Các nước đang phát triển thúc đẩy công nghiệp/dịch vụ sáng tạo

Sản phẩm/dịch vụ được gọi tên "sáng tạo" là do trí tuệ của con người tham gia cao độ và trực tiếp khi tạo ra chúng. Nét đặc trưng của cách tổ chức sản xuất trong các ngành công nghiệp sáng tạo là hàm lượng tri thức hàm chứa trong các sản phẩm/dịch vụ rất cao.

Sản phẩm/dịch vụ sáng tạo bao gồm: các loại hình nghệ thuật, nghề thủ công mỹ nghệ, sản phẩm nghe nhìn, sách, thiết kế, thiết kế thời trang, phim ảnh, âm nhạc, phương tiện truyền thông, quảng cáo, nghệ thuật biểu diễn, sản xuất phần mềm… có tiềm năng rất lớn, giúp các nước đang phát triển đa dạng hoá nền kinh tế và tham gia vào một trong những lĩnh vực năng động nhất của thương mại toàn cầu.

Sáng tạo đã mang lại những giá trị kinh tế to lớn không thể phủ nhận như thành công của Microsoft và các công ty phần mềm, của những "ông trùm" trong giới truyền thông quốc tế, của nữ văn sỹ J.K. Rowling tác giả của Harry Portter...

Báo cáo về nền kinh tế sáng tạo năm 2010 (CER 10) của LHQ công bố ngày 15/12 nhấn mạnh nhu cầu về các sản phẩm truyền thông như video, các thiết bị âm nhạc, các định dạng mới cho các chương trình truyền hình… có thể giúp các nền kinh tế, đặc biệt là các nền kinh tế đang phát triển phục hồi nhanh từ khủng hoảng kinh tế toàn cầu và tăng trưởng kinh tế ổn định.

CER 10 là kết quả nghiên cứu chung của Hội nghị LHQ về buôn bán và phát triển (UNCTAD) với Chương trình Phát triển LHQ (UNDP).

Kết quả khảo sát thị trường của 2 cơ quan chuyên về phát triển của LHQ cho thấy nhu cầu các sản phẩm công nghiệp sáng tạo, đặc biệt là nhu cầu tiêu thụ trong nước ở cả nước phát triển và đang phát triển đều khá ổn định, bất chấp khủng hoảng kinh tế toàn cầu.

Theo CER10, xuất khẩu trên toàn cầu các sản phẩm/dịch vụ sáng tạo như các loại hình nghệ thuật, nghề thủ công, sản phẩm nghe nhìn, sách, công việc thiết kế, phim ảnh, âm nhạc, phương tiện truyền thông, nghệ thuật biểu diễn… đã tăng gấp đôi từ năm 2002 – 2008, với tổng giá trị xuất khẩu đạt 592 tỷ USD (năm 2008).

Tốc độ tăng trưởng của ngành công nghiệp sáng tạo toàn cầu trong 6 năm vừa qua trung bình đạt 14% hàng năm. Thị trường toàn cầu các sản phẩm và dịch vụ sáng tạo tăng trưởng một phần nhờ tăng trưởng trong buôn bán Nam-Nam các sản phẩm này.

Xuất khẩu sản phẩm/dịch vụ sáng tạo của các nước đang phát triển đã đạt 176 tỷ USD năm 2008, chiếm 43% tổng buôn bán các sản phẩm/dịch vụ sáng tạo toàn cầu, cho thấy tiềm năng to lớn của của các nước phương Nam  trong ngành công nghiệp này.

LHQ nhấn mạnh trong bối cảnh nhu cầu các sản phẩm/dịch vụ sáng tạo không ngừng tăng cao, các nước đang phát triển cần đưa sản phẩm/dịch vụ sáng tạo vào danh mục hàng xuất khẩu đồng thời cần sớm kết thúc các cuộc thương lượng trong khuôn khổ Chế độ toàn cầu về ưu đãi buôn bán (GSTP) để tạo động lực thúc đẩy buôn bán Nam – Nam trong lĩnh vực này.

Buôn bán Nam – Nam các sản phẩm/dịch vụ sáng tạo đã tăng từ 7,8 tỷ USD năm 2002 lên 21 tỷ USD năm 2008, cho thấy đây là cơ hội lớn cần được các nước đang phát triển khai thác để phát triển nền kinh tế có giá trị gia tăng cao./.

Nguyễn Chiến