Hiệu quả bước đầu của mô hình điều trị nghiện ma túy tổng hợp

Cán bộ y tế đang tư vấn cho học viên điều trị tại Trung tâm 05-06 Đà Nẵng. Ảnh: VGP/Minh Trang

Trong 2 ngày 29-30/10, Cục Phòng chống tệ nạn xã hội (PCTNXH), Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã tổ chức Hội nghị sơ kết mô hình thí điểm tổ chức điều trị nghiện ma túy tổng hợp.

Theo Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy giai đoạn 2012-2015, Đà Nẵng đã được chọn là nơi đầu tiên thí điểm điều trị nghiện ma túy tổng hợp từ năm 2012. Năm 2014, ngoài Đà Nẵng, Cục PCTNXH đã phối hợp với Quảng Nam và Trung tâm 02 (Nghệ An) đánh giá tình hình nghiện ma túy tổng hợp đã được chữa trị cũng như nhu cầu điều trị.

Ông Phan Đình Thư (Cục PCTNXH) cho biết, tại nơi thí điểm đầu tiên là Đà Nẵng, trong khuôn khổ mô hình, Chi cục PCTNXH Thành phố đã phối hợp với Trung tâm dạy nghề 05-06 tổ chức điều trị thí điểm đối với 45 bệnh nhân nghiện ma túy tổng hợp.

Trong thời gian tham gia điều trị, các học viên đều chấp hành uống thuốc đầy đủ, không có bệnh nhân nào bị kháng thuốc, không có sự cố xảy ra do dùng thuốc. Các học viên được điều trị giải độc, an thần kinh, vật lý trị liệu, rèn luyện thể chất. Hầu hết học viên được cải thiện về sức khỏe, ăn ngủ tốt, tăng cân, tinh thần ổn định, học tập và lao động chăm chỉ.

Sau khi cai nghiện tại Trung tâm, 100% đối tượng khi về hòa nhập cộng đồng đều được chính quyền địa phương phân công các tổ chức, đoàn thể quản lý, giúp đỡ, hỗ trợ thủ tục vay vốn, học nghề ngắn hạn, tạo việc làm. Định kỳ hằng tháng, hằng quý kiểm danh, kiểm diện, tư vấn tâm lý, kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất.

Qua theo dõi 45 người sau điều trị ma túy tổng hợp, 21 người (46,7%) có tình trạng sức khỏe bình thường, 13 người (28,9%) có biểu hiện loạn thần nhẹ, 9 người còn lại không quản lý được do bị phạt tù, một người chết, một người bỏ đi nơi khác. Nhìn chung, hầu hết số người sau điều trị thí điểm đều có cải thiện về sức khỏe, được tư vấn trang bị kỹ năng phòng chống tái nghiện với một quyết tâm rất cao.

Tại Quảng Nam, mô hình “Điểm tư vấn, chăm sóc, hỗ trợ điều trị nghiện ma túy tại cộng đồng” mới đi vào hoạt động tại 5 xã, phường, thị trấn đã tư vấn, hướng dẫn được 115 lượt người nghiện và gia đình người nghiện. Trong đó tư vấn được trên 100 người nghiện ma túy tham gia điều trị bằng Methadone.

Tuy nhiên, ông Lê Minh Hùng, Chi cục Trưởng Chi cục PCTNXH Đà Nẵng thừa nhận việc triển khai thí điểm mô hình vẫn tồn tại nhiều khó khăn, do hạn chế số lượng cán bộ y tế. Hơn nữa, các địa phương chưa có biện pháp quản lý hữu hiệu đối với từng loại đối tượng cụ thể. Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ theo dõi công tác phòng chống tệ nạn xã hội tại xã, phường còn hoạt động kiêm nhiệm, chưa bám sát được các đối tượng sau cai nghiện.

Từ thực tiễn đó, đại diện Chi cục Đà Nẵng đề xuất cần tiếp tục tạo cơ chế theo dõi, tư vấn đầy đủ cho người sau điều trị thí điểm, nhất là đối với người có nguy cơ cao, chưa có việc làm ổn định. Có cơ chế theo dõi, hỗ trợ ít nhất 3 tháng kể từ ngày học viên hòa nhập cộng đồng và tiếp tục điều trị cho những người vẫn có biểu hiện loạn thần nhẹ.

Bên cạnh đó, đại diện của Quảng Nam và Nghệ An cho rằng, đối tượng tham gia cai nghiện tại cộng đồng cần có chính sách hỗ trợ để khuyến khích tự giác khai báo đăng ký tham gia. Ngoài ra, cần hỗ trợ kinh phí để tăng cường công tác tuyên truyền, xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế để cắt cơn, giải độc cho người nghiện ma túy ở cộng đồng.

Để phát triển mô hình này trong thời gian tới, ông Phan Đình Thư (Cục PCTNXH) cho biết, Cục sẽ phối hợp với các Chi cục tổ chức đào tạo, cấp chứng chỉ hoặc chứng nhận về chẩn đoán và điều trị nghiện ma tuý tổng hợp; nghiên cứu, ứng dụng các phương pháp điều trị không dùng thuốc Matrix để nhân rộng trong toàn quốc. Ngoài ra, tổ chức tập huấn chuyên sâu về các kỹ năng tư vấn cho cho cán bộ làm tư vấn tại các trung tâm cai nghiện và cộng đồng để nâng cao chất lượng điều trị.

Minh Trang