Vai trò của kẽm với sức khỏe

Kẽm giúp ăn ngon miệng, nhờ vậy, cơ thể có nguồn “vật liệu” dồi dào để xây dựng vóc dáng. Kẽm còn tham gia vào quá trình tổng hợp chất đạm, giúp tạo dựng cơ bắp.

Với nam giới, kẽm tham gia vào quá trình tổng hợp nội tiết tố nam. Ăn uống thiếu kẽm, trẻ sẽ dậy thì muộn. Người cao tuổi thiếu kẽm dễ mắc bệnh tiểu đường vì insulin thiếu “trợ tá” để chuyển hóa đường. Thiếu kẽm, cơ thể dễ nhiễm trùng, vết thương sẽ lâu lành do hệ thống miễn dịch suy yếu.

Kẽm cũng tham gia vào quá trình vận chuyển vitamin A. Nếu thiếu kẽm, dù cơ thể có thừa vitamin A thì sinh tố này cũng không hoạt động được, khiến da khô, mắt mờ…

Trong cơ thể phụ nữ mang thai, kẽm giúp thai nhi phát triển bình thường. Những đối tượng dễ thiếu kẽm bao gồm: trẻ suy dinh dưỡng, phụ nữ có thai, người bị giun sán, người cao tuổi ăn uống khó khăn, người biếng ăn…

Cơ thể không tự tổng hợp được kẽm mà chỉ “trông chờ” vào thực phẩm. Để chế độ dinh dưỡng đủ kẽm, cần sử dụng thực phẩm có nguồn gốc động vật như: nghêu, sò, hàu, cá biển, trứng gà và các loại thịt đỏ…

Thực vật thường chứa ít kẽm nhưng thực phẩm họ đậu, hạt nảy mầm, hạt bí đỏ… lại dồi dào chất này. Vì thế, nên ăn các loại giá làm từ đậu đỗ, rau mầm, chè đậu...

Phụ nữ tuổi mãn kinh thường được khuyên dùng thêm canxi để ngừa loãng xương, nhưng canxi lại làm giảm hấp thu kẽm. Vì thế, tốt nhất hãy ăn cá trích, nghêu, sò, ốc, hến, hàu vì những loại thực phẩm này vừa nhiều can xi, vừa nhiều kẽm.

Trong sữa có chứa kẽm, song tỷ lệ kẽm mà cơ thể hấp thu cùng một lượng sữa không như nhau. Cụ thể, cơ thể trẻ nhỏ hấp thu kẽm từ sữa mẹ nhiều hơn sữa công thức; lượng kẽm trong sữa công thức được cơ thể hấp thu dễ dàng hơn trong sữa đậu nành. Vì vậy, nếu muốn trẻ nhỏ khỏe mạnh, nên cho trẻ bú sữa mẹ.

Với trẻ nhỏ, cần theo dõi quá trình tăng trưởng về cả chiều cao và cân nặng. Nếu phát hiện thấy trẻ không tăng cân và chậm phát triển chiều cao, cần cho trẻ đến chuyên khoa dinh dưỡng để được hướng dẫn cách ăn uống để không bị suy dinh dưỡng, còi cọc. Nếu nghi ngờ, các chuyên gia sẽ tiến hành kiểm tra xem trẻ có thiếu kẽm hay không.

Các nhà khoa học đã khảo sát những phụ nữ mang thiếu kẽm và nhận thấy họ thường bị khó ngủ, chán ăn, muốn nôn… Tình trạng biếng ăn, thiếu chất ở mẹ làm bào thai bị suy dinh dưỡng. Phụ nữ mang thai bị thiếu kẽm cũng làm cho trẻ sơ sinh bị giảm cân và chiều cao.

Nhiều bậc cha mẹ bổ sung canxi bằng mọi cách để tăng chiều cao cho con. Thực tế, chỉ bổ sung canxi thì không thể giúp trẻ cao được, vì có nhiều yếu tố góp phần làm tăng chiều cao như: gen di truyền, đạm, vitamin, giấc ngủ, vận động…

Muốn trẻ cao, nên cho trẻ ăn thực phẩm giàu đạm, canxi như thịt nạc, cá, trứng, sữa, tôm, cua, ốc, đậu… Muốn cơ thể hấp thu được canxi nên cho trẻ tắm nắng (ánh nắng ban mai giúp cơ thể tổng hợp vitamin D). Giấc ngủ rất quan trọng, vì quá trình phát triển chiều dài xương trẻ em diễn ra chủ yếu vào ban đêm. Vận động, thể dục thể thao cũng là một điều kiện giúp trẻ cao lớn hơn.

Kim Hưng