Cần biện pháp “rắn” để xử lý “xe vua” chở quá tải

Mức xử phạt cao nhưng xe quá tải vẫn chạy

Theo số liệu từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện cả nước có khoảng 40.000/62.000 xe ô tô tải tự đổ đã thay đổi kích thước thùng chở hàng nhằm chở quá tải trọng.

Ông Thân Văn Thanh, Phó Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam, bày tỏ: Nhiều xe ô tô tải tự đổ ở địa phương được ví như “xe vua”, lực lượng chức năng địa phương gần như khó xử lý vì động chạm lợi ích nhóm. Cũng bởi vậy mà gần một năm qua, Bộ Công an, Bộ GTVT đã vào cuộc, tích cực siết trọng tải xe, triển khai cân xe tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước, song loại xe tải tự đổ này vẫn hoạt động khá rầm rộ trên nhiều tuyến quốc lộ.

Ông Nguyễn Xuân Cường, Phó tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam, cho biết hiện nay tình trạng các xe ô tô tải tự đổ và xe xitec tự ý cơi nới kích thước thùng trong 2 kỳ đăng kiểm, vi phạm Thông tư 32 đang diễn ra phổ biến tại các địa phương. Đây là nguyên nhân chính làm hư hỏng hệ thống cầu, đường, gây mất ATGT, TNGT và sự cạnh tranh không lành mạnh trong hoạt động vận tải.

Trong khi đó, các cơ quan đăng kiểm chưa kiểm soát được những xe này do khi vào đăng kiểm thì các xe này lắp thùng đúng quy định, nhưng đăng kiểm xong lại thay thùng khác. 

Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ băn khoăn: “Chúng ta có đầy đủ cơ sở pháp lý để xử phạt, có đủ điều kiện để thực hiện siết xe quá tải trọng, xe cơi nới. Đến lực lượng thực thi cũng có một đội ngũ đông đảo lên tới 3.000 thanh tra. Mức xử phạt cũng rất cao, song tình trạng xe quá tải trọng, xe cơi nới rầm rập chạy trên đường vẫn tồn tại. Nhưng chúng ta cũng chỉ biết kêu và đổ lỗi cho doanh nghiệp, cho địa phương mà không tự hỏi mình đã làm gì để ngăn chặn? Dường như chúng ta vẫn còn vô cảm với việc kết cấu đường sá bị phá hoại vì xe quá tải”.

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, việc trang bị 63 trạm cân lưu động ở các tỉnh, thành phố trên cả nước cũng chỉ là giải pháp phần ngọn, còn phần gốc là các doanh nghiệp, cá nhân có xe hoán cải, cơi nới, các chủ mỏ vật liệu xây dựng… rất cần phải xử lý nghiêm.

“Theo Nghị định 171 năm 2013, chủ xe là cá nhân vi phạm phạt từ 4-6 triệu đồng; chủ xe là doanh nghiệp vi phạm xử phạt từ 12-18 triệu đồng. Nếu chúng ta thực hiện xử phạt nghiêm, quản lý chặt thì chẳng còn ai dám cơi nới chở quá tải nữa. Gậy trong tay đã được trang bị đầy đủ, chúng ta mà làm không được nữa thì có tội với dân”, Thứ trưởng Thọ bày tỏ.

Chủ xe không… sợ

Cũng theo lãnh đạo Bộ GTVT, một số đơn vị quản lý đường BOT quốc lộ đã phản ánh, không hiếm tình trạng hàng đoàn xe lên tới 40 chiếc rầm rập chạy, trong đó có xe tải trọng cân được lên tới 130 tấn, không đường nào có thể chịu được.

“Tôi vừa đi kiểm tra đột xuất tại một số trạm cân cho thấy, không ít trạm cân còn làm ăn kiểu hình thức. Nếu trạm nào như vậy thì có văn bản kiến nghị xin dừng cân xe đi, còn đã làm thì phải làm chặt”, ông Lê Đình Thọ nhấn mạnh.

Nhiều địa phương phản ánh, có tình trạng xe tải tự đổ chở nguyên vật liệu vẫn chạy trên đường nhưng lực lượng chức năng địa phương khó xử lý. Thậm chí, “xe vua” ở không ít địa phương chính là lợi ích nhóm, nên việc xử lý gặp không ít khó khăn.

Đại diện Sở GTVT Hà Giang cho biết, đơn vị này rất muốn Tổng cục Đường bộ Việt Nam vào cuộc xử lý tình trạng xe quá tải, cơi nới trên địa bàn. “Xe cơi nới thùng, chở quá tải ở địa phương đều có lợi ích nhóm. Nhiều chủ xe, doanh nghiệp chở quá tải không “sợ” Sở GTVT tỉnh, có xe khi bị chúng tôi dừng lại kiểm tra còn công khai phản đối và sau đó chỉ một cuộc điện thoại là xe lại được phép chạy”, đại diện Sở GTVT Hà Giang bày tỏ.

Trong khi đó, lực lượng Thanh tra toàn tỉnh chỉ có 14 người, 9 người phải hoạt động liên tục 3 ca ở trạm cân, nhưng kinh phí hỗ trợ thì không được cấp. “Chúng tôi để nghị cấp kinh phí để duy trì hoạt động của trạm cân, trợ cấp anh em đi làm thì được trả lời rằng “các anh đi làm đã có lương rồi, không cần phải kinh phí nữa”."

Sử dụng hình ảnh làm căn cứ xử phạt nguội

Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết, sẽ thành lập 4 đoàn để thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật về kích thước giới hạn thùng chở hàng ô tô tải tự đổ và các biện pháp ngăn chặn ô tô chở quá tải, ô tô tự đổ vi phạm kích thước thùng chở hàng tham gia thi công các dự án công trình giao thông tại các địa phương như Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng…

Theo đó, đối với xe vi phạm lần đầu, đơn vị Đăng kiểm sẽ thu hồi tem, giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, yêu cầu doanh nhiệp phải khắc phục, cắt giảm kích thước thùng hàng của xe phù hợp quy định. Đối với chủ phương tiện vi phạm lần thứ hai trở đi, đề nghị đơn vị đăng kiểm thu hồi tem, giấy chứng nhận kiểm định và xử phạt theo quy định của pháp luật…

Ngoài ra, ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam, cho biết sẽ kiến nghị Bộ GTVT về giải pháp xử lý xe chở quá tải xếp hàng dài tại hai đầu trạm cân. “Xe đỗ ở hai đầu trạm cân từ 1 tiếng đồng hồ trở lên sẽ cho lực lượng chức năng quay phim, chụp ảnh rồi tháo biển; kiến nghị cho sử dụng hình ảnh làm căn cứ xử phạt nguội”.

Phan Trang