“Hổ cụt Tây Nguyên” và khát vọng chiến thắng

Trung tướng Lê Hữu Đức sinh năm 1925 tại làng Tả Ao, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Khi ông học hết sơ học yếu lược trường tỉnh thì gia đình tìm mọi cách gửi ông vào trường Thuận Hóa (Huế) với để ông có cơ hội học lên cao nữa.

Năm 1945, Cách mạng tháng Tám bùng nổ, Lê Hữu Đức và các bạn nô nức đi theo cách mạng, biểu tình cướp chính quyền ở An Cựu, Huế. Ngay sau đó, ông tham gia Mặt trận Việt Minh tại Thuận Hóa. Trong không khí sục sôi của nhân dân cả nước “Tất cả cho Nam Bộ kháng chiến!”, ông nhập ngũ, thuộc lớp “Nam tiến” đầu tiên vào mặt trận Nha Trang-Khánh Hòa, trường học thực tế đầu tiên dạy ông đánh giặc.

Khói lửa của trận chiến dài đã tôi luyện những người lính trẻ thành các chiến binh dày dạn. Tung hoành ngang dọc trên chiến trường, người chiến sĩ trẻ Lê Hữu Đức đã sớm bộc lộ được tinh thần dũng cảm, mưu trí, khả năng tổ chức và tinh thần đồng đội cao. Tham gia nhiều trận đánh xuất sắc, Lê Hữu Đức được cấp trên tin tưởng giao cho trách nhiệm chỉ huy tiểu đội, trung đội rồi đại đội khi mới vừa 18 tuổi.

Năm 1947, khi 22 tuổi, ông đã là một Tiểu đoàn trưởng có tiếng ở Khu V và Nam Trung Bộ. Và trong một lần chỉ huy tiểu đoàn chiến đấu với quân Pháp tại Đà Nẵng, ông bị thương, phải cắt bỏ bàn tay trái.

Một phần xương thịt, gửi lại đất Đại Lộc (Quảng Nam), còn ông, không bỏ dở cuộc đời binh nghiệp, sau hồi phục sức khỏe, lại tiếp tục lăn lộn trên nhiều chiến trường chống Pháp rồi trở lại chiến trường khu V trong kháng chiến chống Mỹ với cương vị một cán bộ sư đoàn, tham mưu phó mặt trận Tây Nguyên.

Ông đã trực tiếp chỉ huy đánh thắng nhiều trận chiến lớn, tiêu diệt nhiều Mỹ-Ngụy. Biệt danh “Hổ cụt” trở thành nỗi khiếp sợ và ám ảnh của quân thù.

Một kỷ niệm in đậm trong ông, thể hiện rõ trực giác nhạy bén và bản lĩnh chỉ huy dứt khoát, cương quyết của tướng Lê Hữu Đức là trong trận tập kích 2 đại đội Mỹ của Trung đoàn 66 tại chân núi Chư Pa (đầu năm 1967). Bộ đội đã chiếm lĩnh xong trận địa sẵn sàng nổ súng nhưng kinh nghiệm trận mạc dày dạn và trực giác của người chỉ huy buộc ông suy nghĩ: Sao địch im ắng quá vậy? Ông quyết định cùng Trung đoàn trưởng Đức Giá và Chính ủy Ngọc Châu xuống tận trận địa, chỉ thị cho trinh sát đột nhập vào hẳn trong đồn địch. Hóa ra, địch đã bí mật luồn ra ngoài mà trinh sát ta chưa nắm được, chúng chỉ chờ quân ta nổ súng là xác định vị trí để hỏa lực pháo binh, máy bay trút mưa bom bão đạn. Rất may là ông đã kịp hạ lệnh cho bộ đội rút ra an toàn.

Trong chiến dịch Xuân-Hè Đắc Siêng năm 1971, để giữ bí mật, sát đến ngày mở đầu chiến dịch, Bộ chỉ huy Chiến dịch mới điện báo cáo kế hoạch. Sau khi nghiên cứu, bàn bạc, Trung tướng Lê Hữu Đức phát hiện trận tấn công mở đầu chiến dịch vào Đắc Siêng sẽ gặp nhiều khó khăn vì vận dụng kinh nghiệm “vây lấn, tấn diệt” của Mặt trận Khe Sanh-Đường 9 chưa hợp lý. Sau 6 ngày vây lấn không thực hiện được “vây, lấn, tấn, diệt”, ta phải chuyển qua bao vây, chỉ để lại một bộ phận pháo binh tiếp tục khống chế căn cứ Đắc Siêng, buộc địch đổ quân xuống giải tỏa để ta diệt viện. Nhưng lúc đầu địch chỉ đổ quân xuống phía bắc Đắc Siêng. Ta không đủ sức vừa ngăn chặn, vừa lần lượt tiêu diệt từng tiểu đoàn địch do phân tán lực lượng. Trung tướng Lê Hữu Đức đề nghị tập trung cả hai trung đoàn vào một khu vực. Kết quả là, dưới sự lãnh đạo của Thường vụ Bộ tư lệnh Tây Nguyên, sự nỗ lực của Bộ chỉ huy chiến dịch và toàn bộ cán bộ, chiến sỹ, chiến dịch kết thúc thắng lợi lớn.

Năm 1972, cuộc kháng chiến chống Mỹ của quân và dân ta chuyển sang giai đoạn tiến công chiến lược, Trung tướng Lê Hữu Đức được lệnh vượt Trường Sơn ra Bắc, về nhận nhiệm vụ cương vị Cục phó, rồi Cục trưởng Cục Tác chiến - Bộ Tổng tham mưu. Tại đây, ông trực tiếp đóng góp công sức và trí tuệ của mình vào việc soạn thảo Kế hoạch giải phóng miền Nam.

Trong suốt cuộc đời quân ngũ của mình, Trung tướng Lê Hữu Đức đã 17 lần bị thương và dù bàn tay trái đã bị cắt đi sau vết thương nặng mà quân thù gây ra nhưng ông vẫn theo suốt cuộc kháng chiến với mơ ước vĩ đại.

Phương Liên