Khắt khe trong mở ngành đào tạo y, dược để nâng cao chất lượng nhân lực

(Chinhphu.vn) - Để đạt được mục tiêu trở thành một cơ sở đào tạo ngành y-dược có uy tín trong nước và quốc tế, các trường phải xây dựng một lộ trình rất cụ thể, chi tiết nhằm phát huy tối đa nguồn lực để tiếp tục xây dựng và phát triển.

04/07/2018 16:28

Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và đào tạo (Bộ Y tế) Nguyễn Minh Lợi. Ảnh: VGP/Phương Liên

Đó là những trao đổi của ông Nguyễn Minh Lợi, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và đào tạo (Bộ Y tế) về câu chuyện mở ngành đào tạo trình độ đại học (ĐH) các ngành y-dược tại trường đa ngành, không thuộc khối chuyên ngành y, dược nhằm thực hiện chủ trương đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đại học trong lĩnh vực khoa học sức khỏe, nâng cao chất lượng đội ngũ thầy thuốc.

Trong lĩnh vực đào tạo ngành y, ông có ý kiến như thế nào với những trường ĐH đa ngành mở ra các khoa, ngành đào tạo cho lĩnh vực này?

Trong xu hướng phát triển kinh tế-xã hội, nhu cầu về đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cũng như xu hướng hội nhập quốc tế trong khối ngành y-dược đang có những yêu cầu và thách thức rất lớn. Trước xu thế này, việc mở rộng các cơ sở đào tạo cũng như mở rộng quy mô đào tạo là một thực tế không tránh khỏi.

Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu chất lượng, cung cấp nguồn nhân lực đảm bảo việc nâng cao chất lượng chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân và hội nhập quốc tế thì việc mở trường, mở ngành là một chuyện nhưng làm thế nào để đáp ứng yêu cầu đó lại là một thách thức rất lớn. Chính vì vậy, trong thời gian qua, chúng tôi đã phối hợp với Bộ GD&ĐT triển khai xây dựng nhiều các thể chế, chính sách để đưa ra các tiêu chuẩn, tiêu chí, kể cả về quá trình đào tạo cũng như kiểm soát đầu ra để đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực cho hệ thống y tế. Đây là nội dung rất lớn mà chúng tôi đang triển khai, đặc biệt là lúc đang chuẩn bị sửa đổi Luật Giáo dục cũng như Luật Giáo dục đại học để đáp ứng yêu cầu này.

Qua kết quả đào tạo khoá đầu tiên chuyên ngành Bác sĩ đa khoa của Khoa Y Dược, ĐH Quốc gia Hà Nội, ông có đánh giá thế nào về chất lượng đào tạo?

Đối với ĐH Quốc gia Hà Nội, Khoa Y Dược được thành lập từ năm 2010 và sau đó 2 năm bắt đầu đào tạo y khoa, đến tháng 6/2018 tốt nghiệp khoá Bác sĩ đa khoa đầu tiên. Qua theo dõi, chúng tôi nhận thấy rằng ĐH Quốc gia Hà Nội đã có những nỗ lực rất lớn, đã có những củng cố về đội ngũ cán bộ, giảng viên, có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với nhiều bệnh viện tuyến Trung ương cũng như Thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng trong thời gian tới, ĐH Quốc gia Hà Nội và Khoa Y Dược cần tiếp tục củng cố hơn nữa về đội ngũ giảng viên đặc biệt là đội ngũ giảng viên chuyên ngành có trình độ cao.

ĐH Quốc gia Hà Nội cũng đã có Bệnh viện ĐH Quốc gia Hà Nội, chúng tôi kiến nghị phải tiếp tục xây dựng bệnh viện này trở thành một bệnh viện thực hành cho Khoa Y Dược. Có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu đào tạo nhân lực y tế trong thời gian tới.

Điều mà người dân lo ngại hiện nay là những trường mở mới ngành y sẽ có chất lượng đào tạo như thế nào. Theo ông, những trường mở mới ngành y-dược sẽ phải làm gì để đào tạo một đội ngũ chất lượng cao giống như là những trường đã đào tạo chuyên sâu về ngành này?

Hiện nay, nhu cầu và xu hướng mở rộng đào tạo nhân lực y tế, đặc biệt là ngành y khoa khá lớn. Để giải quyết thách thức này, chúng tôi đã phối hợp với Bộ GD&ĐT, vừa rồi đã ban hành Thông tư 22 về tiêu chuẩn mở ngành đào tạo, đã đưa những tiêu chí mở ngành y dược lên rất cao. Đồng thời, Chính phủ đã ban hành Nghị định 111 về tổ chức đào tạo thực hành trong khối ngành sức khoẻ, cũng đã đưa những tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện về cơ sở thực hành. Ví dụ như để đào tạo được bác sĩ y khoa thì phải có cơ sở thực hành là bệnh viện đa khoa hạng 1, phải có đội ngũ giảng viên đáp ứng đủ yêu cầu, phải có chứng chỉ hành nghề, phải tham gia hoạt động chuyên môn ở các cơ sở y tế…

Cần phải có rà soát sớm để tìm ra những trường hợp đã được phép đào tạo nhưng chưa đủ tiêu chí của Thông tư 22 cũng như của Nghị định 111. Nghị định 111 yêu cầu tới ngày 1/1/2019 phải đáp ứng đủ yêu cầu, nếu không đáp ứng được sẽ phải xem xét cho dừng tuyển sinh.

Trong thời gian tới, chúng tôi đang cùng Bộ GD&ĐT sửa Luật Giáo dục cũng như Luật Giáo dục đại học, trong đó có nhiều tiêu chí về đào tạo nhân lực y tế sẽ được quy định rất cụ thể và chặt chẽ hơn.

Thời điểm thực hiện Thông tư 22 cũng sắp đến, trong số các trường y, ông thấy có bao nhiêu trường có nguy cơ có thể sẽ phải dừng đào tạo nhân lực y tế?

Sau khi có Thông tư 22 cũng như Nghị định 111, hai Bộ GD&ĐT và Y tế đang phối hợp và rà soát để có số liệu cụ thể và có những khuyến cáo cụ thể đối với từng cơ sở đào tạo. Ví dụ như Thông tư 06 mới nhất của Bộ GD&ĐT cũng đã công bố công khai năng lực đào tạo của các cơ sở. Nghị định 111 cũng yêu cầu các cơ sở thực hành phải công bố đủ điều kiện về thực hành. Khi những thông tin đã công khai, minh bạch thì người học hay người dân có thể xem xét, lựa chọn để biết được là cơ sở nào đang còn vướng mắc về các tiêu chuẩn, tiêu chí.

Ông có đánh giá như thế nào về việc mở các ngành, các khoa y trong các trường đại học đa ngành. Điều này sẽ có những thuận lợi và khó khăn gì so với các trường đơn ngành và chuyên ngành?

Câu chuyện mở trường đa ngành hay đơn ngành không phải là vấn đề thách thức mà quan trọng nhất là khi mở ngành có đáp ứng được yêu cầu hay không. Qua theo dõi, chúng tôi cũng nhận thấy, những trường chuyên ngành truyền thống, có thế mạnh là được Nhà nước đầu tư, có bề dày hoạt động. Tuy nhiên, với những cơ sở đào tạo mới, nếu có sự đầu tư bài bản, căn cơ và rà soát theo tiêu chí, tiêu chuẩn của Nhà nước đưa ra cũng như là xem xét các mô hình của quốc tế thì vẫn có thể yên tâm được về chất lượng đào tạo. Nhưng với điều kiện là ngoài những việc cho phép đào tạo thì cần có quá trình giám sát và kiểm tra thường xuyên để các cơ sở này phải duy trì và tăng cường các điều kiện duy trì chất lượng.

Phương Liên (thực hiện)