Ngành Giáo dục chuẩn bị năm học mới

Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển trình bày báo cáo của Bộ GDĐT tại Hội nghị. Ảnh: VGP/Đình Nam

Bộ cũng đã hoàn thành tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non cho lớp ghép.

Đổi mới cách tổ chức dạy học

Đặc biệt, năm học vừa qua, Bộ đã triển khai mạnh mẽ những đổi mới trong cách tổ chức dạy học các cấp học.

Cụ thể, các địa phương đã áp dụng chọn lọc những mô hình và phương pháp, hình thức dạy học tiên tiến. Điển hình như mô hình "Trường học mới" (VNEN) được triển khai ở 63/63 tỉnh, thành phố bước đầu đã đạt kết quả tốt tại 1.447 trường. Năm học này sẽ mở rộng áp dụng thêm ở 257 trường.

Ngoài ra, phương pháp “Bàn tay nặn bột” đã được triển khai ở 350 trường tiểu học của 63 tỉnh, thành và 120 trường THCS của 12 tỉnh, thành. Cùng với đó, Trung tâm Công nghệ giáo dục đã triển khai thí điểm thành công việc mở rộng sử dụng giải pháp dạy tiếng Việt cho học sinh lớp 1 ở 34 tỉnh với 2.392 trường.

Đổi mới lĩnh vực thi cử

Điểm nhấn nổi bật nhất trong năm học vừa qua đó là những đổi mới trong công tác kiểm tra, đánh giá thi cử với giáo dục phổ thông.

Năm học 2013-2014, Bộ đã đổi mới công tác tổ chức thi tốt nghiệp THPT theo hướng tăng cường giao quyền chủ động trên cơ sở nâng cao tinh thần tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các Sở GDĐT, tạo cơ chế giám sát của xã hội và các thành viên.

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, học sinh thi 4 môn, gồm 2 môn bắt buộc và 2 môn tự chọn trong số các môn Hóa, Lý, Sinh, Sử Địa, Ngoại ngữ; tăng cường sử dụng các câu hỏi mở, yêu cầu vận dụng kiến thức tổng hợp...

Việc học sinh được tự chọn môn thi cùng với những đổi mới trong cách ra đề thi theo hướng đánh giá năng lực, tăng yêu cầu vận dụng kiến thức gắn với các vấn đề thực tiễn đã tạo điều kiện để học sinh bày tỏ tư duy, tình cảm và kỹ năng giải quyết vấn đề. Ngoài ra, việc sử dụng kết quả học tập lớp 12 để tính điểm công nhận tốt nghiệp đã có tác dụng khắc phục tình trạng học lệch, học đối phó. Các vi phạm của học sinh, giáo viên trong các kỳ thi đã giảm nhiều. Tỷ lệ bài thi đạt điểm trung bình trở lên ở các môn thi đạt 80%.

Tỷ lệ tốt nghiệp của hệ THPT là 99,02% (tăng 0,05% so với năm học 2013) trong đó đỗ loại khá, giỏi đạt 23,33% (tăng 5,48%). Tỷ lệ tốt nghiệp của hệ GDTX là 98,01% (tăng 10,93%) trong đó đỗ loại khá, giỏi đạt 3,9% (tăng 0,06%).

Công tác xóa mù chữ thông qua các trung tâm giáo dục thường xuyên và Ban chỉ đạo PCGD-XMC luôn được đẩy mạnh và đạt kết quả đáng ghi nhận.

Quang cảnh Hội nghị. Ảnh: VGP/Đình Nam

Bên cạnh những thành tích đạt được, chất lượng giáo dục tuy đã có những chuyển biến tích cực nhưng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu giáo dục, còn hạn chế về giáo dục văn hóa và lịch sử dân tộc, đạo đức và lối sống, kỹ năng sống cho học sinh.

Cơ sở vật chất, thiết bị trường học vẫn còn thiếu thốn, lạc hậu. Ở nhiều nơi, việc mua sắm, bổ sung thiết bị chưa quan tâm đến khả năng và hiệu quả sử dụng, gây tốn kém, lãng phí. Tiến độ xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia chậm; kinh phí cho công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi ở một số tỉnh còn ít, không đáp ứng yêu cầu.

Một số địa phương thiếu giáo viên so với định mức quy định, ảnh hưởng đến chất lượng dạy học và việc mở rộng tổ chức bán trú, học 2 buổi/ngày.

Xác định nhiệm vụ trọng tâm năm học 2014-2015

Bộ GDĐT xác định, bên cạnh những nhiệm vụ thường xuyên, năm học 2014-2015, toàn ngành tập trung thực hiện đổi mới phương pháp dạy và học gắn với đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả giáo dục theo hướng đánh giá năng lực người học; kết hợp đánh giá trong quá trình với đánh giá cuối kỳ, cuối năm học. Tổ chức đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông trên phạm vi cả nước và ở những địa phương có điều kiện để đề xuất các chính sách, giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.

Các trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục kỹ thuật tổng hợp, hướng nghiệp và trung tâm dạy nghề cấp huyện từng bước được sáp nhập phù hợp với đặc điểm, tình hình của từng địa phương; củng cố mô hình hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng, đa dạng hóa phương thức học tập, đáp ứng nhu cầu nâng cao hiểu biết và tạo cơ hội học tập suốt đời cho người dân và xây dựng xã hội học tập.

Mạng lưới các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được quy hoạch đáp ứng nhu cầu nhân lực của địa phương và khu vực. Các trường trung cấp chuyên nghiệp thực hiện nghiêm túc quy chế đào tạo, mở ngành đào tạo, liên kết đào tạo, đổi mới việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh; đổi mới chương trình đào tạo, phương pháp đào tạo và đánh giá kết quả học tập theo hướng phát triển năng lực người học nâng cao hiệu quả đào tạo; đẩy mạnh đào tạo theo nhu cầu xã hội, hợp tác với doanh nghiệp và hợp tác quốc tế trong giáo dục nghề nghiệp; phối hợp các trường phổ thông trên địa bàn đẩy mạnh công tác phân luồng, giáo dục hướng nghiệp.  

Đồng thời, ngành Giáo dục tập trung chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra công tác đánh giá giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục theo Chuẩn cán bộ quản lý, giáo viên đã ban hành gắn với việc thực hiện đổi mới nội dung, đổi mới phương pháp dạy học. Xây dựng kế hoạch và tổ chức bồi dưỡng, đào tạo lại đội ngũ giáo viên phổ thông đáp ứng yêu cầu triển khai chương trình, sách giáo khoa mới vào năm 2016.

Ưu tiên các nguồn lực thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi đảm bảo chất lượng; quan tâm đầu tư phát triển giáo dục ở khu vực miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Đề án phát triển hệ thống trường trung học phổ thông chuyên giai đoạn 2010-2020; Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020; Đề án củng cố và phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú giai đoạn 2011-2015.  

 Nguyệt Hà