Phát động chiến dịch “Cái ôm đầu tiên” cứu trẻ sơ sinh

Cần duy trì tiếp xúc da kề da giữa mẹ và bé ngay sau sinh. Ảnh: VGP/Thúy Hà

Theo đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong hai thập kỷ vừa qua, Việt Nam đã đạt được những bước tiến lớn trong giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi trong tháng đầu sau sinh, đạt Mục tiêu Thiên niên kỷ về giảm tỷ lệ trẻ tử vong.

Tuy nhiên, trong năm 2012, vẫn có trên 17.000 trẻ sơ sinh tử vong trong tháng đầu đời. Vì lý do này, chiến dịch “Cái ôm đầu tiên” sẽ giúp mọi người hiểu được tầm quan trọng của chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm.

“Cái ôm đầu tiên” đề cập đến các nguyên nhân cơ bản nhất của tử vong hoặc bệnh tật ở trẻ sơ sinh, như đẻ non (sinh non), sơ sinh nhẹ cân hoặc mắc nhiễm trùng nặng như viêm phổi hoặc tiêu chảy.

TS Shin Young-soo, Giám đốc Văn phòng khu vực Tây Thái Bình Dương của WHO cho biết, có quá nhiều trẻ sơ sinh tử vong vì những yếu tố có thể phòng ngừa được, ví dụ như bệnh tật, và chiến dịch “Cái ôm đầu tiên” sẽ giải quyết thách thức này bằng cách thúc giục phụ nữ và nhân viên y tế thực hiện các bước đơn giản nhằm bảo vệ trẻ sơ sinh ngay sau sinh.

Theo các chuyên gia, chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm bắt đầu bằng “Cái ôm đầu tiên”, hay duy trì tiếp xúc da-kề-da giữa mẹ và bé ngay sau sinh. Phương pháp đơn giản này giúp ủ ấm trẻ, chuyển máu từ bánh nhau và những vi khuẩn có lợi từ mẹ sang con và khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn.

Sau tiếp xúc da-kề-da, kẹp dây rốn được thực hiện và cắt rốn bằng dụng cụ tiệt trùng. Các bà mẹ có thể cho con bú khi thấy trẻ có những dấu hiệu đòi ăn như chảy dãi, lia lưỡi, ngọ nguậy tìm vú mẹ và gặm nắm tay hay ngón tay.

Bú sớm đặc biệt quan trọng, vì sữa non, hay “những giọt sữa đầu tiên”, cung cấp cho trẻ đầy đủ dinh dưỡng thiết yếu, kháng thể và tế bào miễn dịch.

Các chăm sóc thường quy khác như cung cấp vitamin K, nhỏ thuốc mắt, tiêm phòng, cân bé và thăm khám toàn thân cần được tiến hành ngay sau bữa bú đầu tiên của trẻ. Cần thực hiện những bước chăm sóc này theo thứ tự chuẩn để đạt được kết quả tối ưu.

Chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm có thể được thực hiện ở tất cả các phòng đẻ, kể cả các bệnh viện (BV) huyện, trạm y tế xã ở vùng sâu, hay các vùng khó tiếp cận của Việt Nam - nơi có tỷ lệ tử vong sơ sinh cao.

Chiến dịch “Cái ôm đầu tiên” được phát động từ ngày 14/7. Ngay trong tuần này, WHO phối hợp với Bộ Y tế phát động chiến dịch tại 3 BV là Từ Dũ, Sản Nhi Đà Nẵng và Phụ sản Trung ương – 3 trung tâm điển hình về chăm sóc sơ sinh sớm thiết yếu ở Việt Nam, nơi đã áp dụng các thực hành về “Cái ôm đầu tiên”.

WHO cũng sẽ hỗ trợ phát triển 3 trung tâm điển hình này thông qua tập huấn cho các bác sĩ, nữ hộ sinh, y tá và tạo ra môi trường hỗ trợ bà mẹ, trẻ sơ sinh được nhận chăm sóc sơ sinh sớm tại BV.

Thúy Hà