Người thương binh giữ rừng nơi biên giới

Ông Hồ Mơ - người thương binh giữ rừng nơi biên giới - Ảnh: VGP/Minh Trang

Nhặt trẻ mồ côi về nuôi

Nhà của ông Hồ Mơ ở tận trong rừng sâu, nhưng dân bản Prin C, xã A Dơi, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, từ người già đến trẻ em đều biết ông, xem ông như “ông bụt” của làng. Đêm đêm, trong ngôi nhà sàn, chuyện của Hồ Mơ được dân bản truyền tụng như cổ tích.

18 tuổi, Hồ Mơ tham gia quân đội đúng vào thời kỳ địch leo thang thực hiện cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc. Hơn 10 năm trong quân đội, qua nhiều cương vị khác nhau, Hồ Mơ luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được vinh dự ra Hà Nội gặp Bác Hồ.

Năm 1982, ông trở về quê hương lập nghiệp, mang trong mình thương tật 3/4, mất một nửa ống chân vì bom đạn chiến tranh. Câu chuyện về “ông bụt” ở bản bắt đầu cách đây hơn 30 năm trong một lần băng rừng, Hồ Mơ bắt gặp một bé trai còn đỏ hỏn bị bỏ lại trong lán cũ giữa rừng sâu. Hồ Mơ mang đứa trẻ về nuôi.

Chuyện “nhặt” trẻ mồ côi về nuôi khiến ông phải chịu nhiều sức ép của dân làng. Bởi theo tục của người Vân Kiều, Pa Kô, đứa bé mới sinh ra không còn bố mẹ thì nó phải chết theo bố mẹ, không thì con ma rừng cũng sẽ bắt. Biết đó là hủ tục khó thay đổi nên Hồ Mơ quyết tâm phải nuôi đứa trẻ mạnh khỏe, khôn lớn để chứng minh cho dân làng rằng: Không có con ma rừng nào, nếu mình biết yêu thương con trẻ. 

Dường như có một cái duyên, đến bây giờ ông đã “nhặt” và làm cha của 13 người con, trong đó 10 đứa con nuôi đã trưởng thành và được dựng vợ gả chồng. Ông cho mỗi đứa con một nếp nhà sàn, một con bò, một con trâu lấy vốn để làm ăn. Nhớ lại những ngày tháng chăm nuôi từng đứa trẻ mồ côi đến khi trưởng thành, Hồ Mơ không thể tin mình đã làm được. Ông kể: “Sau giải phóng, dân bản nghèo lắm. Hằng ngày, mình phải vào rừng đào củ mài, phát nương trồng thêm củ sắn để nuôi con”.

Người “kiểm lâm” đặc biệt của bản làng

Trong gần 20 năm qua, Hồ Mơ đã tự nguyện làm "kiểm lâm” không cho ai chặt phá, giữ rừng đầu nguồn xanh tươi, tránh lũ quét, bảo vệ môi trường. Hỏi ông tại sao lại tự nguyện và tâm huyết với công tác bảo vệ rừng đến thế, ông tâm sự: “Hồi xưa mình chiến đấu với đế quốc, có rừng che, mình mới chiến đấu được, rừng như cha như mẹ che chở cho mình. Giống như thế, bây giờ làm ăn cũng cần có rừng để bảo vệ môi trường, chống lụt bão”.

Ông kể, lúc trước, ở A Dơi rừng bạt ngàn, nhưng rồi phần vì bom đạn giặc đốt cháy, phần vì do lối canh tác lạc hậu của bà con quen phá rừng làm rẫy đã khiến nhiều cánh rừng trơ trụi đi. Là một người con của núi rừng, Hồ Mơ rất buồn khi diện tích rừng cứ bị thu hẹp dần. Ông luôn trăn trở phải làm thế nào để bà con bỏ thói quen phá rừng làm rẫy, bỏ tập tục canh tác lạc hậu. Do vậy, ông đã đi tiên phong trong việc khai hoang ruộng nước, khai thác thế mạnh của vùng gò đồi, trồng hồ tiêu, trồng cà phê và chăn nuôi ngay tại gia đình theo cách canh tác của người đồng bằng. Rồi Hồ Mơ tự mình đứng ra khoanh nuôi bảo vệ cánh rừng xung quanh khe Sa Lau. Vừa làm, Hồ Mơ vừa động viên bà con trong làng, trong bản cùng làm theo. Lúc nào về họp dưới ủy ban ông cũng nhắc nhở mọi người phải giữ rừng này cho con cháu mai sau.

Để phát triển kinh tế gia đình, đồng thời để nuôi lớn những đứa con mà ông đưa về, Hồ Mơ quyết chí làm giàu. Ròng rã hơn 3 tháng trời, từ sáng tinh mơ cho đến khi mặt trời khuất núi, Hồ Mơ một mình phát cây làm đường, làm thủ tục xin chính quyền địa phương vỡ đất, gây dựng trang trại làm kinh tế. Không có nước tưới, ông đắp đập dâng, bắc đường dẫn nước từ trên núi về.

Với nghị lực và quyết tâm làm giàu bền bỉ, bây giờ, ông đã có một trang trại gần 10 ha cao su, sắn, chuối, lúa nước cùng 3 ao nuôi cá, hơn 50 con trâu bò, mang lại thu nhập từ 60-90 triệu/năm. Nhìn trang trại cao su xanh mướt đã cao ngang đầu người, Hồ Mơ bấm đốt tay nhẩm tính, nay mai cây cao su cho khai thác, đàn trâu bò, gà đẻ thêm nhiều con nữa, gia đình ông sẽ thu hàng trăm triệu.

Nói là làm được nên ông Hồ Mơ rất có uy tín đối với bản làng. Ông Hồ Phúc Yên, Bí thư Đảng ủy xã A Dơi, cho biết tuyên truyền về chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, Hồ Mơ chỉ cần nói một lần là dân nghe.

Năm nay, đã hơn 70 tuổi, nhưng người thương binh từng 4 lần được phong tặng Danh hiệu Dũng sỹ diệt Mỹ ấy vẫn khỏe mạnh, ấp ủ nhiều dự định giúp làng, giúp bản. Với những đóng góp cho bà con dân bản, ông được Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, UBND tỉnh Quảng Trị tuyên dương, khen thưởng nhiều lần.

Minh Trang