Arles – “thành phố La Mã” trên đất Pháp

Toàn cảnh thành phố Arles

Arles được người Ai Cập thành lập vào thế kỷ VI trước Công nguyên. Năm 535 trước Công nguyên, Arles rơi vào tay người Celtic Salluvii và được đổi tên lại là Arelate. Người La Mã chiếm Arles năm 123 trước Công nguyên và cho xây dựng một kênh đào nối với Địa Trung Hải. Từ đó, Arles trở thành một cảng quan trọng nối Pháp, Ý và Tây Ban Nha.

Năm 46 trước Công nguyên, Hoàng đế La Mã Julius Caesar bắt đầu cho xây dựng các công trình kiến trúc quan trọng như: quảng trường chính, đấu trường, nhà hát, khu lăng mộ, rạp xiếc... Thế kỷ XII, đô thị này trở thành một vương quốc của người Tây Ban Nha, sau đó là thuộc địa của người Đức. Năm 1378, Hoàng đế Charles IV của Đế chế La Mã thần thánh đã nhường Arles lại cho Pháp…

Với những công trình La Mã cổ còn tồn tại đến ngày nay, Arles được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới năm 1981.

Đấu trường La Mã ở Arles

Công trình kiến trúc cổ tiêu biểu nhất còn tồn tại ở Arles là đấu trường La Mã, được xây dựng vào năm 70-80 sau Công nguyên với sức chứa 26.000 người. Đấu trường hình oval , mặt tiền có dãy cuốn đôi với 60 cửa tò vò, mỗi cửa rộng khoảng 3,4 mét Bên trong có 34 hàng ghế ngồi xây trên nền đá. Thời Trung cổ, đấu trường trở thành một pháo đài với nhiều tháp canh. Sau đó, phần lớn các tháp bị phá hủy, chỉ còn sót lại 3 tháp. Ngày nay, du khách có thể leo lên tòa tháp gần cổng vào phía Bắc của đấu trường, ngắm khu phố cổ và Nhà hát La Mã gần bên.

Một công trình cổ khác của Arles là Nhà hát La Mã được xây dựng vào đầu thế kỷ I có sức chứa 8.000 người với 33 bậc ghế ngồi. Ban đầu nhà hát được lát đá cẩm thạch xanh và đỏ, trang trí với nhiều tượng điêu khắc. Thời Trung cổ, nhà hát bị bỏ hoang; người ta lấy đá từ nhà hát đi xây tường thành. Hiện tại, nhà hát chỉ còn hai cột trụ nguyên vẹn bên cạnh rất nhiều mấu cột.

Các cuộc khai quật tại nhà hát đã tìm ra nhiều bức tượng cổ, tiêu biểu là bức “Thần Vệ nữ vùng Arles” đang được trưng bày tại Bảo tàng Louvre ở Paris. Ngày nay, nhà hát là nơi diễn ra lễ hội nhạc kịch của Arles vào tháng 7 hàng năm.

Cột trụ La Mã phía trước Tòa thị chính của Arles cũng là một công trình cổ xây dựng vào thế kỷ IV, cao 20 mét được làm bằng đá granite đỏ. Năm 1676, cột trụ được trùng tu lại, đặt trước Tòa thị chính của thành phố.

Nhà thờ St. Trophime

Nhà thờ St. Trophime được xây dựng trên nền một nhà thờ cổ La Mã cũng là một điểm tham quan thú vị ở Arles.

Gian giữa Nhà thờ cao khoảng 20 mét, các gian bên thấp hơn vây xung quanh. Nhà thờ có nhiều cửa sổ nhỏ và cao. Trong nhà thờ có những bức tượng điêu khắc đặc sắc về các vị thánh trong lịch sử Arles, mỗi tượng được ngăn cách với nhau bằng một cột đá xám, chân cột trang trí với các tượng sư tử. Phần đặc sắc nhất của nhà thờ là hàng cột ở các dãy hành lang có phần mấu cột và chân cột trang trí với nhiều tượng điêu khắc rất đẹp mắt.

Thành phố Arles nằm trong vùng khí hậu Địa Trung Hải với mùa đông và xuân thường có gió lạnh và khô. Mùa hè trời trong xanh là thời điểm thuận lợi nhất để tham quan thành phố. Thời gian này cũng diễn ra nhiều sự kiện văn hóa đặc sắc như lễ hội đấu bò tót, nhạc kịch, nhiếp ảnh…

Nguyễn Hà Anh (tổng hợp)