Quản lý thực phẩm sạch: Quy định nhiều, tuyên truyền ít

Người tiêu dùng hiểu chưa đúng về chất bảo quản nông sản do thiếu thông tin. Ảnh minh họa

Thực tế việc sản xuất và quản lý các thực phẩm đạt điều kiện VSATTP trong những năm qua đã được cải thiện. Bằng chứng là tại Việt Nam đã cho ra đời các quy chuẩn chất lượng cho nông sản và lương thực có nguồn gốc động thực vật… mà người ta hay nói nhiều nhất đó là tiêu chuẩn GAP, hay cụ thể hơn là VietGap.

Tuy nhiên, những thông tin trên ít có điều kiện tiếp cận và ghi dấu ấn với người tiêu dùng như những thông tin về thức ăn nhiễm khuẩn, các vụ ngộ độc tập thể, hoa quả có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) cao….

Điển hình là nhận thức về chất bảo quản nông sản của người dân đa phần đều bị ấn tượng là độc hại trong khi hầu hết các chất này đều lành tính và có thể ăn ngay sau khi phun lên rau quả.

Theo ông Nguyễn Xuân Hồng, mức tối đa cho phép lượng tồn dư thuốc BVTV là chưa hề ảnh hưởng gì đến sức khỏe người tiêu dùng mà chỉ là nguy cơ. Khi phát hiện thấy dư lượng các chất BVTV đạt ngưỡng cho phép hoặc bắt đầu có dấu hiệu vượt ngưỡng  thì các cơ quan quản lý Nhà nước sẽ phải tăng cường truy xuất nguồn gốc, tìm hiểu nguyên nhân, lý do tại sao lại xuất hiện các chỉ số này ở các loại thực phẩm đó.

Những trường hợp vượt mức dư lượng thuốc BVTV cho phép đột biến, các cơ quan quản lý Nhà nước sẽ thông báo cho người tiêu dùng không sử dụng các thực phẩm đó. Thậm chí, cơ quan quản lý yêu cầu các đơn vị bán các sản phẩm này phải thu hồi toàn bộ lượng hàng có trên thị trường.

“Các chất bảo quản cho nông sản sau thu hoạch không phải là thuốc trừ bệnh, không phải là thuốc trừ sâu mà là các chất chống ô xy hóa. Hiện nay còn có những chất bảo quản mà Nhật Bản sử dụng có thể bảo quản được rau, quả đến 10 năm! Nhiều lần tôi đã giải thích, vượt dư lượng tối đa cho phép cũng chưa đồng nghĩa với việc mất an toàn, giống như luật giao thông, bao giờ nhà quản lý cũng đưa ra chỉ tiêu, chỉ số để khi phát hiện còn đủ thời gian ngăn chặn”, ông Hồng nói.

Tuy nhiên, trên thực tế, việc công bố danh mục các thuốc bảo quản sau thu hoạch chưa được quan tâm vì đa số là những chất lành tính. Nhận thấy bất cập này, Bộ NNPTNT chuẩn bị ban hành danh mục các chất bảo quản nông sản được công nhận là an toàn.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát đã yêu cầu các đơn vị chức năng của Bộ NNPTNT phải chủ động hơn nữa trong cung cấp, làm rõ những thông tin mà dư luận đang quan tâm như: Chè bẩn, gạo mốc được làm sạch, chuối dùng thuốc để chín ép…

Dẫu vậy, câu chuyện “một mất mười ngờ” vẫn là đang thách thức lớn với các cơ quan quản lý trong việc lấy lại niềm tin người tiêu dùng vào thực phẩm sạch trên thị trường nội địa.

Đỗ Hương