Hội nhập sẽ là thách thức nếu không nhìn nhận lại mình

Đại biểu Trần Hoàng Ngân của TPHCM. Ảnh: VGP/Quỳnh Hoa

Báo cáo của Chính phủ do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đọc trước Quốc hội ngày 20/10 về tình hình kinh tế, xã hội 5 năm qua và phương hướng, nhiệm vụ trong 5 năm tới có 20 trang nhưng dành tới hơn 3 trang để nói sâu về những hạn chế, yếu kém của Chính phủ trong điều hành quốc gia.

Đồng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo (Vĩnh Phúc) cho biết ông cần và nhận thấy trong báo cáo “sự minh bạch trong quản lý, thống nhất cao những cái đã làm được và chưa làm được. Vai trò của Chính phủ là kiến tạo phát triển trong 5 năm tới. Nếu Chính phủ không làm tốt được công việc này thì không thể có một nền quản trị tiên tiến, giúp quốc gia tận dụng được các cơ hội khi các Hiệp định tự do thương mại được ký kết và có hiệu lực”.

Trong báo cáo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ những yếu kém của việc điều hành kinh tế, xã hội thời gian qua: Năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp. Sản xuất kinh doanh và xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước, nhất là nông sản còn nhiều khó khăn. Thực hiện các đột phá chiến lược và tạo nền tảng để đến năm 2020 đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại chưa đáp ứng yêu cầu. Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa vẫn còn vướng mắc, chưa thực sự trở thành động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế - xã hội; các loại thị trường phát triển còn chậm, hiệu quả chưa cao. Phát triển nguồn nhân lực, khoa học công nghệ và kết cấu hạ tầng chưa đáp ứng kịp yêu cầu phát triển. Tái cơ cấu kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng còn chậm. Đổi mới công nghệ, phát triển công nghiệp hỗ trợ và các ngành có công nghệ cao, giá trị gia tăng cao còn chậm. Chưa tham gia được nhiều vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu. Cải cách hành chính trên nhiều lĩnh vực còn chậm, thủ tục còn phiền hà. Cơ cấu tổ chức, bộ máy nhà nước còn cồng kềnh; chức năng, nhiệm vụ vẫn còn chồng chéo, chưa đủ cụ thể. Một số quy định chưa phù hợp với thực tiễn; vẫn còn tình trạng nợ đọng văn bản. Ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng Chính phủ điện tử còn chậm. Năng lực, phẩm chất, đạo đức, tinh thần trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn nhiều hạn chế. Thanh tra, kiểm tra, giám sát và phản biện xã hội hiệu quả chưa cao. Phòng chống tham nhũng chưa đạt yêu cầu. Việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại tố cáo vẫn còn hạn chế...

Ông Bảo bày tỏ ấn tượng với khẳng định của Thủ tướng Chính phủ trong báo cáo hôm qua khi đề cập cái gốc của thực hiện các nhiệm vụ, đạt các mục đích là yếu tố con người và bản thân đại biểu Quốc hội này yêu cầu phải có sự đột phá trong quản lý nhà nước, chọn được người có đủ bản lĩnh, trình độ trong điều kiện hiện nay chứ không thể theo nếp cũ.

Đánh giá tiếp về những công việc đã thực hiện trong nhiệm kỳ, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng tuy thực hiện chậm nhưng chúng ta đã đẩy nhanh tái cơ cấu trong 3 năm gần đây, giúp đất nước có điều kiện phát triển bền vững hơn.

Những kết quả mà Chính phủ đạt được trong nhiệm kỳ này, nhất là các lĩnh vực ổn định hệ thống ngân hàng thương mại, dẹp bỏ ngân hàng yếu kém, làm rõ các “đại gia ảo” để xử lý nợ xấu đã giúp vốn đầu tư tăng lên, góp phần tăng trưởng kinh tế.

“Hiện nay, việc giải bài toán xử lý nợ xấu là đúng bài, đúng hoàn cảnh và điều kiện. Không chỉ tôi mà học giả thế giới đánh giá ta có bài toán xử lý nợ xấu tốt. Nay thị trường bất động sản đã ấm lên là điều đáng mừng nhưng không để nóng lên vì sẽ lại gây ra bong bóng bất động sản và nợ xấu”, ông Ngân nhận xét.

Chuyên gia kinh tế này khẳng định: “Chúng ta có niềm tin thực hiện thành công chỉ tiêu kế hoạch xã hội năm 2016”.

Trong khi đó, ông Bùi Đức Thụ, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Tài chính- Ngân sách, đại biểu tỉnh Lai Châu cho rằng Chính phủ kiến nghị tập trung đầu tư mạnh mẽ hơn cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững trong giai đoạn tới là phù hợp với nguyện vọng của nhân dân.

“Vai trò của Nhà nước ở đây rất lớn, nguồn vốn nhà nước là vốn mồi để thực hiện 19 tiêu chí nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, nhất là ở những vùng miền núi, biên giới, hải đảo để thu hẹp khoảng cách của người dân với các vùng khác. Trong 5 năm tới, ngoài việc cân đối ngân sách nhà nước ở mức tối đa, Chính phủ cũng cần phải tính tới nguồn trái phiếu Chính phủ và nguồn hợp pháp khác trong quản lý điều hành để tập trung cho 2 chương trình mục tiêu này trong giai đoạn tới”, ông Thụ nói.

Thành Chung