Kỷ niệm 50 năm ngày nữ phi công đầu tiên bay vào vũ trụ

Nữ phi công vũ trụ Valentina Tereshkova 50 năm trước.

Trong khoảng 20 năm (1960 - 1980), Liên Xô (trước đây) đã có kế hoạch đưa phụ nữ bay vào không gian. Tại thành phố Ngôi Sao - trung tâm đào tạo phi công vũ trụ ở ngoại ô Moscow, có một đơn vị toàn phụ nữ sống, làm việc và tập luyện cho các chuyến bay tiềm năng. Tiêu chí lựa chọn rất nghiêm ngặt: Tuổi từ 30 trở xuống, chiều cao 1m70, trọng lượng cơ thể dưới 70kg, có kỹ năng trong môn thể thao nhảy dù.

Thực hiện kế hoạch này, 5 ứng viên được lựa chọn. Họ được chính Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô I. Gagarin huấn luyện. Điều kiện tập luyện rất ngặt nghèo với thiết bị ly tâm tạo lực gia tốc lớn; sự im lặng tuyệt đối trong buồng tiêu âm; thử thách trạng thái không trọng lượng… Trong số 5 phụ nữ can đảm này, cuối cùng Valentina Tereshkova được chọn là người đầu tiên để bay vào vũ trụ.

Chuyến bay đưa nữ phi công vũ trụ Valentina Tereshkova vào không gian thực hiện ngày 16/6/1963 trên con tàu vũ trụ Vostok-6, xuất phát từ sân bay vũ trụ Baikonur.

Valentina Tereshkova đã bay 2 ngày 22 giờ 50 phút một mình trên quỹ đạo, với 48 vòng bay quanh Trái Đất và lần đầu tiên trong không gian mênh mông vang lên tiếng nói của phụ nữ - một kỳ tích, khi đó, vượt ngoài sức tưởng tượng.

Viện sĩ Viện Hàn lâm Vũ trụ Nga mang tên Tsiolkovsky, ông Igor Marinin nói rằng các chuyến bay đưa người vào vũ trụ đều là kỳ tích, mang tính khai mở, đột phá: “Chuyến bay đầu tiên của Valentina Tereshkova là cuộc thử nghiệm, để xem cơ thể phụ nữ thích ứng ra sao trong môi trường không trọng lượng và liệu phụ nữ có thể điều khiển con tàu vũ trụ và thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào như nam giới hay không”.

Sau kỳ tích bay vào vũ trụ, Valentina Tereshkova được phong danh hiệu Anh hùng Liên Xô. Trên Mặt trăng có miệng núi lửa mang tên Tereshkova. Tiểu hành tinh số 16-71 mang tên “Chaika - Hải âu”, bí danh của bà.

Trong lịch sử ngành khoa học vũ trụ Liên Xô và LB Nga, tính đến nay đã có 3 phụ nữ bay vào vũ trụ. Nối tiếp chuyến bay của Valentina Tereshkova, người phụ nữ Nga thứ 2 chinh phục vũ trụ 19 năm sau đó (năm 1982) là Svetlana Savitskaya. Nữ phi công vũ trụ này đã thực hiện 2 lần bay vào không gian (năm 1982 và 1984) và là người phụ nữ đầu tiên bước vào khoảng không vũ trụ.

12 năm sau đó, năm 1994, Elena Kondakova là người phụ nữ Nga thứ 3 chinh phục đỉnh cao này. Kondakova cũng thực hiện 2 chuyến bay vào không gian (năm 1994 và 1997) và đã lập kỷ lục nữ phi công vũ trụ có mặt liên tục trên quỹ đạo hơn 5 tháng.

Dự kiến, Elena Serova sẽ là nữ phi công vũ trụ thứ 4 của nước Nga sẽ thực hiện chuyến bay chinh phục vũ trụ vào năm 2014.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày nữ phi công đầu tiên bay vào vũ trụ, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đã gửi điện chúc mừng bà Valentina Tereshkova. Thủ tướng Medvedev khẳng định: “Không thể đánh giá hết tầm quan trọng của sự kiện này trong lịch sử ngành vũ trụ Nga và thế giới”.

Thanh Phương (nguồn: Đài Tiếng nói nước Nga)