Sáng chế “thùng rác thông minh” ở tuổi 15

Em Nguyễn Viết Gia Khải bên sản phẩm "Thùng rác thông minh" - Ảnh: VGP/Lưu Hương

Thùng rác thông minh có thể “nhìn thấy” người đến gần và phát ra lời hướng dẫn cách phân loại rác vô cơ và hữu cơ để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho cộng đồng.

Khải cho biết sáng chế của em bắt nguồn từ tình yêu môi trường thiên nhiên. Sau một lần tình cờ đọc được bài báo trên Internet về việc phân loại rác vô cơ và hữu cơ ở TP HCM, nhận thấy việc phân loại sẽ giúp xử lý rác thải dễ dàng hơn và hạn chế ô nhiễm môi trường, em đã bắt tay vào ngiên cứu và chế tạo thùng rác thông minh.

Trong hơn 3 tháng, với sự giúp đỡ và hướng dẫn của thầy Trà Lam Khôi (giáo viên Mỹ thuật), Khải cho ra đời thùng rác thông minh trong đó đáng chú ý nhất là thùng rác tự động nhắc nhở người bỏ rác vào đúng thùng phân loại và đúng nơi quy định.

Thùng đựng rác vô cơ màu đỏ, thùng đựng rác hữu cơ màu xanh. Điều đặc biệt là thùng được lắp bộ phận cảm ứng hồng ngoại, có thể bắt được thân nhiệt con người trên 36 độ C.

Khi người đến gần, thùng rác sẽ tự động chớp đèn Led, sau đó phát ra âm thanh “Chào các bạn đến với thùng rác thông minh. Các bạn chú ý, thùng màu đỏ bên trái là bỏ rác vô cơ, thùng màu xanh lá cây bên phải là để bỏ rác hữu cơ. Hãy bỏ rác đúng nơi quy định nhé. Cảm ơn các bạn”. Âm thanh này lặp lại 3 lần trong vòng 45 giây.

Sản phẩm thùng rác thông minh của Khải sử dụng điện nguồn 220V, với các bộ phận công tắc, bộ cảm ứng hồng ngoại, biến thế (220V-12V), mạch điều khiển đèn Led, máy MP3, hai bộ đèn Led và loa.

Để hoàn thiện sản phẩm, Khải đã nghiên cứu từng khâu, từ thiết kế hình dáng cho tới cách bắt đèn. Sản phẩm tưởng chừng bị bỏ dở khi lắp bộ cảm ứng hồng ngoại. Bộ cảm ứng thông thường quá nhạy, chỉ cần một người ở xa hay con chuột chạy ngang thùng rác cũng sáng đèn và bắt đầu “nói”, vô tình gây ô nhiễm tiếng ồn.

Khải cho biết: "Một khó khăn nữa trong quá trình làm là việc mắc điện liên kết các bộ phận. Lần đầu cắm điện, do em đấu sai các dây âm và dương nên hộp đèn Led bị cháy. Sau hai lần cả đống đồ thử nghiệm bị cháy đen thui, em đã tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục".

Với sản phẩm này, em đạt giải Nhất trong Hội thi Khoa học - Kỹ thuật cấp thành phố năm học 2014-2015 dành cho học sinh khối THPT và THCS do Sở Giáo dục-Đào tạo Đà Nẵng tổ chức.

Khải chia sẻ “em muốn hình thành thói quen phân loại rác cho người dân. Khi sử dụng thùng rác thông minh này, người dân sẽ ý thức hơn về việc vứt rác”.

Thầy Hồ Hữu Tuệ, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An, cho biết sản phẩm của Khải hội đủ các tính năng mới, khoa học, sáng tạo và thực tiễn. “Sản phẩm này được triển khai trên ý tưởng của em Gia Khải. Nhà trường nhận thấy ý tưởng này khả thi nên đã hỗ trợ Khải hoàn thiện sản phẩm về mặt mỹ thuật. Sự say mê sáng tạo của em Khải đã góp phần thúc đẩyphong trào học tập, sáng tạo khoa học kỹ thuật của học sinh trong trường. Nếu sản phẩm được phát triển hoàn thiện hơn và đưa ra thị trường thì sẽ rất hữu ích” thầy nói.

Hiện Khải đang tiếp tục chế tạo nâng cấp sản phẩm thùng rác thông minh cho phù hợp với cả người khiếm thị, khiếm thính.

Trong thời gian tới, Khải dự định sẽ bắt tay vào nghiên cứu thêm các sản phẩm vừa thiết thực với cuộc sống vừa giúp bảo vệ môi trường xanh, sạch hơn.

Lưu Hương