Quảng Ninh tiếp tục đề nghị giảm ‘tuổi thọ’ tàu du lịch

Tỉnh Quảng Ninh đề nghị quy định niên hạn hoạt động của tàu du lịch trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long đối với tàu du lịch vỏ gỗ là 15 năm, đối với tàu du lịch vỏ thép là 25 năm. Ảnh minh họa

Đa số tai nạn xảy ra với tàu tuổi thọ trên 10 năm

Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Ninh, đến nay, đội tàu du lịch đã phát triển lên tới 533 chiếc (gồm 331 tàu tham quan, 202 tàu lưu trú với trọng tải trung bình 48 khách/tàu), thực hiện vận chuyển gần 100.000 chuyến/năm với trên 2,5 triệu khách/năm. Những ngày cao điểm có thể lên tới 900 chuyến/ngày.

Mặc dù tỉnh Quảng Ninh đã ban hành và áp dụng một số quy định tạm thời, đặc biệt trú trọng nâng cao chất lượng, tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của tàu du lịch, nhưng trong quá trình hoạt động, đội tàu du lịch đã bộc lộ nhiều tồn tại, bất cập mang tính đặc thù như: Đã có phương tiện đắm, chìm do giông, lốc bất ngờ, thời tiết cực đoan; luồng đường thủy nội địa phục vụ tàu du lịch đan xen, giao cắt nhiều với luồng đường thủy nội địa quốc gia, luồng hàng hải với nhiều phương tiện, tàu biển vận tải hàng hóa hoạt động; địa hình khu vực có hệ thống núi đá dày đặc, ảnh hưởng đến tầm nhìn của thuyền trưởng khi vận hành phương tiện...

Trong khi đó, đội tàu du lịch thường hoạt động liên tục với cường độ cao trong môi trường nước biển có độ mặn cao, có lưu tốc dòng chảy lớn. Những tàu du lịch có thời gian hoạt động lâu năm (trên 10 năm) sẽ bị suy giảm nhiều khả năng chịu va đập, chống chìm, nhất là tàu vỏ gỗ.

Qua theo dõi thực tế, các chủ tàu đều phải đưa tàu lên sửa chữa, thay thế thiết bị hằng năm; trong đó 5 năm phải trùng, đại tu vỏ, hệ thống động lực; từ 10 năm trở lên đều phải thay thế tàu mới hoặc hoán cải, đại tu gần như thay mới, nhất là tàu vỏ gỗ.

Trong 7 năm qua, trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long đã xảy ra 10 vụ cháy (chủ yếu do chập điện) và 11 vụ đắm tàu du lịch, làm 17 người thiệt mạng (năm 2011 tàu Trường Hải bị đắm gây thiệt mạng cho 12 khách du lịch, trong đó có 11 khách du lịch quốc tế). Trong đó, đa số các tai nạn, sự cố trên xảy ra đối với các tàu vỏ gỗ hoạt động từ 10 năm trở lên với khả năng chống cháy, chống chìm, chịu va đập thấp hơn so với tàu vỏ thép.

Đề nghị “giảm thọ” cho tàu du lịch

Trước tình hình trên, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ninh cho rằng, đội tàu này đủ điều kiện để áp dụng đối với “trường hợp đặc biệt” theo quy định tại Khoản 2, Điều 4, Nghị định số 111/2014/NĐ-CP ngày 20/11/2014 của Chính phủ có quy định: “Trong một số trường hợp đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ quyết định niên hạn hoạt động của phương tiện thủy nội địa theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ GTVT”.

Theo đó, tỉnh Quảng Ninh đề nghị quy định niên hạn hoạt động của tàu du lịch trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long về thời hạn hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch đối với tàu du lịch vỏ gỗ là 15 năm; đối với tàu du lịch vỏ thép là 25 năm (áp dụng chung cho cả tàu du lịch tham quan, tàu du lịch lưu trú).

Điều này gây chú ý bởi tỉnh Quảng Ninh đang đề nghị quy định niên hạn sử dụng thấp hơn so với quy định của Chính phủ tại Nghị định số 111 (có hiệu lực từ 5/1/2015) cho phép niên hạn của tàu du lịch lưu trú ngủ đêm loại vỏ gỗ là 20 năm, không lưu trú ngủ đêm là 25 năm, tàu vỏ kim loại là 30 và 35 năm.

Theo đó, với quy định niên hạn trên, trong năm nay sẽ có khoảng 70 tàu du lịch đang hoạt động tại vịnh Hạ Long, Bái Tử Long sẽ thuộc diện không được phép hoạt động.

Về lộ trình áp dụng, đối với tàu du lịch hết thời hạn hoạt động trước ngày 31/12/2017 thì được phép hoạt động thêm một năm kể từ ngày hết niên hạn sử dụng. Đối với tàu du lịch hết thời hạn hoạt động sau ngày 31/12/2017 sẽ không được gia hạn hoạt động trong lĩnh vực du lịch trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh cho biết, tỉnh sẽ thành lập trung tâm điều hành tàu du lịch, sắp xếp tàu xếp hàng đón, trả khách khoa học, trật tự để nâng hiệu suất khai thác, giảm số lượng tàu hoạt động trên vịnh; kiểm soát chất lượng, quản lý, giám sát hoạt động của tàu du lịch chặt chẽ hơn; rà soát, điều chỉnh quy hoạch, đầu tư nâng cấp hệ thống cảng, bến, luồng, tuyến du lịch; kiểm tra toàn diện về các điều kiện an toàn, chất lượng dịch vụ đối với đội tàu du lịch định kỳ hằng năm theo quy định của tỉnh; củng cố phương án cứu hộ, cứu nạn trên vịnh Hạ Long, tập huấn thực hiện phương án cứu nạn, cứu hộ tại chỗ đối với các tàu du lịch...

Trước đó, hồi tháng 1/2016, theo Quyết định số 4088 của UBND tỉnh Quảng Ninh “quy định tạm thời về quản lý hoạt động tàu du lịch trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long” có hiệu lực thi hành từ 1/1/2016 cũng đã quy định về niên hạn sử dụng của tàu du lịch hoạt động tại phạm vi hai vịnh trên.

Cụ thể, tàu không được vận chuyển khách du lịch gồm: Tàu vỏ gỗ có niên hạn quá 15 năm, tàu vỏ sắt có niên hạn 25 năm kể từ khi được chứng nhận đăng kiểm đóng mới.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Lê Quang Tùng cho biết, vịnh Hạ Long là Di sản Thiên nhiên thế giới và có đặc thù riêng nên đáng ra phải có tiêu chuẩn, cơ chế quản lý riêng đối với tàu du lịch. Tỉnh đã nhiều lần đề nghị Bộ VHTT&DL, nhưng đến nay chưa có quy định chính thức, vì vậy tỉnh ban hành quy định tạm thời để bảo đảm an toàn tốt nhất cho du khách trong nước và quốc tế.

Phan Trang