Trung Quốc tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát

Ngay sau tuần nghỉ Tết Nguyên đán, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc chiều 8/2 tuyên bố tăng lãi suất 0,25% và quyết định này có hiệu lực từ ngày 9/2. Đây là lần tăng lãi suất lần thứ 3 kể từ năm 2010 đến nay. Theo đó, lãi suất vay sẽ tăng từ 5,81%/ năm lên 6,06%/ năm; lãi suất tiền gửi cũng tăng từ 2,75%/năm lên 3%/năm.

Các chuyên gia cho rằng, nhiệm vụ chủ yếu của Trung Quốc trong năm 2011 là ngăn chặn lạm phát, do vậy, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc sẽ ráo riết áp dụng các biện pháp tăng lãi suất và tăng cao vốn tiền gửi.

Điều này cho thấy Trung Quốc đang bước vào chu kỳ tăng lãi suất.

Chuyên gia Doãn Trung Lập (thuộc Trung tâm Nghiên cứu tiền tệ, Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc) cho rằng chỉ số tiêu dùng (CPI) trong tháng 1 của Trung Quốc vượt quá 5%, thậm chí có thể lên tới 6%, do đó, việc Ngân hàng Trung ương tăng lãi suất là điều dễ hiểu.

Lạm phát vượt quá dự kiến làm tăng lãi suất âm chính là nguyên nhân buộc Ngân hàng Trung ương tăng lãi suất. Đây là phản ứng chính sách tất yếu trước tình trạng hoạt động tín dụng vẫn tăng mạnh, vật giá không ngừng gia tăng và giá cả các mặt hàng bên ngoài vẫn tiếp tục leo thang. Bên cạnh đó, quyết tâm tăng lãi suất của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc còn xuất phát từ nhu cầu “ngăn chặn bong bóng giá bất động sản” tại nước này.

Các chuyên gia cho rằng, trong năm 2011, nhất là trong 6 tháng đầu năm, Trung Quốc vẫn đối mặt với nguy cơ lạm phát rất lớn, đây là nguyên nhân cơ bản khiến Ngân hàng Trung ương tăng lãi suất.

Có chuyên gia phân tích, bản thân việc tăng lãi suất cũng có tác dụng thúc đẩy lạm phát, song trong tình hình hiện nay, nếu không tăng lãi suất sẽ khiến cho lãi suất âm ngày càng trầm trọng, điều này sẽ dẫn tới nhiều hơn nữa các vấn đề kinh tế và xã hội.

Mặc dù đợt tăng lãi suất này là có thể dự kiến từ trước, song quyết định được đưa ra hết sức bất ngờ khiến cho các nhà đầu tư không kịp trở tay, điều này rõ ràng cho thấy Ngân hàng Trung ương muốn đợt tăng lãi suất này thực sự có tác động mạnh đến thị trường, đồng thời thể hiện rõ quyết tâm can thiệp của Chính phủ đối với thị trường.

Trong bối cảnh không thể kiểm soát được sự gia tăng của CPI, Chính phủ Trung Quốc phải tăng lãi suất để ổn định giá trị đồng nội tệ.

Các phân tích đều có chung nhận định rằng nếu chỉ 1 lần tăng lãi suất này sẽ không đủ lực để khống chế lạm phát. Hiện nay, tình hình lãi suất âm của các ngân hàng hết sức nghiêm trọng, trong khi nhiều dự báo cho rằng vật giá tại Trung Quốc sẽ tiếp tục gia tăng trong năm 2011. Ít nhất trong 6 tháng đầu năm, CPI của Trung Quốc sẽ vẫn ở mức cao, có tháng có thể vượt qua 6%.

Để kiểm soát được tình hình, kiềm chế lạm phát, trong năm 2011, Ngân hàng Trung ương có thể tiếp tục tăng lãi suất ít nhất là 2 đợt nữa, mỗi lần tăng 0,25% hoặc vài lần nữa để lãi suất đạt tổng mức tăng là 1%.

Nói cách khác, Trung Quốc đã bước vào chu kỳ tăng lãi suất. Ngân hàng Trung ương vẫn sẽ áp dụng cách làm cũ, tức là tăng lãi suất với mức tăng ít nhưng tiến hành nhiều lần.

Theo một số chuyên gia, việc tăng lãi suất sẽ khiến tài sản của các nhà đầu tư cổ phiếu cũng như bất động sản bị thu hẹp. Cổ phiếu bất động sản và cổ phiếu ngân hàng trong thời gian ngắn sẽ bị mất giá, cổ phiếu có khả năng sẽ bị bán ép, thị trường cổ phiếu do đó có thể bị xuống dốc ở mức độ nhất định.

Việc tăng lãi suất còn gia tăng sức ép tăng giá đồng Nhân dân tệ, có thể kéo theo vật giá leo thang. Tuyệt đại đa số các doanh nghiệp đều vay vốn ngân hàng, lãi suất ngân hàng tăng sẽ đẩy giá thành sản xuất tăng theo, điều này buộc các doanh nghiệp cũng phải tăng giá sản phẩm.

Các ngân hàng đều có chung dự báo trong thời gian tới, Trung Quốc sẽ tiếp tục điều chỉnh tăng tỷ lệ dự trữ tiền gửi, cho phép đồng Nhân dân tệ tăng giá nhằm giảm giá các mặt hàng nhập khẩu./.

Nguyễn Chiến