Triển vọng mới cho nghề muối Việt Nam

Ngành sản xuất muối cũng như diêm dân nước ta hiện vẫn đang gặp nhiều khó khăn. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, lượng muối tồn trong diêm dân và một số doanh nghiệp sản xuất muối trong cả nước tính đến ngày 20/8 vào khoảng 217.036 tấn.

Mặc dù gần đây, do thời tiết không thuận lợi, lượng muối sản xuất được không nhiều nên muối có xu hướng giữ giá, riêng phía Bắc giá muối có nhích lên (miền Bắc từ 900 - 1.300 đ/kg; Nam Trung Bộ từ 500 - 600 đ/kg muối sản xuất thủ công, 700 - 850 đ/kg muối sản xuất công nghiệp; đồng bằng sông Cửu Long từ 750 - 1.000 đ/kg muối đen, 900 - 1.500 đ/kg muối trắng). Dù vậy, đời sống của diêm dân vẫn hết sức khó khăn vì giá bán muối không đủ bù đắp chi phí sản xuất.

Nguyên nhân giá muối thấp chủ yếu vì muối diêm dân sản xuất chỉ  là “muối đen”, nghĩa là muối thô và chưa đủ độ tinh sạch nên không thể dùng trong chế biến thực phẩm, dược phẩm…

Muối tinh sạch có giá thành cao hơn nhiều so với muối đen nhưng nhu cầu vẫn rất cao.

Cũng vì muối tinh sạch sản xuất trong nước không đáp ứng được nhu cầu nên chúng ta lại phải nhập khẩu muối loại này. Ông Lưu Hoàng Ngọc, Phó Cục trưởng Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) cho biết, Bộ Công Thương đang làm các thủ tục cần thiết để cấp quota cho các doanh nghiệp nhập khẩu khoảng 50.000 tấn muối trong tháng 9 này.

Biến “muối đen” thành “muối tinh, sạch”

Trong Đề án “Thực trạng về nghề muối và khả năng mở rộng mô hình chế biến muối sau thu hoạch”, nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Bách khoa Hà Nội đã đưa ra kết quả nghiên cứu về dây chuyền chế biến muối đen thành muối công nghiệp thượng hạng có thể cho ra sản phẩm với hàm lượng NaCl trên 98%, đủ cung cấp trong nước và xuất khẩu, thay thế hoàn toàn lượng muối thượng hạng phải nhập khẩu hàng năm.

TS. Hoàng Sinh Trường, Chủ nhiệm Đề án cho biết, để chế biến ra muối thượng hạng, muối đen sau khi sản xuất sẽ trải qua khâu rửa sạch, nhằm bỏ những tạp làm cho thành phần NaCl tăng lên.

Tùy theo yêu cầu của muối thành phẩm mà các công đoạn trong quy trình rửa sẽ được điều chỉnh phù hợp. Trong quá trình xử lý muối, còn có thể thu hồi thêm sản phẩm MgCO3 cung cấp cho công nghiệp dược phẩm và sản phẩm bùn đặc cho các trung tâm massage tắm bùn khoáng.

Cũng theo TS Trường, công suất của mô hình chế biến từ muối thô thành muối tinh sạch là 10 tấn/ngày. Chi phí về thiết bị cho toàn bộ mô hình vào khoảng 100 triệu đồng. Trong khi giữa giá muối sạch và muối không sạch chênh lệch nhau rất lớn nên việc khấu hao cho thiết bị cũng chỉ từ 1-2 năm.

Nếu cách chế biến muối đen thành muối công nghiệp thượng hạng theo Đề án nói trên được triển khai đồng loạt tới các hộ diêm dân thì đây sẽ là hướng đi mới đầy triển vọng, góp phần nâng cao chất lượng muối, đáp ứng nhu cầu muối sạch cho ngành công nghiệp và cải thiện thu nhập của người làm muối./.

Đỗ Hương