Du lịch: Đừng đợi đến hè

Phú Quốc là một trong những nơi đang thu hút rất đông khách nội địa những năm gần đây. Ảnh VGP/Nguyệt Hà

Quá tải trong mùa cao điểm

Với đường bờ biển dài và hàng trăm bãi biển đẹp, Việt Nam có lợi thế rất lớn để phát triển loại hình du lịch biển, nghỉ dưỡng.

Nếu như từ khu vực Nam Trung Bộ (nơi không có mùa đông) trở vào, du lịch biển đảo có cơ hội khai thác quanh năm, thì ngoài Bắc tình trạng chung của các khu nghỉ mát biển là "tưng bừng mùa hè, ế ẩm mùa đông".

3 tháng làm việc nuôi cả năm, đây chính là cơn cớ mà nhà báo Huỳnh Dũng Nhân đã ví khu du lịch Đồ Sơn (Hải Phòng) hoạt động theo kiểu “9 tháng mài dao 3 tháng chém”.

Lâu nay người Việt luôn mặc định rằng mùa hè mới là mùa nghỉ ngơi để đi du lịch và đã đi du lịch là phải đi Phú Quốc, Nha Trang, Đà Lạt, Vũng Tàu, Cửa Lò, Hạ Long…

Vài năm trở lại đây, các kỳ nghỉ lễ 30/4, Tết Nguyên đán thường kéo dài từ 3-7 ngày. Việc Chính phủ cho phép nghỉ dài và công bố sớm thời gian nghỉ đã tạo cơ hội vàng cho cả người đi du lịch và người làm du lịch.

Thế nhưng, dù các kỳ nghỉ vào mùa hè là mùa vui, mùa vàng, nhưng cũng chính là mùa lo của doanh nghiệp du lịch, dịch vụ cũng như các điểm đến.

Theo ghi nhận của các công ty lữ hành, 3 tháng hè (6, 7, 8) và những dịp nghỉ lễ dài ngày như 30/4, 2/9 thì năm nào các công ty lữ hành cũng bị quá tải.

Lượng khách đi nghỉ dịp này chủ yếu là các đối tượng công chức, người làm công ăn lương, văn phòng… những người tranh thủ kỳ nghỉ này để đi chơi xa. Mùa hè cũng là mùa học sinh tiểu học, trung học được nghỉ, cả gia đình mới có dịp đi chơi xa đầy đủ.

Người muốn đi du lịch dịp nghỉ lễ dài ngày mà không chủ động đặt mua tour, vé máy bay sớm chắc chắn sẽ chỉ nhận được câu trả lời “hết chỗ”.

“Tất cả đều đổ vào mùa hè, các kỳ nghỉ lễ dài ngày để đi du lịch nên năm nào cũng xảy ra quá tải”, ông Trần Văn Long, Giám đốc Công ty Truyền thông du lịch Việt khẳng định.

Thông thường, chỉ 1 tháng trước 30/4, các khách sạn ở các điểm nghỉ dưỡng “hot” tỷ lệ khách đặt phòng đã đạt 70-80%. Tại Hội chợ Du lịch quốc tế Hà Nội 2014, những tour du lịch đến Phú Quốc, Nha Trang, Phan Thiết, Hạ Long, Hội An… là những tour "cháy hàng" đầu tiên. Vietnam Airlines đã cung cấp thêm vé máy bay giá rẻ đến các điểm hot “này” cho Liên minh kích cầu để xây dựng thêm tour. Nhưng ngay lập tức, các tour bổ sung cũng lâm vào tình cảnh “cháy hàng”.

Trong khi đó những điểm đến cũng rất hấp dẫn về cảnh quan, ẩm thực như Buôn Ma Thuột, Tuy Hòa, Quy Nhơn, Quảng Bình, Huế… lại chưa nhận được nhiều sự quan tâm của du khách.

Sức ép lớn cho chất lượng dịch vụ

Vịnh Hạ Long luôn thu hút khách du lịch trong và ngoài nước

Tâm lý du lịch của người Việt đã khiến ngành Du lịch Việt Nam mang đặc thù tính mùa vụ rất cao. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến quyền thụ hưởng dịch vụ của người dân, tới chất lượng dịch vụ và vô tình đã giới hạn cơ hội kinh doanh của những người làm du lịch trong một mùa.

Phó Tổng Giám đốc công ty lữ hành Hanoi Redtours Nguyễn Công Hoan chia sẻ: “Những điểm đến “hot” như Nha Trang, Phú Quốc, TPHCM… là những điểm đến tốt, nhưng ở đó luôn đông khách và đi kèm với đó là giá dịch vụ bị đội lên rất cao, nhất là vào mùa cao điểm”.

Theo ông Nguyễn Công Hoan, trong mùa cao điểm, tại các điểm đến “hot”, khả năng cung cấp dịch vụ đều bị quá tải do lượng khách dồn về trong cùng một thời điểm rất đông. Trong khi đó, khả năng cung cấp dịch vụ của các khách sạn, nhà hàng, hãng lữ hành là có hạn, nên khách sẽ không được phục vụ hoặc phục vụ không được chu đáo. Chưa kể còn không có chỗ chơi, chỗ ăn nếu không đăng ký sớm.

Người Việt Nam lâu nay vẫn đi du lịch theo thói quen mà chưa có sự chuẩn bị tính toán khoa học. Cứ sát ngày đi mới ra mua vé máy bay, tàu xe, mua tour du lịch và đặt phòng khách sạn. Nếu như đi vào mùa thấp điểm thì không thành vấn đề, nhưng vào mùa cao điểm, đó lại là câu chuyện khác. Thậm chí ngay cả khi khách đã mua hết dịch vụ rồi thì chất lượng phục vụ sẽ không thể chu đáo như lúc thưa khách. Và hậu quả là kỳ nghỉ của bạn, thay vì tuyệt vời sẽ chỉ là những... bực dọc, mệt mỏi.

Lượng khách quá đông dồn về cùng một thời điểm không chỉ gây quá tải mà còn phát sinh nhiều nguy cơ về mất an toàn giao thông, an toàn vệ sinh thực phẩm, thiếu điện thiếu nước, thậm chí thiếu cả thức ăn.

Ý thức cư xử nơi công cộng của người Việt chưa cao dẫn đến tình trạng chen lấn xô đẩy, giành giật dịch vụ, đồ ăn, tranh cướp chỗ lên tàu xe, vui chơi, khiến cảnh quan vô cùng lộn xộn. Đặc biệt tại những điểm đến ở miền Bắc - những nơi chỉ phục vụ khách trong 3 tháng hè, chuyện làm ăn chộp giật, chặt chém khách là không thể tránh khỏi.

Khách du lịch luôn phàn nàn về chất lượng, thái độ phục vụ của dịch vụ Việt Nam không chuyên nghiệp. Nhưng họ không nhận thấy chính mình đã góp phần tạo nên sự quá tải, sức ép lên những người cung cấp dịch vụ bởi chính sự không chuyên nghiệp trong tổ chức kỳ nghỉ, lựa chọn điểm đến.

Nguyệt Hà