Điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con

Bà Thảo đã yêu cầu Công ty đóng BHXH để khi sinh có thể được hưởng chế độ thai sản nhưng công ty chưa đóng. Bà Thảo muốn hỏi, bà có thể tự đóng BHXH cho các tháng công ty nợ BHXH được không? Trường hợp của bà có đủ điều kiện để hưởng chế độ thai sản không?

Luật sư Lê Văn Đài, Văn phòng Luật sư Khánh Hưng - Đoàn Luật sư Hà Nội trả lời câu hỏi của bà Thảo như sau:

Điều kiện hưởng chế độ thai sản

Điều kiện hưởng chế độ thai sản theo quy định tại khoản 1, Điều 14 Nghị định số 152/2006/NĐ-CP được hướng dẫn tại điểm 1, Mục II Thông tư số 03/2007/TT-BLĐTBXH ngày 30/1/2007 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội như sau:

Lao động nữ sinh con và người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 4 tháng tuổi phải đóng BHXH từ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

Trường hợp sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi trước ngày 15 của tháng, thì tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi không tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

Trường hợp sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi từ ngày 15 trở đi của tháng, thì tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi được tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

Trách nhiệm đóng BHXH

Mức đóng BHXH của người lao động, người sử dụng lao động tại  khoản 1, Điều 91 và khoản 1, Điều 92 Luật BHXH quy định như sau:

Hằng tháng, người lao động đóng bằng 5% mức tiền lương, tiền công vào quỹ hưu trí và tử tuất; từ năm 2010 trở đi, cứ hai năm một lần đóng thêm 1% cho đến khi đạt mức đóng là 8%.

Hằng tháng, người sử dụng lao động đóng trên quỹ tiền lương, tiền công đóng BHXH của người lao động như sau:

- 3% vào quỹ ốm đau và thai sản; trong đó người sử dụng lao động giữ lại 2% để trả kịp thời cho người lao động đủ điều kiện hưởng chế độ ốm đau và chế độ thai sản và thực hiện quyết toán hằng quý với tổ chức BHXH;

- 1% vào quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

- 11% vào quỹ hưu trí và tử tuất; từ năm 2010 trở đi, cứ hai năm một lần đóng thêm 1% cho đến khi đạt mức đóng là 14%.

Theo đó, trong năm 2012, hàng tháng người lao động đóng bằng 7% mức tiền lương, tiền công làm căn cứ đóng BHXH; người sử dụng lao động đóng bằng 17%.

Về các vấn đề bà Nguyễn Phương Thảo hỏi, căn cứ vào hướng dẫn tại điểm 1 Mục II Thông tư số 03/2007/TT-BLĐTBXH thì trường hợp bà Thảo sinh con vào thời gian từ ngày 15/9/2012 - 30/9/2012, khoảng thời gian 12 tháng trước khi sinh con được tính từ tháng 10/2011 - 9/2012, nếu trong khoảng thời gian này bà Thảo đã đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên thì bà được hưởng chế độ thai sản theo quy định.

Nếu bà Thảo sinh con vào thời gian từ ngày 1/9/2012 - 14/9/2012, khoảng thời gian 12 tháng trước khi sinh con được tính từ tháng 9/2011 - 8/2012. Trong khoảng thời gian này bà đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên thì được hưởng chế độ thai sản.

Theo quy định Luật BHXH thì mức đóng hàng tháng vào quỹ BHXH năm 2012 là 24%, trong đó trách nhiệm của người sử dụng lao động đóng trên quỹ tiền lương đóng BHXH của người lao động là 17% và đóng trên mức lương tối thiểu chung đối với mỗi người lao động là 7%.  Pháp luật về BHXH không có quy định người lao động thay thế nghĩa vụ đóng BHXH của người sử dụng lao động. Vì vậy, BHXH sẽ không chấp nhận việc bà Thảo tự nguyện đóng BHXH  thay công ty.

Để đảm bảo quyền lợi BHXH cho mình và người lao động khác trong công ty, bà có thể đề nghị tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp yêu cầu chủ doanh nghiệp thực hiện việc đóng nộp BHXH đúng thời hạn.

Trường hợp bà Thảo hàng tháng công ty vẫn trừ 7% mức lương tối thiểu chung của bà để đóng BHXH, nhưng còn nợ BHXH, thì khi bà Thảo sinh con, công ty có trách nhiệm đền bù chế độ thai sản cho bà Thảo.

Luật sư Lê Văn Đài

VPLS Khánh Hưng – Đoàn Luật sư Hà Nội

* Thông tin chuyên mục có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tung pháp luật.

Tin liên quan:

Chế độ bảo hiểm xã hội trong thời gian nghỉ thai sản

Nghỉ thai sản có được hưởng phụ cấp vùng đặc biệt khó khăn?

Giải quyết chế độ khi trùng thời gian nghỉ sinh con và nghỉ ốm

Quy định về thời gian nghỉ dưỡng thai

Nghỉ việc có được hưởng chế độ thai sản?

Quy định về hợp đồng lao động và chế độ thai sản