Cần những địa chỉ tin cậy cho rau an toàn

Nhu cầu về rau an toàn rất lớn. - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Theo điều tra của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, gần 90% người tiêu dùng tại Hà Nội được hỏi cho rằng rau là thực phẩm quan trọng nhất. Tuy vậy, không phải người tiêu dùng nào cũng nhận thức đúng về rau an toàn.

Cụ thể, 50% người sản xuất rau xung quanh Hà Nội không hiểu đầy đủ về khái niệm rau an toàn, 90% người tiêu dùng không hiểu đúng khái niệm rau an toàn và trên 80% cơ sở chế biến và  bao gói rau quả tươi không đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm.

Hiện nay để quản lý chất lượng rau an toàn, có 2 loại chứng nhận đó là Chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, sơ chế an toàn và Chứng nhận sản xuất, sơ chế rau an toàn theo VietGAP.

Theo khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển hệ thống nông nghiệp thuộc Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (IPSARD), hiện Hà Nội có 68,3ha rau đạt tiêu chuẩn VietGAP và 312ha có giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất rau an toàn.

Trên thực tế, doanh nghiệp bán lẻ các sản phẩm rau sạch tuy có đầu ra nhưng không phải lúc nào cũng tìm được nguồn cung cấp uy tín. Ngược lại, khi không có đầu ra lại để nông dân tự giải quyết lượng rau an toàn dư thừa bởi sự liên kết giữa doanh nghiệp và người sản xuất thiếu chặt chẽ.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS) lo ngại, hiện nay trên thị trường có nhiều cửa hàng treo biển bán rau sạch nhưng không đảm bảo độ tin cậy, nguồn gốc không rõ ràng. Trong khi đó, không ít người sản xuất vì hám lợi mà sử dụng các hóa chất độc hại kích thích rau tăng trưởng hay chất bảo quản hoa quả tươi lâu.

Ngay tại Hợp tác xã Văn Đức (Gia Lâm) - một HTX sản xuất rau sạch có tiếng ngay tại Hà Nội, từ tháng 11/2011, Chi cục Bảo vệ thực vật đã triển khai dán nhãn truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm rau của Hợp tác xã. Tuy nhiên đến nay, mới chỉ gắn nhãn được 1/5 lượng rau tiêu thụ hàng ngày, do nhu cầu tiêu thụ lớn nhưng nhân viên của Chi cục gắn nhãn lại quá ít, gắn không xuể lượng rau hàng ngày đưa ra thị trường.

TS Đào Thế Anh, Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển hệ thống nông nghiệp cho rằng, khó khăn lớn trong sản xuất rau an toàn hiện nay là diện tích sản xuất manh mún, nhỏ, trung bình chưa đến 1.000m2/hộ trong khi chi phí chứng nhận lớn. Lao động trình độ thấp hoặc lao động có độ tuổi cao dẫn đén khó khăn nắm bắt và tuân thủ với các yêu cầu về sản xuất theo quy trình an toàn. Rau có thời gian bảo quản ngắn và đa dạng về chủng loại gây khó khăn cho hoạt động quản lý, kiểm tra đánh giá và chứng nhận.

Ngoài ra trong ngành hàng rau hiện nay của nước ta còn thiếu công cụ, kỹ năng để quản lý  chất lượng đap ứng quy định của Nhà nước theo chuỗi cung ứng; thiếu chi phí đầu tư cơ sở  thu mua, sơ chế, đóng gói, phương tiện vận chuyển và địa điểm bán hàng cố định đạt tiêu chuẩn.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Tổng Thư ký VINASTAS cho rằng, cần tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, kiểm soát từ khâu sản xuất đến lưu thông, chế biến. Hiện nay, VINASTAS cũng đã phối hợp triển khai công bố bản đồ rau an toàn, danh sách trên 60 cửa hàng và chuỗi cửa hàng rau an toàn, rau hữu cơ tại Hà Nội giúp người tiêu dùng biết được “địa chỉ đỏ” để tìm mua.

Đỗ Hương