Bảo tồn phố cổ Hà Nội theo hướng bền vững

Hội thảo tổng kết chương trình hợp tác bảo tồn phố cổ Hà Nội. Ảnh: Chinhphu.vn

Tiến sĩ Phạm Thúy Loan- Phó Viện trưởng Viện Qui hoạch và Kiến trúc đô thị (Đại học Xây dựng Hà Nội) cho biết: Các chuyên gia Nhật Bản và Việt Nam đã tiến hành 3 cuộc điều tra khảo sát thực địa. Mỗi cuộc điều tra thực hiện trong 2 tuần để đo vẽ, phân tích các giá trị kiến trúc và không gian các ngôi nhà cổ và phỏng vấn người dân trong khu phố cổ.

Kết quả nghiên cứu về bảo tồn và phát triển bền vững khu phố cổ Hà Nội đã thu thập được các số liệu điều tra xác thực, đầy đủ phục vụ cho công tác nghiên cứu tiếp theo; bước đầu xác định được các giá trị cốt lõi của khu phố cổ cần bảo tồn, định hướng và quan trọng hơn là nêu các giải pháp bảo tồn, đồng thời thu hút được sự quan tâm của lãnh đạo địa phương và người dân tham gia bảo tồn các giá trị độc đáo của khu phố cổ Hà Nội.

GS Fukukawa Yuchi- Trưởng đoàn nghiên cứu của Trường Đại học Chiba (Nhật Bản) nhấn mạnh, quá trình bảo tồn phố cổ Hà Nội phải tôn trọng hai yếu tố, một mặt là bảo tồn từng ngôi nhà theo đúng giá trị của nó và mặt khác là sự kết hợp tổng thể cả khu phố để phản ánh cả một thời đại phát triển.

GS Fukukawa Yuchi  cho rằng, mô hình ưu việt của khu phố cổ là mặc dù có mật độ người dân sống khá cao trong diện tích tương đối hẹp, nhưng đảm bảo được tính cộng đồng của sinh hoạt, đồng thời phát huy tỷ lệ về môi trường để đảm bảo sinh hoạt vệ sinh cũng như tính cộng đồng. Tuy nhiên, hiện nay việc cải tạo một cách bừa bãi các ngôi nhà cổ làm mất tính cộng đồng và mất đi không gian thiên nhiên màu xanh giữa các ngôi nhà  nên cần phải quay lại cách sống truyền thống đó.

 Theo GS Fukukawa Yuchi, điều quan trọng nhất là  những ngôi nhà cải tạo mới vẫn giữ  được cảnh quan chung của khu phố cổ, hài hòa với những ngôi nhà có giá trị đang được tiếp tục bảo tồn, tạo thành sự tiếp nối về phong cách sống của  khu phố cổ đó. Cái mới phải cải tạo theo phong cách cổ, nhưng vẫn đảm bảo sinh hoạt hiện đại.

Về các giải pháp bảo tồn phố cổ Hà Nội do nhóm nghiên cứu đưa ra, PGS-TS Doãn Minh Khôi- Viện trưởng Viện Qui hoạch và Kiến trúc đô thị (Đại học Xây dựng) nhận xét: Khi nghiên cứu về phố cổ Hà Nội, điều quan trọng là phải hiểu được những giá trị của khu phố cổ và thể hiện được nhìn từ bên trong và bên ngoài. Các chuyên gia Nhật Bản đã đưa ra những mô hình nghiên cứu phù hợp với không gian của phố cổ và lối sống cộng đồng, có lợi cho khu phố cổ.

Những nghiên cứu, đề xuất trong chương trình hợp tác nghiên cứu trong 3 năm qua giữa các chuyên gia Nhật Bản và Việt Nam đã góp phần nêu lên những giải pháp hữu hiệu để bảo tồn và phát triển bền vững khu phố cổ Hà Nội. Nếu những giải pháp này được triển khai trong thực tiễn, sẽ góp phần  bảo tồn các giá trị di sản độc đáo của "Hà Nội 36 phố phường", gìn giữ các giá trị của di sản khoa học và lâu dài hơn.

  Mai Hồng