Lạm phát ở châu Á tương đối ổn định trong vài năm tới

Theo EIU, các ngân hàng trung ương ở châu Á vẫn cần phải cảnh giác thường trực với mối đe doạ lạm phát tăng cao. Ảnh chỉ có tính minh họa

Lạm phát luôn là mối quan tâm lớn của các nền kinh tế trên thế giới. Do vậy, tìm hiểu vấn đề “hóc búa” này để có giải pháp kiềm chế lạm phát hữu hiệu là điều cần thiết. Xin giới thiệu với bạn đọc tham khảo những phân tích và dự báo của Bộ phận Phân tích thông tin kinh tế - EIU của Tạp chí The Economist, nước Anh về lạm phát ở châu Á.

Lạm phát nằm trong tầm kiểm soát

Sau giai đoạn giá tiêu dùng giảm trong năm 2009, lạm phát đã trở lại tại hầu hết các nền kinh tế của châu Á, ngoại trừ Nhật Bản. Dư luận cũng cảnh báo các nền kinh tế châu Á đang chịu áp lực từ việc phát triển quá nóng. Tuy nhiên, EIU cho rằng lạm phát của hầu hết các nước châu Á đều đang nằm trong vùng kiểm soát của các ngân hàng trung ương, ngoại trừ tại Ấn Độ, Bangladesh, Pakistan.

Tỷ lệ lạm phát bình quân của khu vực hiện vẫn thấp hơn mức của năm 2008 và đang ổn định dần. Tại khu vực châu Á (không tính Nhật Bản), lạm phát sẽ ở mức bình quân 4,9% trong năm 2010, trong đó 11/18 nước sẽ có mức lạm phát dưới 5%. Tuy nhiên, Ấn Độ và Pakistan nhiều khả năng sẽ có mức lạm phát trên 10% trong năm nay.

Các xu hướng biến động giá dầu mỏ và lương thực có tác động rất lớn đối với lạm phát tại châu Á. Theo số liệu mới nhất của Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), giá lương thực đã giảm kể từ đầu năm 2010 và việc này sẽ giúp lạm phát tại châu Á luôn ở trong tầm kiểm soát.

Giá dầu mỏ toàn cầu sẽ khá ổn định trong 5 năm tới, thậm chí sẽ giảm từ mức 80 USD/thùng năm 2010 xuống 75,5 USD/thùng vào năm 2014. Giá lương thực trong 5 năm tới sẽ tăng nhưng ở mức khiêm tốn, 2,5% mỗi năm. Như vậy, giá lương thực và dầu mỏ ít có khả năng khiến cho lạm phát tại khu vực châu Á tăng trong giai đoạn 2010-2014.

Lựa chọn chính sách kiềm chế lạm phát

Một nhân tố khác có thể khiến lạm phát gia tăng là sự hồi phục kinh tế nhanh đang diễn ra tại châu Á. Trong quý I/2010, tất cả các nền kinh tế lớn của khu vực đều tăng trưởng ở tốc độ nhanh hơn so với mức thông thường, mức vẫn được coi là tỷ lệ tăng trưởng bền vững dài hạn.

Tuy nhiên, việc nhiều chính phủ châu Á tiếp tục có thiên hướng thực hiện các chính sách ủng hộ tăng trưởng sẽ tạo ra nguy cơ lạm phát sẽ sớm nổi lên trở thành một vấn đề nghiêm trọng hơn.

Các chính phủ và các ngân hàng trung ương châu Á có 2 lựa chọn chính sách lớn để kiểm chế lạm phát, đó là nâng lãi suất hoặc cho phép đồng tiền tăng giá trị.

Những tháng gần đây, các ngân hàng trung ương tại khu vực, trong đó có Australia, Việt Nam, Ấn Độ, Hàn Quốc, Thái Lan, Đài Loan và Malaysia, đã tăng lãi suất cơ bản.

Tăng lãi suất là công cụ hữu hiệu để "làm mát" tăng trưởng kinh tế và ngăn chặn các áp lực lạm phát. Tuy nhiên, với lãi suất tại Mỹ, Nhật Bản và các nước khu vực đồng tiền chung châu Âu đều vẫn được định ở mức thấp kỷ lục, ít nhất cho tới năm 2011 thì lãi suất cao tại khu vực châu Á có thể sẽ thu hút một luồng tiền nóng ngắn hạn đổ vào khu vực. Việc này có thể dẫn tới tình trạng bong bóng bất động sản và gây nhiều khó khăn cho việc hoạch định chính sách tiền tệ.

Lựa chọn thứ 2 là cho phép tăng giá đồng tiền. Tăng giá đồng tiền sẽ giúp lạm phát chậm lại bằng cách giảm giá hàng nhập khẩu tính bằng đồng nội tệ và bằng cách giảm nhu cầu xuất khẩu, từ đó khiến tăng trưởng kinh tế chậm lại.

Cho tới gần đây, các ngân hàng trung ương mới bắt đầu lo ngại về việc cho phép đồng tiền của mình tăng giá so với USD, đồng thời lo ngại rằng việc Trung Quốc tăng giá đồng Nhân dân tệ (NDT) so với đồng USD đồng nghĩa với việc họ mất năng lực cạnh tranh xuất khẩu so với Trung Quốc.

Tuy nhiên, quyết định tăng giá đồng NDT của Trung Quốc hồi tháng 6 cũng đã làm giảm bớt những lo ngại này. Đồng NDT mạnh hơn không chỉ tạo ra nhiều công cụ để các ngân hàng trung ương ở châu Á đối phó với lạm phát mà còn khiến việc tăng giá đồng tiền diễn ra nhanh hơn trong toàn khu vực.

Mặc dù báo chí gần đây liên tục cảnh báo rằng các nền kinh tế châu Á “đang lâm nguy” bởi phát triển quá nóng, song EIU cho rằng lạm phát hiện chỉ là mối đe doạ lớn tại một vài nước châu Á mà thôi, trong đó chủ yếu là các nước Nam Á.

Với giá dầu mỏ và lương thực toàn cầu sẽ tiếp tục tương đối ổn định, lạm phát sẽ khó có thể nổi lên là một nguy cơ đối với tăng trưởng tại châu Á trong một sớm một chiều. Mặc dù vậy, với GDP thực hiện đang tăng với tỷ lệ cao tại hầu hết các nước châu Á thì các ngân hàng trung ương vẫn cần phải cảnh giác thường trực với mối đe doạ lạm phát tăng cao./.

Nguyễn Chiến