Chăm lo tốt hơn đời sống người có công

Phó Cục trưởng Cục Người có công (Bộ LĐTBXH), ông Nguyễn Duy Kiên. Ảnh: VGP/Thu Cúc

Nhân kỷ niệm 66 năm Ngày Thương binh-Liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2013), Phó Cục trưởng Cục Người có công (Bộ LĐTBXH) Nguyễn Duy Kiên đã trả lời phỏng vấn PV Báo Điện tử Chính phủ về những hoạt động thiết thực chăm lo đời sống vật chất và tinh thần  người có công với cách mạng.

Xin ông cho biết những hoạt động thiết thực, nổi bật sẽ được tổ chức nhân kỷ niệm 66 năm Ngày Thương binh-Liệt sỹ năm nay?

Ông Nguyễn Duy Kiên: Với truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", những hoạt động nhân Ngày Thương binh-Liệt sỹ năm nay sẽ tiếp tục được tổ chức rộng rãi trên cả nước như: thăm hỏi, tặng quà người có công với cách mạng tại các địa phương với mức từ 550.000-3.000.000 đồng, tổ chức lễ dâng hương và thắp nến tri ân anh hùng liệt sỹ tại các nghĩa trang liệt sỹ toàn quốc…

Điểm mới trong các hoạt động năm nay là việc tập trung phối hợp với các cơ quan truyền thông mở chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước để chăm lo ngày càng tốt hơn cho đời sống, vật chất, tinh thần của người có công.

Ngoài ra, Hội nghị biểu dương người có công và thân nhân liệt sỹ tiêu biểu trong sự nghiệp bảo vệ biên giới, biển đảo tổ chức tại tỉnh Khánh Hòa cũng sẽ là nguồn cổ vũ, động viên sự nghiệp bảo vệ chủ quyền của đất nước.

Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở. Quyết định này có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống của người có công, thưa ông?

Ông Nguyễn Duy Kiên: Người có công với cách mạng vì tuổi cao, sức yếu, nguồn thu nhập hạn hẹp, khả năng lao động để tăng tích lũy gặp khó khăn hơn người bình thường nên việc đầu tư xây dựng nhà ở, mua nhà không hề dễ dàng. Chính vì vậy, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chế độ, ưu đãi về nhà ở, đất ở đối với người có công.

Từ năm 1996 đến nay, việc thực hiện ưu đãi, nhà ở, đất ở cho người có công đã đạt được nhiều kết quả. Đối tượng được tặng nhà tình nghĩa được lựa chọn kỹ càng từ cơ sở theo thứ tự ưu tiên là các bà mẹ Việt Nam Anh hùng, thương bệnh binh nặng, thân nhân liệt sỹ già yếu cô đơn. Đến nay, 100% số bà mẹ Việt Nam anh hùng hiện còn sống, trên 10.000 thương, bệnh binh nặng, khoảng 10.000 đối tượng người có công khác đã được hỗ trợ cải thiện nhà ở.

Tuy nhiên, phong trào nhà tình nghĩa phát triển không đồng đều. Một số địa phương huy động được nhiều nguồn lực, thực hiện tốt nhưng một số địa phương còn nghèo, số đối tượng chính sách đông, thường xuyên phải đối mặt với thiên tai, bão lũ, ngân sách địa phương eo hẹp nên còn không ít người có công sống trong các căn nhà tạm bợ, dột nát.

Vì vậy, Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ được ban hành để hỗ trợ các địa phương cải thiện nhà ở cho người có công. Theo Quyết định này, kinh phí hỗ trợ về nhà ở đối với hộ gia đình mà người có công với cách mạng, thân nhân liệt sỹ hiện đang ở nhà tạm hoặc nhà ở bị hư hỏng nặng được được huy động từ nhiều nguồn vốn để thực hiện: Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ, hộ gia đình tham gia đóng góp và tự tổ chức xây dựng nhà ở;

Nguồn vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ mức 40 triệu đồng/hộ nếu phải phá dỡ để xây mới nhà ở; mức 20 triệu đồng/hộ nếu phải sửa chữa khung, tường và thay mới mái nhà.

Có thực tế là một số thương binh, liệt sỹ do hoàn cảnh khách quan (như mất giấy tờ) hoặc những nhân chứng xác nhận họ đúng là thương binh, liệt sỹ , đều đã mất, nên bản thân cũng như gia đình thương binh, liệt sỹ này chưa được hưởng chế độ do vướng mắc trong thủ tục công nhận. Vậy Bộ LĐTBXH đã có định hướng cải tiến các thủ tục công nhận các đối tượng có công như các trueoengf hợp này thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Duy Kiên: Đối với một số trường hợp đặc biệt đề nghị giải quyết chế độ nhưng không còn lưu giữ được hồ sơ, giấy tờ gốc (giấy chứng nhận bị thương, phiếu chuyển thương, chuyển viện, bệnh án điều trị, giấy ra viện…), không còn thân nhân kê khai, Bộ LĐTBXH đã phối hợp với các địa phương và các bộ, ngành liên quan tiến hành giải quyết những hồ sơ tồn đọng. Hiện 48/63 tỉnh, TP trực thuộc Trung ương có 8.072 hồ sơ tồn đọng, trong đó có gần 4.000 hồ sơ đủ điều kiện xem xét, giải quyết.

Trong thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục khảo sát, phối hợp với các địa phương và các bộ, ngành liên quan triển khai kế hoạch giải quyết những phát sinh mới trong xác nhận đối tượng người có công và thực hiện chính sách ưu đãi. Việc xem xét xác nhận người có công với cách mạng còn tồn đọng qua 3 thời kỳ cách mạng là công việc khó khăn, phức tạp, vì vậy, công tác xác nhận phải hết sức cân nhắc, thận trọng, đòi hỏi phải có sự tham gia của nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều đơn vị và cá nhân, cũng như cần nhiều thời gian xác minh kết luận để đảm bảo chính xác, không để tái diễn những vụ tiêu cực.

Thời gian qua, cả nước phát hiện được 400 trường hợp giả toàn bộ hồ sơ giấy tờ nên để việc giải quyết tồn đọng sẽ được thực hiện trên cơ sở đơn giản hóa thủ tục nhưng cẩn trọng và gắn chặt trách nhiệm. Để việc xác minh giấy tờ thuận tiện, cơ quan quản lý người bị thương, người hy sinh sẽ phải “đứng mũi chịu sào” chịu trách nhiệm về thông tin, giấy tờ chứ không để cá nhân tự làm như trước. Có thể tiến hành có cuộc họp công khai dân chủ để người dân địa phương đóng góp ý kiến, xác minh cụ thể.

Hiện nay, cả nước đã xác nhận hơn 8,8 triệu đối tượng người có công, chiếm khoảng 10% dân số, trong đó hơn 1,4 triệu người có công đang hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng của Nhà nước. Về cơ bản, hầu hết những người có công với cách mạng đã được xác nhận và hưởng chế độ ưu đãi.

Xin trân trọng cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!

Thu Cúc