, hồi tháng 2/2012, 5 ngân hàng gồm Bank of America, Citigroup, Wells Fargo, JP Morgan Chase và Ally Financial cũng đã phải trả 25 tỷ USD cho các khách hàng có nhà bị tịch biên vì cáo buộc có hành động không thích hợp.

Hai bản án phạt trên là những động thái mới nhất của các nhà quản lý Mỹ nhằm chấn chỉnh lại hệ thống ngân hàng kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008, bắt nguồn từ sự đổ vỡ của bong bóng nhà đất và thị trường chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp (MBS) trị giá hàng trăm tỷ USD.

Hoạt động chấn chỉnh này cũng đặt hàng loạt ngân hàng vào tầm ngắm của các nhà quản lý Mỹ. Hàng chục án phạt và bồi thường đã được đưa ra và dự kiến sẽ còn có nhiều hơn nữa, các nhà phân tích cho biết.

Bảo Trâm