Trung Quốc - thị trường lớn của thế giới

Thống kê của Chính phủ Trung Quốc cho thấy nước này đã thâm hụt thương mại trong quý I/2011 và đây là lần đầu tiên kể từ quý I/2004.

Một số người cho rằng Trung Quốc bị thâm hụt thương mại là do giá cả hàng hóa tăng cao. Tuy nhiên, nhũng người khác nhận định điều này có thể báo hiệu xu hướng của nền kinh tế trong dài hạn, khi Trung Quốc đang dần chuyển từ “công xưởng” của thế giới thành một thị trường lớn của toàn cầu.

Bên cạnh tình trạng thâm hụt thương mại nói trên, tổng thặng dư thương mại của Trung Quốc liên tục giảm trong vài năm qua, do những tranh chấp với các đối tác thương mại nước ngoài.

Có chuyên gia nhận định Trung Quốc đang từ “một cỗ máy xuất khẩu thành một cỗ máy tiêu thụ”.

Đối với các nước đang phát triển, Trung Quốc đã trở thành một thị trường thay thế quan trọng sau khi hoạt động xuất khẩu sang các nước phát triển bị đình trệ, do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Năm 2010, Trung Quốc trở thành đối tác thương mại và thị trường xuất khẩu đơn lẻ lớn nhất của các nước ASEAN sau khi thiết lập một khu vực thương mại tự do.

Đối với các nước thuộc nhóm các nền kinh tế mới nổi mạnh nhất (BRICS), bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ và Nam Phi, thị trường Trung Quốc cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Tổng giá trị xuất khẩu của 4 nước này sang Trung Quốc trong quý I/2011 đạt 33,05 tỷ USD, tăng 52,7% so với cùng kỳ năm 2010. Hiện Trung Quốc đã vượt qua Hoa Kỳ để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Brazil, với các hợp đồng mua nông sản, dầu thô và quặng sắt trị giá hàng tỷ USD.

Với châu Phi, thị trường Trung Quốc không chỉ mang lại nhiều cơ hội trong giao thương, mà cả các lĩnh vực khác.

Đối với các nước phát triển, hoạt động xuất khẩu hàng hóa về phương Đông cũng rất cần thiết, đặc biệt là trong bối cảnh họ vẫn đang phải vật lộn với tỷ lệ thất nghiệp cao và kinh tế trì trệ trong gần 3 năm qua, sau khi diễn ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Với Hoa Kỳ, thị trường Trung Quốc đóng một vai trò hết sức quan trọng. Trong những năm gần đây, xuất khẩu của nước này sang Trung Quốc tăng trưởng nhanh hơn so với các khu vực khác trên thế giới.

Đối với các nước châu Âu, Trung Quốc, từng bị coi là đối thủ cạnh tranh “nặng ký” của các nhà sản xuất địa phương, đã ngày càng trở thành một đối tác kinh doanh quan trọng. Hiện nay, kim ngạch xuất khẩu của Đức sang Trung Quốc lớn hơn kim ngạch xuất khẩu của nước này sang các đối tác truyền thống tại châu Âu như Bỉ, Thụy Sĩ và Ba Lan.

Việc Trung Quốc nhập khẩu nhiều hơn đã đem lại lợi ích không chỉ cho các nước khác trên thế giới, mà còn cho chính Trung Quốc. Khi nhiều sản phẩm nước ngoài đổ vào thị trường Trung Quốc, người tiêu dùng nước này có cơ hội mua các sản phẩm chất lượng tốt từ khắp nơi trên thế giới; các doanh nghiệp Trung Quốc có thể sử dụng các thiết bị và công nghệ nhập khẩu để  phát triển hoạt động của họ.

Bên cạnh đó, việc cân bằng thương mại với các nền kinh tế khác trên thế giới cũng có thể giúp Trung Quốc giảm bớt các căng thẳng thương mại kéo dài với các đối tác kinh doanh lớn, qua đó mở đường cho việc thắt chặt quan hệ kinh tế và thương mại/.

Nguyễn Chiến