Thời tiết khắc nghiệt tác động tiêu cực tới an ninh lương thực

Thời tiết khắc nghiệt (hạn hán, lụt lội) gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho những khu vực đói nghèo của thế giới. Ảnh: Cảnh người dân chống chọi với lụt lội ở Bangladesh

Đó là nhận định của các nhà nghiên cứu khí hậu trước tình trạng khí hậu diễn biến khốc liệt hiện nay ở nhiều khu vực trên thế giới, đặc biệt là ở châu Á.

Trong tháng 6, những trận lụt lớn đã tàn phá nặng nề và gây thiệt hại lớn nhất  ở các tỉnh miền Nam Trung Quốc kể từ năm 1998. Tân Hoa Xã cho biết những cơn mưa đã gây ra mức thiệt hại về kinh tế ước tính tới 12 tỷ USD.

Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới cũng đang trải qua đợt hạn hán nặng nề nhất trong gần 20 năm qua. 53 tỉnh đã được tuyên bố là vùng bị ảnh hưởng bởi thảm họa thiên nhiên này với trên 24.000 ha cây trồng bị thiệt hại do thời tiết khô hạn.

Cơ quan Dự báo thời tiết Indonesia cho biết nước này hiện cũng bị ảnh hưởng các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. Nhiệt độ nước biển ở Indonesia vẫn ở mức cao làm độ ẩm tăng lên cao hơn. Hiện tượng La Nina gây ra lụt lội ở đảo Java và các đảo khác như Sumatra, Kalimantan, Sulawesi và Bali.

Tại châu Phi, các chuyên gia về an ninh lương thực khẩn cấp của Tổ chức OXFAM cho biết, mức độ khủng hoảng đã đạt kỷ lục tại Niger và CH Chad. Riêng Niger đã có tới 7,1 triệu người đang phải chịu cảnh thiếu lương thực trầm trọng, nhiều gấp 3 lần so với năm 2008. Khủng hoảng lương thực kéo theo tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em tăng cao. So với tháng 6/2008, tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ từ 6-39 tháng tuổi hiện nay là 16,7%, đã tăng 12,3%, trong đó tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng mức độ cao đã tăng từ 2,1% - 3,2%.

Tiến sĩ Todd Smith (Trung tâm Dịch vụ khí hậu quốc gia Australia) cho rằng nguyên nhân chính của hiện tượng thời tiết khắc nghiệt là sự chuyển đổi từ chu kỳ khí hậu El Nino khô hạn hơn sang chu kỳ La Nina nhiều mưa hơn. Theo ông Smith, những vùng gần đảo Java có lượng mưa cao hơn lượng mưa trung bình từ 200 - 400 mm trong 3 tháng qua. Do vậy, ở Indonesia, Myanmar, Bangladesh, thời tiết khá ẩm ướt trong thời gian qua. Trong khi đó, thông thường, gió mùa thường đến vào đầu tháng 6 nhưng hiện tại các nước như Việt Nam và Philippines mùa mưa vẫn chưa bắt đầu.

Ảnh hưởng trước mắt của hiện tượng thời tiết thay đổi sẽ là việc tăng giá lương thực và tăng tỉ lệ người dân thiếu đói ở những khu vực nghèo trên thế giới. Việc sản xuất lương thực đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi thời tiết khắc nghiệt.

Tình trạng thiếu lương thực đã đẩy thêm 200 triệu người rơi vào tình trạng đói kém. Hơn thế, những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến mùa màng do tăng nguy cơ dịch bệnh ở cây trồng, tăng tỉ lệ đất nhiễm mặn do mực nước biển tăng lên, nguy cơ từ hiện tượng nhiệt độ tăng cao mà còn ảnh hưởng tới những người làm nghề nông.

Hiện tượng thời tiết tạo ra tình trạng bấp bênh, nghĩa là con người khó có thể dự báo khi nào có thể trồng cấy và thu hoạch. Và tất nhiên lụt lội làm cản trở mạng lưới đường sá, gây khó khăn cho việc vận chuyển sản phẩm tới thị trường. Như vậy, có thể thấy hiện tượng thời tiết xấu gây ra những tác động xấu cả trực tiếp và gián tiếp tới cuộc sống người dân.

Nhưng cũng có một tác động "tích cực" của hiện tượng thời tiết khắc nghiệt này là vào năm 1998, trong giai đoạn chuyển đổi tương tự từ chu kỳ El Nino sang chu kỳ La Nina, theo các tài liệu ghi lại, số cơn bão nhiệt đới cũng ở mức thấp nhất./.

                                                                                                                                   Minh Long