Bảo đảm cho sự phát triển ổn định, bền vững, an toàn của thị trường chứng khoán

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Dự án Luật Chứng khoán (sửa đổi) được Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến tại phiên họp thứ 33 diễn ra vào chiều 16/4. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp.

Lý giải về sự cần thiết xây dựng và ban hành Luật Chứng khoán (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, thứ nhất là để thể chế hóa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, trong đó có việc phát triển thị trường vốn và thị trường chứng khoán (TTCK).

Thứ hai là đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính nhà nước, trong đó có cải cách thể chế là một nội dung quan trọng, góp phần thực hiện mục tiêu tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, minh bạch được xác định tại Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020 của Chính phủ.

Thứ ba là nhằm tiếp cận tới các chuẩn mực và thông lệ quốc tế để góp phần thu hút đầu tư trong nước, nước ngoài, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng, góp phần triển khai hiệu quả các điều ước, cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên, trong đó có các Hiệp định thương mại thế hệ mới.

Cuối cùng là khắc phục những tồn tại, hạn chế sau hơn 10 năm thi hành Luật Chứng khoán và bảo đảm thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật liên quan như Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới, đặc biệt trong bối cảnh phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho hay, Dự Luật được xây dựng với mục đích nhằm hoàn thiện thể chế, ổn định môi trường pháp lý bảo đảm cho sự phát triển ổn định, bền vững, an toàn của TTCK, đáp ứng yêu cầu hội nhập, nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với TTCK, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư; bảo đảm TTCK là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của nền kinh tế.

Đồng thời, thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, phát triển đồng bộ thị trường vốn và TTCK. Đảm bảo TTCK hoạt động minh bạch, bền vững, an toàn, chuyên nghiệp, hiện đại; tiếp cận với thông lệ, chuẩn mực quốc tế, xu hướng phát triển, đồng thời phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam. Bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất, đồng bộ với các Luật liên quan và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Cùng với đó là kế thừa những quy định pháp luật về chứng khoán còn phù hợp; bổ sung những nội dung chưa được điều chỉnh; sửa đổi quy định chưa rõ, bất cập; loại bỏ những quy định không còn phù hợp; luật hóa một số quy định hiện hành đã ổn định và phù hợp với thực tế; xử lý những vướng mắc, hạn chế hiện nay của TTCK. Cải cách thủ tục hành chính trong hoạt động chứng khoán và TTCK góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế.

Dự thảo Luật Chứng khoán (sửa đổi) được xây dựng có bố cục gồm 10 chương, 135 điều. So với Luật Chứng khoán hiện hành, dự thảo Luật sửa đổi 98 điều, bổ sung 29 điều, bãi bỏ 30 điều và giữ nguyên 8 điều.

Về phạm vi điều chỉnh, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh, dự Luật đã được sửa đổi, bổ sung, bảo đảm bao quát các nội dung cần điều chỉnh. Theo đó, Luật này quy định các hoạt động về chứng khoán và TTCK; quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực chứng khoán; tổ chức TTCK; quản lý nhà nước về chứng khoán và TTCK.

Thẩm tra sơ bộ dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh khẳng định quan điểm của Thường trực Ủy ban này là cơ bản tán thành với sự cần thiết sửa đổi Luật Chứng khoán nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Thường trực Ủy ban Kinh tế cũng cho rằng, hồ sơ dự án Luật đã được cơ quan soạn thảo chuẩn bị tương đối công phu, đầy đủ theo quy định tại khoản 1 Điều 64 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, một số nội dung sửa đổi về chính sách chưa được đề cập trong báo cáo tổng kết, báo cáo đánh giá tác động chính sách. Do vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Cơ quan soạn thảo bổ sung các nội dung này.

Bố cục của dự thảo Luật là hợp lý, trong đó đã tập trung giải quyết những vấn đề đang vướng mắc hiện nay như chất lượng hàng hóa đầu vào của thị trường, hành vi thao túng giá, chống giao dịch nội gián, cải cách hành chính nâng cao hiệu quả công tác tổ chức vận hành, quản lý, thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm...

Đối với 39 điều, khoản quy định trong dự thảo Luật giao Chính phủ và Bộ Tài chính (trong đó có 25 điều, khoản giao Chính phủ) quy định chi tiết, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, luật hóa tối đa các quy định của văn bản dưới luật đã được kiểm nghiệm và có tính ổn định trong thực tiễn, quy định chi tiết hơn những điều, khoản về nguyên tắc áp dụng để giảm bớt các điều giao Chính phủ quy định.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Bày tỏ tán thành với sự cần thiết xây dựng dự án Luật, nhiều ý kiến thành viên UBTVQH cho rằng, dự án Luật được xây dựng phải bảo đảm thực hiện được mục tiêu thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, phát triển đồng bộ thị trường vốn và TTCK. Đồng thời, bảo đảm TTCK hoạt động minh bạch, bền vững, an toàn, chuyên nghiệp, hiện đại...

Về phạm vi điều chỉnh, một số ý kiến cho rằng dự thảo Luật sửa đổi lần này cần hết sức quan tâm bảo đảm phạm vi điều chỉnh mang bao quát, bao gồm cả hoạt động thị trường, chủ thể thị trường và hoạt động quản lý nhà nước về chứng khoán và TTCK.  Có ý kiến đề nghị cơ quan xây dựng dự án Luật tiếp tục nghiên cứu, rà soát, đối chiếu với quy định tại các luật liên quan nhằm bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của luật của hệ thống pháp luật nói chung.

Cho rằng tính chất, mức độ vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán nói riêng và tài chính nói chung ngày càng phức tạp và tinh vi, có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của TTCK, nhiều ý kiến đề xuất cần có cơ quan chuyên môn có thẩm quyền đủ mạnh để áp dụng các biện pháp ngăn chặn kịp thời, chế tài và mức xử phạt phải phù hợp với tính chất và mức độ vi phạm, bảo đảm tính răn đe của pháp luật và phù hợp với quy mô thị trường.

Bên cạnh đó, các thành viên UBTVQH cũng thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến vào các nội dung liên quan đến dự án Luật về chào bán chứng khoán; vị trí, quyền hạn, nhiệm vụ của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước; mô hình Sở Giao dịch chứng khoán; thanh tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán; hoạt động của tổ chức xã hội-nghề nghiệp trong lĩnh vực chứng khoán;...

Nguyễn Hoàng