Tân Thủ tướng Nhật Bản ưu tiên hàng đầu tăng trưởng kinh tế

Sự tự tin của tân thủ tướng Nhật Naoto Kan - Ảnh: AFP

Ngày 4/6, ông Naoto Kan, nguyên Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính trong nội các của Thủ tướng Yukio Hatoyama, đã được bầu làm Chủ tịch mới của Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) để thay ông Hatoyama, người đã tuyên bố từ chức hai ngày trước đó.

Chiều cùng ngày, Quốc hội Nhật Bản đã chính thức bầu ông Naoto Kan làm Thủ tướng thứ 94 của Nhật Bản.

Những dấu mốc trong sự nghiệp

Chính trị gia này sinh ngày 10/10/1946 tại thành phố Ube thuộc tỉnh Yamaguchi, phía Tây Nam Nhật Bản, trong một gia đình công nhân. Sau khi tốt nghiệp Khoa Vật lý Ứng dựng của Đại học Kỹ thuật Tokyo vào năm 1970, ông đã tích cực tham gia vào các hoạt động của quần chúng khi đang điều hành một công ty luật.

Sau ba lần ra ứng cử trong các cuộc bầu cử Hạ viện và Thượng viện vào các năm 1976, 1977 và 1979, ông N. Kan đã lần đầu tiên trúng cử vào Hạ viện vào năm 1980 khi là thành viên của Đảng Dân chủ Xã hội Thống nhất (USDP). Năm 1993, chính trị gia này đã trúng cử lần thứ 5 vào Hạ viện và được bầu làm Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện. Năm 1994, ông gia nhập Đảng Shinto Sakigake và được bầu làm Trưởng ban Chính sách.

Tháng 1/1996, ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Y tế Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Hashimoto. Khi đó, ông đã lãnh đạo một chiến dịch điều tra và phanh phui vụ bê bối máu đông lạnh nhiễm HIV gây xôn xao dư luận, tạo ra uy tín lớn đối với dân chúng.

Tháng 9/1996, ông Kan và một số người khác đã đứng ra thành lập Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) và cùng giữ chức Chủ tịch DPJ với ông Hatoyama. 

Năm 2000, ông N. Kan được bổ nhiệm làm Tổng Thư ký DPJ và vào năm 2002, ông được bầu làm Chủ tịch Đảng DPJ lần thứ 2 và ở vị trí này đến năm 2003 khi Đảng Tự do sát nhập vào DPJ. 

Vào năm 2006, khi chính trị gia Ichiro Ozawa giữ chức Chủ tịch DPJ và ông Hatoyama giữ chức Tổng Thư ký, ông được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch DPJ. Sau chiến thắng áp đảo của trong cuộc bầu cử Hạ viện vào tháng 8/2009, ông được bổ nhiệm làm Phó Thủ tướng kiêm Quốc vụ khanh phụ trách chiến lược quốc gia. Vào tháng 1/2010, sau khi Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Hirohisa Fujii từ chức, ông được bổ nhiệm làm Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính.

Ngay sau khi ông Hatoyama tuyên bố từ chức Thủ tướng, ông Kan đã nhanh chóng tham gia cuộc đua vào chiếc ghế Chủ tịch DPJ. Ngày 4/6/2010, ông được bầu làm Chủ tịch đảng cầm quyền DPJ và sau đó được Quốc hội bổ nhiệm làm Thủ tướng thứ 94 của Nhật Bản.

Quan điểm của tân Thủ tướng

Phát biểu trước khi được bầu làm Thủ tướng, ông tuyên bố ưu tiên hàng đầu của ông là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và sẽ có biện pháp bất thường về việc định giá tỷ giá giữa đồng yên và USD nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu và kích thích nền kinh tế.

Ông cũng ủng hộ việc thắt chặt tài chính và tăng thuế nhằm giảm nợ công đang tương đương gần 200% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản.

Các mục tiêu khác bao gồm thành lập Cộng đồng Đông Á; giảm 25% lượng khí thải nhà kính vào năm 2020 so với năm 1990; tăng cường các dịch vụ công.

Trên blog của mình, ông cũng đưa ra lời cảnh báo rằng tình hình nợ công của Nhật Bản tồi tệ hơn so với Hy Lạp. Ông cũng cho biết sẽ tập trung đặc biệt vào việc tạo việc làm trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ chăm sóc hàng ngày cho trẻ em và người già, đồng thời khẳng định việc làm là nhân tố then chốt đối với tăng trưởng kinh tế.

Tân Thủ tướng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải cách tài chính và cho rằng Chính phủ cần xem xét ngay lập tức việc tăng thuế tiêu dùng. Ông cũng được biết đến là người đi đầu trong việc yêu cầu Ngân hàng Trung ương phải hành động nhiều hơn để chống thiểu phát khi còn giữ chức Bộ trưởng Tài chính.

Về chính sách đối ngoại, tân Thủ tướng N. Kan phản đối việc Nhật Bản gửi quân tới Iraq nhưng cũng ủng hộ vai trò lớn hơn về mặt quân sự của Nhật Bản, vốn bị giới hạn bởi Hiến pháp hòa bình hiện nay.

Nguyễn Chiến