Hợp thức hóa "bến cóc" nếu tiện cho người dân?

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: VGP/Lê Anh

Đây là một trong số những giải pháp được các đại biểu đưa ra tại Hội thảo “Giải pháp chống xe dù, bến cóc trên địa bàn TPHCM" được tổ chức ngày 26/5.

Muôn vẻ "xe dù"

Ông Lê Hồng Việt, Phó Chánh Thanh tra Sở Giao thông vận tải TPHCM cho biết, “xe dù” được hiểu là kinh doanh vận tải bằng ô tô, mà không đăng ký kinh doanh, không có giấy phép kinh doanh vận tải theo quy định. Đi đôi với “xe dù” là các tụ điểm hoạt động đón trả khách không đúng quy định, gọi là các “bến cóc”.

Tuy nhiên, theo ông Việt, thực tế cho thấy “xe dù” còn có thể đội lốt đơn vị vận tải hành khách có đầy đủ chức năng, đăng ký kinh doanh và giấy phép vận tải với nhiều hình thức: Xe vận chuyển khách du lịch còn kiêm chuyên chở hành khách dưới hình thức hợp đồng du lịch lữ hành; xe chạy theo tuyến cố định, có giấy phép hoạt động nhưng không đưa trả khách vào bến theo quy định nhằm tránh đóng phí.

Một dạng “xe dù” phổ biến là vận chuyển khách theo hợp đồng, với đặc điểm là thu gom khách lẻ, tổ chức đưa rước khách tại địa điểm nhất định. Sau đó sẽ làm hợp đồng và danh sách hành khách đi trên xe để đối phó với cơ quan chức năng.

Trong khi đó, các “bến cóc” thường tập trung ở các khu vực công cộng như gần bến xe khách liên tỉnh, chợ trung tâm, bệnh viện lớn, các tuyến quốc lộ... để phục vụ các “xe dù”.

Thiếu tá Huỳnh Trung Phong, Phó Trưởng phòng CSGT đường bộ-đường sắt, Công an TPHCM cho biết, thời gian qua, các lực lượng như thanh tra, cảnh sát giao thông đã tích cực phối hợp kiểm tra, xử lý xe khách vi phạm trật tự an toàn giao thông trên địa bàn Thành phố. Cụ thể, đã xử phạt 1.390 trường hợp xe khách vi phạm, trong đó có 303 trường hợp dừng, đỗ không đúng nơi quy định.

Tuy nhiên, tình trạng “xe dù” vẫn diễn ra phức tạp, với nhiều cách thức, thủ đoạn đối phó lại sự kiểm tra của các lực lượng chức năng. Trong đó nổi lên là hiện tượng xe khách núp bóng dưới hình thức hợp đồng, du lịch lữ hành hoạt động như tuyến cố định.

Ở góc độ của doanh nghiệp, ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách liên tỉnh và du lịch TPHCM cho rằng, vấn nạn “xe dù, bến cóc” tạo nên môi trường kinh doanh bất bình đẳng, gây thiệt hại cho hành khách khi có sự cố xảy ra, gây mất trật tự vận tải, không đảm bảo an toàn giao thông, làm thất thu ngân sách vì không phải đóng thuế cho Nhà nước.

Hợp thức hóa "bến cóc"?

Để giải quyết vấn nạn này, ông Tính kiến nghị cần thành lập lực lượng kiểm tra liên ngành đặt dưới sự chỉ huy thống nhất của Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND Thành phố. Khi xác định được các điểm có “xe dù, bến cóc”, đoàn liên ngành tiến hành kiểm tra ngay tại chỗ. Ngoài ra, cần nâng mức xử phạt để hạn chế tái phạm.

Bên cạnh đó, để thu hút được xe khách vào bến, ông Tính cho rằng, các bến xe trên địa bàn cần xem xét, điều chỉnh lại giá ra vào bến, phí hoa hồng bán vé, phí đỗ xe qua đêm… Cần cắt, bỏ tối đa các khoản phụ phí cho phù hợp với tình hình thực tế, nhằm giảm gánh nặng về giá, phí khi đưa xe vào bến.

Ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch Chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia cho rằng, trong thời gian tới, để giải quyết tận gốc tình trạng "xe dù, bến cóc", TPHCM và các địa phương cần hoàn thiện quy hoạch các bến xe; xác định, công bố, tổ chức quản lý các điểm đón trả khách cho các xe cố định trên toàn địa bàn.

"Nhiều người cho rằng như thế sẽ hợp thức hóa 'bến cóc'. Nhưng chúng ta phải xác định tại những vị trí thuận tiện cho khách hàng mà có điều kiện kết cấu hạ tầng phù hợp, chúng ta cần phải xem xét, chuyển các 'bến cóc' đó thành điểm đón khách”, ông Hùng nói.

Ông Hùng lấy ví dụ, người dân tại khu vực Suối Tiên, Quận 9 muốn đi các tỉnh Tây Nguyên thì phải đi từ bến xe Miền Đông. Sau đó, từ bến xe này lại chạy ngược lại, qua Suối Tiên để đi lên các tỉnh Tây Nguyên. Việc phát sinh chuyến đi gây thêm ách tắc, tạo ra chi phí cho người dân và xã hội. Nếu tại Suối Tiên, chúng ta quy định một điểm đón trả khách và giao cho chính quyền địa phương quản lý thì lúc ấy “bến cóc” tự khắc sẽ bị loại bỏ.

Ông Khuất Việt Hùng cũng cho biết, sắp tới, Ủy ban ATGT Quốc gia sẽ có văn bản chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải tăng cường quản lý lĩnh vực vận tải hành khách, đặc biệt là công tác thanh tra, kiểm tra; yêu cầu Tổng Cục Đường bộ phân tích dữ liệu thu thập được từ thiết bị giám sát hành trình của các nhóm phương tiện, nhất là xe kinh doanh vận tải du lịch, hợp đồng để phát hiện những xe nghi vấn là “xe dù” để cung cấp thông tin cho Sở Giao thông vận tải TPHCM.

Từ đó, Sở sẽ chỉ đạo Thanh tra giao thông phối hợp với Cảnh sát giao thông Thành phố thực thi nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, xử lý các sai phạm.

Lê Anh