Bàn về trách nhiệm xã hội của DN

Tại Hội thảo: “Cách tiếp cận Châu Á đối với Trách nhiệm Xã hội của doanh nghiệp” tổ chức ngày 19/11 tại TPHCM, các chuyên gia đến từ nhiều nước châu Á cho rằng, CSR đã trở nên phổ biến trong cộng đồng DN toàn cầu và được coi là yếu tố bền vững cho sự phát triển. Cùng với tốc độ phát triển kinh tế của châu Á, CSR đã được các tập đoàn kinh tế công nhận là yếu tố quan trọng để phát triển DN và xã hội.

Theo ông Paul Linnars, Trưởng Văn phòng đại diện Viện Konrad Adenauer tại Nhật Bản, mỗi DN được xem là một công dân DN trong “hành tinh” DN. Vì vậy, vai trò của từng DN trong “hành tinh” DN là phải cùng nhau giải quyết các vấn đề lớn như: An ninh năng lượng; xóa đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm; bảo vệ môi  trường, sử dụng hiệu quả năng lượng và ứng phó với biến đổi khí hậu; phòng chống tham nhũng; thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ… chứ CSR không chỉ đơn thuần là các hoạt động từ thiện, quyên góp.

Do đó, để làm được những nhiệm vụ mang tầm thế giới nêu trên, không chỉ một DN, một tập đoàn, một quốc gia mà cần sự liên kết chung tay của tất cả cộng đồng DN trên toàn thế giới, ông Paul Linnars, khẳng định.

Tuy nhiên, không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trong khu vực châu Á, thách thức lớn nhất của CSR là các DN việc hiểu hết ý nghĩa, phạm vi, chuẩn mực của các hoạt động SCR. Theo đó, CSR chưa thực sự phát triển đúng với trách nhiệm và sứ mệnh của nó.

Nguyên nhân, theo ông Paul Linnars, bên cạnh nhận thức của các DN về CSR  thấp, còn tồn tại nhiều rào cản như: nguồn lực của các DN ở châu Á còn thấp (chủ yếu là các DN nhỏ và vừa); các khung pháp lý ở các quốc gia chưa hoàn thiện. Cụ thể, nhiều các chi phí cho CSR chưa được hạch toán vào chi phí sản xuất; chưa có các chính sách khuyến khích, ưu tiên với những DN tích cực trong CSR.

Cân bằng giữa lợi nhuận và CSR để phát triển bền vững

Theo ông Jerry Bernas, Giám đốc chương trình, mạng lưới CSR ASEAN tại Singapore, một môi trường sống, môi trường kinh doanh an toàn, lành mạnh và bền vững sẽ tạo điều kiện cho mỗi một DN phát triển. Muốn có môi trường thuận lợi để phát triển các hoạt động sản xuất, kinh doanh, chính bản thân các DN (những tế bào của môi trường kinh doanh này) phải là những chủ thể để tác động và tạo ra môi trường thuận lợi đó. Chính vì vậy, mỗi một DN phải luôn ý thức CSR là một trong những mục tiêu phát triển bền vững DN của mình.

Bên cạnh phải xây dựng một chiến lược mang tính tầm nhìn khu vực và thế giới về hoạt động CSR, các quốc gia cũng phải có những quy định riêng về CSR trên cơ sở hệ thống pháp lý, điều kiện kinh doanh của mình. Đồng thời, để cần bằng giữa lợi nhuận và CSR, các DN phải thường xuyên đánh giá các hoạt động kinh doanh của mình để từ đó đưa ra các định hướng cho CSR phù hợp với năng lực của DN mình.

Ông Jerry Bernas cho rằng, để thực hiện CSR thì bản thân các chủ DN phải ý thức CSR là nhiệm vụ chung của tất cả cộng đồng DN từ đó trong quá trình hoạch định chiến lược phát triển DN luôn coi trọng CSR và phát triển nó.

Minh chứng cho vấn đề này, ông Jerry Bernas cho biết, ở Philippines, chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh Jollibee đã cung cấp toàn bộ nguồn vốn, hỗ trợ cho kỹ thuật cho bà con nông dân của 2 tỉnh của Philippines để sản xuất khoai tây và gà nhằm cung cấp cho hệ thống này trên toàn thế giới thay bằng mua và nhập ngoại (mặc dù giá thành nhập nguyên liệu từ nước ngoài rẻ hơn). Tuy nhiên, sau 2 năm đầu tư, Jollibee đã có nguồn nguyên liệu có giá thành rẻ hơn 20-30% giá nhập và chủ động hoàn toàn nguồn nguyên liệu cho chế biến.

Bên cạnh đó, các Chính phủ phải đưa ra những quy định, chế tài về trách nhiệm xã hội của các DN trong nước cũng như DN nước ngoài khi đến đầu tư tại nước mình để từ đó đưa CSR như một nhiệm vụ, một chiến lược trong quá trình phát triển của từng DN.

Chia sẻ tại Hội thảo, ông Sam Lee, Giám đốc điều hành Công ty InnoCR, Trung Quốc cho biết, kinh nghiệm từ một số công ty, tập đoàn lớn của Trung Quốc cho thấy, các DN đã thể hiện trách nhiệm xã hội ngay chính trong DN của mình như quan tâm tới đời sống của người lao động, nâng cao thu nhập của người lao động và các vấn đề an sinh xã hội khác; xây dựng công ty, nhà máy theo yếu tố đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường; sản xuất các sản phẩm có chất lượng tốt, thân thiện môi trường; sử dụng các năng lượng xanh, tự nhiên. Đây cũng là một cách thực hiện CSR hiệu quả và linh hoạt, ông Sam Lee khẳng định.

Thanh Thủy