Tỷ lệ trẻ tiêm vaccine viêm gan B tiếp tục đạt thấp

Trẻ được tiêm trong Chương trình tiêm chủng mở rộng tại trạm y tế xã An Phú, TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. VGP/Thúy Hà

Trong đó, các cơ sở y tế ở tuyến huyện đạt tỷ lệ cao hơn tuyến tỉnh và Trung ương. Đặc biệt, tại các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, tỷ lệ này càng đạt thấp, trong khi số trẻ được tiêm các mũi vaccine khác trong Chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) lại khá cao…

Theo ông Trần Đắc Phu, nguyên nhân của tình trạng này là do người dân thiếu lòng tin từ một số sự cố trẻ sơ sinh tử vong sau tiêm vaccine viêm gan B, dù các chuyên gia y tế đã xác định nguyên nhân của những sự cố đó không phải do vaccine.

“Tỷ lệ này đạt thấp còn do một số bệnh viện chưa triển khai quyết liệt hoặc ngần ngại khi triển khai, thậm chí còn có cán bộ tiêm chủng sợ tiêm vaccine này”, ông Phu nói.

Tuy nhiên, theo giải thích của GS.TS Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, vaccine viêm gan B là vaccine tái tổ hợp, bất hoạt, được điều chế từ huyết tương người lành mang kháng nguyên bề mặt virus viêm gan B (HBsAg) không có triệu chứng lâm sàng, vì vậy không có khả năng gây ra độc lực.

“Vaccine này tuyệt đối an toàn, không gây ra những phản ứng phụ đáng kể song cũng có thể gây đau nhẹ tại chỗ tiêm nhưng sẽ hết vài ngày sau khi tiêm”, GS Đặng Anh Đức cho biết.

Là một trong những nước chịu gánh nặng bệnh tật do viêm gan B, Việt Nam đã đưa vaccine này vào  Chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 1997. Năm 2005, tỷ lệ trẻ được tiêm mũi này trong 24 giờ đầu sau sinh đạt hơn 60%. Đến năm 2012 đạt 75%, tuy nhiên sau một số sự cố liên quan đến vaccine này, tỷ lệ trẻ được tiêm viêm gan B đã giảm còn 55,4% năm 2014.

TS Dương Thị Hồng, Trưởng Văn phòng tiêm chủng mở rộng quốc gia cho biết, đây là một mối lo và cũng là vấn đề cần tiếp tục phải được ưu tiên khi mà mục tiêu giảm tỷ lệ mắc viêm gan B sơ sinh cho trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 1% vào năm 2017 của Chương trình TCMR đang đến gần.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để phòng viêm gan B, cách tốt nhất là tiêm đầy đủ 4 mũi cho trẻ, trong đó mũi thứ nhất phải được tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh. Trường hợp người mẹ không mắc viêm gan B, trẻ vẫn cần phải được tiêm vaccine này vì trẻ có thể bị lây ngang trong quá trình chăm sóc nếu tiếp xúc với nguồn bệnh.

Trẻ dưới 10 tuổi bị nhiễm virus viêm gan B thì 90% trở thành mãn tính, 80% trường hợp dẫn tới ung thư gan và xơ gan do liên quan đến viêm gan B mãn tính.

Nếu trẻ được tiêm vaccine sớm có thể ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan B, thậm chí sau khi phơi nhiễm virus này.

Để đạt được tỷ lệ cao trẻ sơ sinh được tiêm vaccine viêm gan B, theo ông Trần Đắc Phu là phải lấy được lòng tin của người dân về chất lượng vaccine này. Đặc biệt, mới đây, tổ chức WHO đã công nhận vaccine của Việt Nam đạt tiêu chuẩn quốc tế, trong đó có vaccine viêm gan B có thể xuất khẩu.

“Vì vậy, các bậc phụ huynh không nên quá lo lắng về chất lượng vaccine mà hãy cho trẻ đi tiêm đúng lịch để bảo vệ thế hệ tương lai”, ông Trần Đắc Phu khuyến cáo.

Hưởng ứng “Tuần lễ tiêm chủng” do tổ chức WHO khu vực Tây Thái Bình Dương phát động từ ngày 24-30/4, với chủ đề “Chung tay cùng tiêm chủng bảo vệ cộng đồng”, Bộ Y tế phối hợp với UBND tỉnh Bắc Giang sẽ tổ chức Tuần lễ tiêm chủng tại Bắc Giang sáng 24/4.

Sự kiện này nhằm tăng cường các hoạt động truyền thông, tuyên truyền về tiêm chủng để huy động sự tham gia, hưởng ứng, đầu tư của chính quyền các cấp cho hoạt động tiêm vaccine phòng bệnh; đồng thời nêu cao trách nhiệm của người dân trong việc chủ động, tự giác thực hiện tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch.

Từ tháng 5-6 tới, Chương trình TCMR sẽ triển khai tiêm vaccine phối hợp Sởi-Rubella thường xuyên. Lịch tiêm như sau: khi trẻ được 9 tháng tuổi vẫn tiêm một mũi vaccine sởi đơn như hiện nay, đến 12 tháng tuổi trẻ sẽ được tiêm mũi vaccine kết hợp sởi-rubella.

Thúy Hà