Góp phần đề cao vị thế mới của Việt Nam

Thủ tướng và lãnh đạo các nước dự Hội nghị ASEM 11. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Chiều 16/7 (giờ địa phương), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã rời Ulan Bator, về Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Mông Cổ và tham dự Hội nghị Cấp cao Á-Âu lần thứ 11 theo lời mời của Tổng thống Mông Cổ  TS. Elbegdorj và Thủ tướng Mông Cổ J. Erdenebat. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã trả lời phỏng vấn báo chí về kết quả chuyến thăm chính thức Mông Cổ và tham dự Hội nghị cấp cao ASEM 11 của Thủ tướng.

Xin Thứ trưởng cho biết kết quả nổi bật của chuyến thăm chính thức Mông Cổ của Thủ tướng Chính phủ?

Chuyến thăm đặc biệt có ý nghĩa khi hai nước đều vừa có lãnh đạo Chính phủ mới, là cơ hội để lãnh đạo hai nước tiếp xúc, tạo dựng quan hệ tin cậy, là cơ sở quan trọng để củng cố quan hệ  hữu nghị truyền thống và thúc đẩy quan hệ song phương trên mọi lĩnh vực.

Mông Cổ hết sức coi trọng chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Các cuộc tiếp xúc diễn ra trong không khí hợp tác, tin cậy, hiểu biết lẫn nhau, thể hiện mong muốn thúc đẩy quan hệ hợp tác Việt Nam – Mông Cổ đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, thương mại tương xứng với tiềm năng và quan hệ chính trị, đáp ứng lợi ích của nhân dân hai nước.

Chuyến thăm đã thành công tốt đẹp, mở ra thời kỳ mới cho quan hệ hợp tác giữa hai nước và đạt được một số kết quả cụ thể.

Một là, hai bên nhất trí duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, các bộ ngành, và nâng cao hiệu quả các cơ chế đối thoại giữa hai nước tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực.

Hai là, nhất trí tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại song phương, coi đây là trọng tâm hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới. Hai bên thống nhất thúc đẩy giải quyết các khó khăn trong hợp tác thương mại như vận chuyển hàng hóa, vấn đề kiểm dịch, cùng hợp tác để hàng nông lâm thủy sản của Việt Nam, nhất là gạo, cà phê, đường, rau quả vào Mông Cổ và các sản phẩm thịt của Mông Cổ vào Việt Nam; thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực có nhiều tiềm năng khác như khai khoáng, dầu mỏ, dệt may, gia công da. Hai bên khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ để kỳ họp Ủy ban liên Chính phủ 16 vào tháng 9/2016 đạt kết quả thực chất.

Việc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Liên đoàn giới chủ Mông Cổ ký thỏa thuận hợp tác giữa hai tổ chức cùng sự tham gia của gần 100 doanh nghiệp hai nước và đã ký 3 văn kiện hợp tác tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam-Mông Cổ sẽ tạo xung lực mới cho kết nối hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước, thúc đẩy hợp tác thương mại và hợp tác du lịch Việt Nam-Mông Cổ trong thời gian tới.

Ba là, hai bên nhất trí tăng cường giao lưu văn hóa, hợp tác về giáo dục, tăng cường trao đổi chuyên gia, hợp tác du lịch, lao động, bảo hộ công dân. Mông Cổ đã cảm ơn sự hợp tác hiệu quả của Việt Nam trong việc phục chế, bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa của Mông Cổ.

Bốn là, hai bên khẳng định tiếp tục hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực như Liên Hợp quốc, ASEM, ARF; cùng trao đổi ý kiến liên quan đến việc bảo đảm hòa bình, ổn định ở khu vực và thế giới, bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển 1982, tôn trọng tiến trình ngoại giao và pháp lý.

Xin Thứ trưởng cho biết Việt Nam đã đóng góp tích cực và có trách nhiệm vào các quan tâm chung tại Hội nghị Cấp cao ASEM lần này như thế nào?

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc là nhà lãnh đạo đầu tiên trong số 3 lãnh đạo đại diện cho 53 thành viên ASEM được mời phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Á - Âu lần thứ 15, và tham gia phát biểu tại Phiên họp toàn thể về “Hai thập kỷ quan hệ đối tác: Nhìn lại quá khức và hướng tới tương lai”.

Chúng ta đã nhận được sự ủng hộ của nhiều thành viên ASEM đối với sáng kiến mới của Việt Nam về “Hội nghị ASEM về giáo dục sáng tạo và xây dựng nguồn nhân lực vì phát triển bền vững”. Tại Hội nghị lần này, Việt Nam tham gia thêm hai Nhóm hợp tác chuyên ngành về giáo dục và phát triển nguồn nhân lực và kết nối công nghệ, tham gia đồng bảo trợ sáng kiến của Lithuania về “Hội nghị quốc tế về nâng cao quyền năng kinh tế của phụ nữ – Tạo cơ hội bình đẳng trong việc làm”.

Các thành viên đánh giá cao những đề xuất thiết thực của Việt Nam nhằm đóng góp nâng tầm hợp tác ASEM trong thập kỷ thứ 3, trong đó có tăng cường kết nối cơ sở hạ tầng, thương mại, tài chính, công nghệ thông tin, nguồn nhân lực, kết nối tiểu vùng Mekong, gắn kết chặt chẽ hợp tác ASEM với các mục tiêu phát triển bền vững, nhất là hỗ trợ nỗ lực giảm đói nghèo, bảo đảm an sinh xã hội và ứng phó các thách thức toàn cầu, như biến đổi khí hậu, thiên tai, nước biển dâng, xâm nhập mặn…; tăng cường sự tham gia và đóng góp của doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh  nghiệp khởi nghiệp và thanh niên…. Các sáng kiến của Việt Nam về ứng phó với thiên tai, đào tạo kỹ năng chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng xanh cũng được các thành viên cam kết tiếp tục phối hợp triển khai trong năm 2016.

Nhiều thành viên chia sẻ quan điểm của Việt Nam về việc cần gia tăng đối thoại, hợp tác trên tinh thần xây dựng, giải quyết xung đột trên cơ sở pháp luật quốc tế, không có hành động đơn phương gây căng thẳng, làm phức tạp tình hình, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực; xây dựng lòng tin, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý phù hợp với luật pháp quốc tế, nhằm duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở Đông Nam Á, trong đó có Biển Đông, góp phần quan trọng thúc đẩy xu thế hợp tác, liên kết và thịnh vượng ở châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới.

Việc ta tích cực khởi xướng và đi đầu thúc đẩy, triển khai nhiều sáng kiến hợp tác trong khuôn khổ ASEM trong 20 năm qua và tại Hội nghị Cấp cao lần này đã tiếp tục khẳng định vai trò thành viên tích cực, có trách nhiệm của Việt Nam trong ASEM, qua đó góp phần đề cao vị thế mới của Việt Nam.

Theo Thứ trưởng, các cuộc gặp và trao đổi của Đoàn ta với lãnh đạo các thành viên ASEM đã đóng góp như thế nào vào việc làm sâu sắc các mối quan hệ song phương?

Trong thời gian tham dự Hội nghị Cấp cao ASEM 11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các thành viên chính thức trong Đoàn đã tiếp xúc rộng rãi với khoảng 20 Lãnh đạo thành viên ASEM, trong đó có Tổng thống Hàn Quốc, Bulgaria, Thụy Sỹ, Thủ tướng Trung Quốc, Lào, Nhật Bản, Đức, Phần Lan, Hà Lan, Malta, Ba Lan, Slovenia, Phó Tổng thống Ấn Độ...

Qua các cuộc gặp, Thủ tướng và lãnh đạo các nước đã nhất trí về các biện pháp cụ thể tiếp tục đẩy mạnh quan hệ, nhất là thúc đẩy nhiều chuyến thăm cấp cao, triển khai thực chất các thỏa thuận, cơ chế hợp tác, và tăng cường trao đổi giữa các cấp Bộ, ngành, địa phương. Cũng trong dịp này, Việt Nam và Malta đã ký kết Hiệp định tránh đánh thuế hai lần và ngăn ngừa việc trốn lậu thuế đối với các loại thuế đánh vào thu nhập.

Các nước đánh giá cao ổn định chính trị - xã hội và nỗ lực tái cơ cấu kinh tế, hội nhập quốc tế sâu rộng của Việt Nam. Các nước nhất trí cùng tạo thuận lợi để cộng đồng doanh nghiệp có thể nắm bắt và đón đầu các cơ hội to lớn về thương mại, đầu tư từ các liên kết kinh tế này.

Lãnh đạo các nước thỏa thuận tăng cường phối hợp và ủng hộ lẫn nhau trong các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, khẳng định cùng nỗ lực gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cho hợp tác và phát triển.

Tại các cuộc tiếp, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã khẳng định lại lập trường của Việt Nam về vụ kiện trọng tài Biển Đông.

Như vậy, có thể khẳng định rằng Diễn đàn ASEM là một cơ chế hợp tác quan trọng để thúc đẩy các lợi ích, quan tâm về kinh tế, phát triển và an ninh cũng như nâng cao vị thế của Việt Nam và ASEAN nói chung. ASEM hội tụ 19 trong số 25 đối tác chiến lược và đối tác toàn diện của Việt Nam, đem lại 70% đầu tư trực tiếp nước ngoài và tổng giá trị thương mại quốc tế và 80% lượng khách du lịch đến Việt Nam. Việt Nam đã ký hoặc đang đàm phán các thỏa thuận thương mại tự do với 47 trong tổng số 50 quốc gia thành viên ASEM. Đó là những cơ hội đầy tiềm năng để các Bộ, ngành, địa phương và từng người dân phát huy trong giai đoạn phát triển mới của Diễn đàn./.

Nguồn: BNG