Hằn lún đường quốc lộ do đâu?

Một số tuyến quốc lộ xuất hiện tình trạng hằn lún vệt bánh xe - Ảnh: VGP/Phan Trang

“Đây được coi là nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến một số tuyến quốc lộ xuất hiện tình trạng hằn lún vệt bánh xe trên nền đường" - PGS.TS Trần Đắc Sử, Hiệu trưởng Trường Đại học Giao thông vận tải nhận định.

Nhận định này được đưa ra qua chuyến khảo sát, nghiên cứu thực tế một số tuyến đường Quốc lộ 1 đoạn Vinh-Hà Tĩnh, Thanh Hóa-Nha Trang, Quốc lộ 18, cao tốc Hà Nội-Lào Cai, mặt cầu Thăng Long, Thanh Trì, Bãi Cháy, các tuyến đường vành đai TP.HCM.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng nhìn nhận, thiết kế kết cấu mặt đường, lớp bê tông nhựa và sử dụng vật liệu chưa xét đến các vùng miền, khu vực khí hậu khác nhau, vì các vùng miền khác nhau sẽ có các điều kiện về nhiệt độ, độ ẩm, gió, bức xạ nhiệt khác nhau dẫn đến mặt đường có nhiệt độ khác nhau.

Tại một số địa điểm trên Quốc lộ 1, đoàn chuyên gia đã trực tiếp kiểm tra và xác định được nhiều vùng, mặt đường có nhiệt độ cao hơn 60 độ C (với nhiệt độ không khí là 36 độ C) và như vậy nhiệt độ dưới chiều sâu 2cm còn lớn hơn nữa dù đây chưa phải là nhiệt độ cao nhất của các đợt nắng nóng vừa qua.

Ngoài ra, kết cấu mặt đường thiết kế chưa đảm bảo về công năng và thoát nước tốt cho móng và mặt. Nhiều đoạn tuyến thiết kế và giải pháp thi công không đảm bảo việc thoát nước cho lớp móng bên dưới dẫn đến dễ bị ẩm ướt, giảm dính bám, giảm cường độ là tác nhân gây hư hỏng biến dạng lớp bê tông nhựa bên trên.

Cá biệt, trên Quốc lộ 1 đoạn qua các tỉnh Nam Trung bộ, đá lẫn thạch anh, có độ dính bám kém, cường độ yếu nếu sử dụng làm bê tông nhựa sẽ gây hư hỏng và hằn lún vệt bánh xe.

Kết quả khảo sát cũng cho thấy, trên nhiều tuyến đường hiện tượng hằn lún vệt bánh xe chỉ xảy ra ở chiều xe chạy hướng về Quốc lộ 1, 5, 18, Quốc lộ 1 đoạn Vinh-Hà Tĩnh, các chuyên gia cho rằng hiện tượng này là do xe quá tải gây ra.

Trước mắt, theo các chuyến gia, để khắc phục hiện tượng hằn lún vệt bánh xe, Bộ GTVT cần hoàn thiện và tăng cường hệ thống quản lý, giám sát quá trình thi công, nghiệm thu cả móng và lớp bê tông nhựa, đặc biệt là tăng cường khâu giám sát thi công theo hướng nâng cao và quy trách nhiệm cá nhân của tư vấn giám sát, nhà thầu thi công công trình.

Theo ông Trần Đắc Sử, “các đơn vị liên quan phải nghiên cứu đề xuất loại bê tông nhựa nhiều đá dăm và tăng kích cỡ cốt liệu đồng thời xem xét đến kết cấu áo đường phù hợp với vùng miền khí hậu khác nhau, tăng cường kiểm soát xe quá tải thì sẽ hạn chế được hằn lún vệt bánh xe”.

Về các giải pháp lâu dài, theo các chuyên gia này, các cơ quan chức năng nên thiết lập trung tâm quan trắc, theo dõi mặt đường, dòng phương tiện lưu hành phục vụ cho công tác đánh giá trong thiết kế và khai thác; ứng dụng vật liệu mới, phụ gia mới chưa có tại Việt Nam; đề xuất hệ thống nhóm tiêu chuẩn kỹ thuật mới tập trung xử lý hiện tượng hằn lún vệt bánh xe như vật liệu, thiết kê, thi công...

Phan Trang