Khắc phục ‘thẻ vàng’- cơ hội phát triển nghề cá có trách nhiệm

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) về việc ngành thủy sản sau 6 tháng thực hiện khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Ngày 23/4/2018 là thời hạn chót sau 6 tháng (23/10/2017 - 23/4/2018) mà EC yêu cầu Việt Nam khắc phục các khuyến nghị nhằm gỡ "thẻ vàng" cho thủy sản khai thác.

Với sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN&PTNT, Tổng cục Thủy sản, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP), các địa phương, doanh nghiệp liên quan đến chuỗi xuất khẩu thủy sản, tình hình thực hiện khuyến nghị của EC chuyển biến khả quan.

Đánh giá việc thực hiện IUU thời gian qua, trả lời TTXVN, ông Nguyễn Quang Hùng cho biết với việc hoàn thiện khung pháp lý, siết chặt việc quản lý tàu cá khai thác, nâng mức xử phạt đối với hành vi khai thác bất hợp pháp, nâng cao nhận thức của ngư dân, doanh nghiệp về IUU,… là những giải pháp mà Chính phủ, Bộ NN&PTNT và các bên liên quan tập trung thực hiện để gỡ “thẻ vàng”, đồng thời, hướng tới một nghề cá phát triển bền vững và có trách nhiệm.

Cụ thể, ngoài việc hoàn thiện khung pháp lý, chính sách (nhất là đưa các khuyến nghị của EC vào Luật Thủy sản sửa đổi), hiện trạng khai thác bất hợp pháp của tàu cá và ngư dân đã giảm rõ rệt. Hiện nay, các vi phạm ở khu vực các quốc đảo Thái Bình Dương chỉ còn 1 vụ; còn 11 vụ tàu của ngư dân vi phạm tại các vùng biển giáp ranh, chưa được phân định rõ ràng giữa Việt Nam và các nước khác. Đây là một nỗ lực rất lớn của Việt Nam.

Cũng trong thời gian này, VASEP đã có rất nhiều các hoạt động như: Kêu gọi doanh nghiệp cam kết không thu mua các sản phẩm hải sản khai thác bất hợp pháp; ra “Sách Trắng” công bố các tàu cá vi phạm để các doanh nghiệp không mua hải sản của các tàu này; lên danh sách các doanh nghiệp tẩy chay thủy sản khai thác không tuân thủ khuyến nghị của EC (62 doanh nghiệp)…

Ông Nguyễn Quang Hùng cho rằng việc EU áp "thẻ vàng" cũng là một áp lực để chúng ta cải thiện lại nghề cá, hướng tới phát triển nghề cá bền vững và có trách nhiệm.

Liên quan tới vấn đề này, Tổng cục Thủy sản dẫn lời Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam Bruno Angelet cho hay: “Đừng xem thẻ vàng là một sự trừng phạt của EC mà hãy xem thẻ vàng là động lực giúp Việt Nam hiện đại hóa ngành thủy sản, nâng cao năng lực cạnh tranh tốt hơn so với các nước trong khu vực”.

Còn đại diện Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho rằng sau sự việc này, Việt Nam càng phải chặt chẽ, khắt khe hơn với thủy sản để thích hợp với các tiêu chuẩn cao của châu Âu, thị trường Mỹ cũng như thị trường thế giới, theo VASEP.

Hiện nay, việc thực hiện khuyến nghị của EC vẫn tiếp tục được các địa phương ven biển và doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản tuân thủ với những quy định nghiêm ngặt (kiểm tra nguồn gốc hải sản khai thác; các tàu ghi nhật ký khai thác…). Với những giải pháp đã và còn tiếp tục thực hiện, kết quả việc khắc phục khuyến cáo của EC tại Việt Nam sẽ có câu trả lời khi phái đoàn EC sang kiểm tra từ ngày 15-22/5 tới đây.

Thanh Xuân