Thị trường vàng thế giới hiện nay và triển vọng

Cảnh cả thế giới đổ xô đi mua vàng sẽ khó tái diễn? - Ảnh minh họa

Từ đầu năm 2010, giá vàng thế giới bắt đầu hạ nhiệt do nhu cầu về đồ kim hoàn tàn lụi, trong khi lượng vàng khai thác tăng dần, giá vàng giao ngay trong tháng 2/2010 dao động quanh ngưỡng 1.100 USD/oz.

Điều này phát đi tín hiệu là xu hướng tăng giá vàng từ năm 2001 đến nay có thể sẽ dừng lại trong giai đoạn trung hạn. Một nguyên nhân nữa khiến giá vàng giảm là hiện lãi suất tại Mỹ đang nằm ở mức thấp kỷ lục và không thể giảm sâu hơn, trong khi USD bắt đầu trở nên vững chắc từ tháng 12/2009 do lo ngại về nợ nần tăng cao tại nhiều nước trong khu vực EU đã giáng mạnh vào đồng Euro, gây bất lợi cho hoạt động đầu tư vào vàng.

Tuy vậy, khả năng tăng lãi suất tại Mỹ chỉ có thể bắt đầu từ quí 4/2010, thậm chí muộn hơn, khi đó USD sẽ tăng giá vững và vàng giảm giá rõ nét.

Nhiều nhà phân tích cho rằng, những lo ngại về tính ổn định của tiền giấy và lạm phát có thể giữ giá vàng ở mức cao, nhưng vàng đang phải đối mặt với khó khăn trong việc giữ lại dòng vốn đầu tư bùng phát vào vàng vốn đã đẩy giá vàng lên tới 1.226 USD/ oz vào đầu tháng 12/2009.

Về tương quan cung cầu, bắt nguồn cung ít và Ấn Độ mua 200 tấn vàng vào cuối năm 2009, Trung Quốc đã mua lượng vàng khá lớn trong những ngày đầu năm 2010, các nhà phân tích cho rằng, những điều này cũng không làm tăng giá vàng. Bởi giá vàng cao trong thời gian trước đã khuyến khích hoạt động tìm kiếm, sản lượng vàng trong năm 2010 sẽ tăng đáng kể. Tháng 12/2009, công ty khai thác vàng lớn nhất thế giới của Canada, Barrick Gold cho biết là sản lượng vàng sẽ tăng vào cuối năm 2010, một trong những công ty khai thác vàng lớn nhất thế giới Newmont Minin của Mỹ, cũng tăng 5-10% sản lượng vàng so với năm 2009.

Theo báo cáo của Hội đồng Vàng thế giới, nhu cầu vàng trang sức, thường chiếm khoảng 2/3 nhu cầu vàng toàn cầu, đã giảm 23% trong năm 2009 do giá tăng quá cao và thu nhập cá nhân giảm mạnh. Tại Ấn Độ với giá vàng tăng 28% so với đồng rupee và hạn hán kéo dài đã làm giảm 19% nhu cầu. Nhu cầu này chưa thể phục hồi trong năm 2011 tại nơi có nhu cầu vàng trang sức cao nhất thế giới.

Tại Trung Quốc, tốc độ tăng trưởng mạnh trong dài hạn khiến nhu cầu vàng tại quốc gia này tăng 8% vào năm 2009 và vượt Ấn Độ trở thành nước tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, nhu cầu vàng tại Trung Quốc được trang trải chủ yếu bằng lượng vàng khai thác trong nước, nhập khẩu từ nước ngoài chỉ xảy ra khi giá vàng giảm sâu, nên không tác động nhiều đến thị trường vàng thế giới.    

Trong khi đầu tư khai thác vàng đang làm thay đổi tương quan cung cầu, cũng có những lo ngại rằng sự phá giá đồng tiền do bất ổn kéo dài trên các thị trường tài chính cũng làm tăng sự quan tâm đối với vàng để bảo tồn giá trị tài sản. Thêm vào đó, đôi khi những tác động tâm lý cũng có thể làm thay đổi tương quan cung cầu.

 Điều này xuất phát từ thực tế là, mặc dù kinh tế thế giới đang phục hồi, GDP toàn cầu có thể trở lại mức trước khủng hoảng vào đầu năm 2010, song trong khi nhóm có thu nhập cao và những doanh nghiệp hưởng lợi từ sự phục hồi của giá cổ phiếu, thì các động lực tăng trưởng truyền thống như thị trường bất động sản và công nghiệp chế tạo vẫn hoạt động không hiệu quả. Thêm vào đó, mỗi nước lại có phản ứng đối phó khác nhau tùy theo vị thế của cán cân vãng lai và điều này đang kìm hãm quá trình phục hồi kinh tế toàn cầu.

Trong năm 2010, kinh tế 16 nước EU tiếp tục trì trệ, tăng trưởng tín dụng đạt thấp, lòng tin của các doanh nghiệp và người tiêu dùng xấu hơn so với kỳ vọng. Tại Vương quốc Anh, mặc dù lòng tin của người tiêu dùng đã phục hồi trong 4 tháng qua, nhưng đồng bảng Anh có nguy cơ phải phá giá do nợ công tăng cao và trái phiếu chính phủ Anh đã mất tính hấp dẫn. Tại Nhật, đồng Yên tuy không giảm mạnh nhưng cũng không hấp dẫn nhà đầu tư do kinh tế tiếp tục suy thoái trong sáu tháng đầu năm 2010 với nợ công tiếp tục tăng cao và gần bằng hai lần qui mô nền kinh tế. Ngay tại Mỹ, khu vực tài khóa vẫn tác động xấu đến triển vọng phục hồi do Quốc hội còn gặp khó khăn trong việc tăng thuế hoặc giảm chi tiêu. Đây là những yếu tố cơ bản phản ánh một sự phục hồi thiếu cân bằng trầm trọng của nền kinh tế và tại một thời điểm nào đó, lượng tiền cung ứng lớn sẽ dẫn đến lạm phát, và nếu lạm phát tăng cao, giá vàng cũng sẽ tăng theo.

Tóm lại, xu hướng vàng giảm giá thể hiện ngày càng rõ nét. Dù thế giới còn thận trọng về triển vọng phục hồi kinh tế toàn cầu và nguy cơ mất giá đồng tiền, nhưng có lẽ các quốc gia hàng đầu sẽ không để tình hình thế giới xấu hơn, và vai trò của vàng trong nền kinh tế thế giới sẽ giảm dần.

Văn Thanh