“Cuộc chiến” chống BĐKH gặp khó khăn mới

Đây là khó khăn mới trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu (BĐKH) của nhân loại.

Từ ngày 3/4 tại Bangkok, Thái Lan đã diễn ra vòng đàm phán về BĐKH dưới sự chủ trì của LHQ với sự tham gia của đại diện gần 200 quốc gia.

Vòng thương lượng lần này diễn ra trong bối cảnh Nhật Bản đang phải đối phó với sự cố tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1. Trong khi các cuộc thương lượng về mục tiêu giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính đang gặp nhiều khó khăn, thì điều mà giới chuyên gia lo ngại là sự cố nhà máy điện hạt nhân ở Nhật Bản có thể lại khuyến khích các nước sử dụng loại nhiên liệu gây ô nhiễm nặng nề như than đá, dầu mỏ, khí đốt.

Theo nhà kinh tế Fatih Birol (thuộc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA), sự cố Fukushima sẽ làm tăng giá điện, làm thay đổi cân bằng năng lượng hiện nay và đè nặng lên cuộc đấu tranh chống BĐKH.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Môi trường Nhật Bản, Hideki Minamikawa tỏ ra thận trọng, nhưng cũng cho biết là cuộc khủng hoảng hạt nhân mà họ đang phải đối mặt có thể tác động đến chính sách năng lượng của nước này.

Trước khi xảy ra động đất, sóng thần và sự cố hạt nhân tại Fukushima, IAEA dự báo từ nay đến 2035, điện hạt nhân trên toàn thế giới có thể tăng thêm 360 gigawatts (GW). Khi xảy ra sự cố ở Nhật Bản, nhiều quốc gia thông báo tạm ngưng chương trình phát triển điện hạt nhân hoặc đóng cửa các cơ sở cũ kỹ, sản lượng điện hạt nhân có thể chỉ tăng thêm khoảng 180 GW. Điều này có nghĩa là đến 2035, tiêu thụ khí đốt, than và các năng lượng tái tạo trên toàn thế giới sẽ tăng tối thiểu là 5%.

Có một khó khăn khác nữa là Nhật Bản, nước có nhiều đóng góp tài chính cho chương trình chống BĐKH sẽ hạn chế khả năng tiếp tục tài trợ ở mức như cũ cho cuộc đấu tranh chống BĐKH.

Vẫn theo chuyên gia Birol, việc quay lại dùng năng lượng hóa thạch như khí đốt, than đá sẽ thải ra khí quyển thêm khoảng 500 tỷ tấn khí CO2 vào năm 2035. Và như vậy, mục tiêu kìm giữ không cho nhiệt độ trên trái đất tăng lên quá 2°C từ nay đến cuối thế kỷ XXI rất khó thực hiện.

Trong khi đó, giới bảo vệ môi trường và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng tái tạo lại hy vọng sự cố Fukushima sẽ thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng phát triển năng lượng sạch. Từ sau trận động đất ngày 11/3 ở Nhật Bản đến nay, chỉ số Standard & Poor’s Global Clean Energy, bao gồm 30 tập đoàn chính về năng lượng tái tạo trên thế giới, đã tăng 16%.

Tuy nhiên, một trong những trở ngại chính của việc phát triển năng lượng tái tạo là giá thành cao. Vì thế, một quốc gia không thể phát triển loại năng lượng này nếu không có sự hỗ trợ của chính phủ, đặc biệt là đối với các nghiên cứu và phát triển công nghệ năng lượng tái tạo./.

Nguyễn Chiến